Σώζουν τα δάνεια παίρνουν τα σπίτια

Σε εφαρμογή νωρίτερα από το προγραμματισμένο ετοιμάζεται να βάλει η Τράπεζα της Ελλάδας τον Κώδικα Δεοντολογίας προκειμένου να «ξελαφρώσει» τις τράπεζες από τα «κόκκινα» δάνεια και να πάρει τα σπίτια του κόσμου.

 

Σύμφωνα με τις ρυθμίσεις που μόνο βοήθεια για τον δανειολήπτη δεν προσφέρουν, ουσιαστικά ανοίγει το δρόμο για έξωση των δανειοληπτών που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις οφειλές τους προς τις τράπεζες και τελικά τον εκπλειστηριασμό των σπιτιών ανοίγει ρύθμιση – πλαίσιο της Τράπεζας της Ελλάδος για τα «κόκκινα δάνεια», που αισίως έφθασαν τα 84 δισ. ευρώ. Οι ρυθμίσεις θα στραγγίξουν από ρευστό τους οφειλέτες, πριν από την οριστική απώλεια. Επιπλέον, ανοίγει και επισήμως «παράθυρο» για μεταβίβαση των δανείων από τις τράπεζες σε ξένα ή εγχώρια funds.

 

Παρότι η ρύθμιση – πλαίσιο της ΤτΕ θα εξειδικευτεί μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου, εύκολα μπορεί να γίνει αντιληπτή η «φιλοσοφία» και η στόχευσή της.

 

Εφεξής οι δανειολήπτες θα πιέζονται ασφυκτικά να ενταχθούν σε κάποια από τις 22 ρυθμίσεις που προβλέπονται, ώστε το δάνειο από «κόκκινο» να γίνει «πράσινο» και να μη διευρυνθεί η «τρύπα» των τραπεζών.

 

Οι ρυθμίσεις θα υιοθετηθούν υποχρεωτικά από όλες τις τράπεζες από την 1η Ιανουαρίου 2015, ενώ πιλοτικά θα ξεκινήσει η εφαρμογή τους μέσα στον Ιούλιο.

 

Οι νέοι σκληροί όροι

 

Σύμφωνα με τη σχετική απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία δημοσιεύτηκε στο χθεσινό ΦΕΚ (αριθμός φύλλου 1582), η ΤτΕ θέτει ένα πρώτο (θα ακολουθήσουν διευκρινιστικές αποφάσεις έως 30 Σεπτεμβρίου) ασφυκτικό πλαίσιο αποπληρωμής των προβληματικών δανείων προς το συμφέρον των τραπεζών!

 

Πρόκειται για προπομπό όσων πρόκειται να ακολουθήσουν μετά την πλήρη απελευθέρωση των πλειστηριασμών και της πρώτης κατοικίας από 1/1/2015. Η ανάγκη διευθέτησης με όποιο τρόπο και με όποιο μέσο των κόκκινων δανείων κρίνεται πιο επιτακτική από ποτέ, καθώς μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους υπολογίζεται ότι θα έχουν φτάσει 84 δις. ευρώ.

 

Η πρώτη απόφαση που δημοσιεύτηκε χθες περιέχει προβλέψεις –σοκ καθώς δίνει στην τράπεζα τη δυνατότητα να παίρνει στην κυριότητά της το σπίτι του δανειολήπτη και ακολούθως θα το… νοικιάζει σε αυτόν! Σαν να μην έφτανε αυτό, αν υπάρχει και νέο υπόλοιπο έπειτα από αυτή τη συναλλαγή, θα καθορίζεται ο τρόπος αποπληρωμής από τον δανειολήπτη. Επίσης, υπάρχει πρόβλεψη ούτως ώστε ο δανειολήπτης να παραχωρεί την κυριότητα του ακινήτου του στην τράπεζα εθελοντικά(!) και το ποσό που θα απομένει από την εν λόγω… διευθέτηση θα αποπληρώνεται σταδιακά. Ακόμη, σε άλλη περίπτωση, η τράπεζα θα μπορεί να εκκινεί τις διαδικασίες ούτως ώστε να ρευστοποιεί την όποια περιουσία διαθέτει ο δανειολήπτης, προκειμένου να λάβει τα χρωστούμενα.

 

Πιο συγκεκριμένα, η συγκεκριμένη λόγω απόφαση χωρίζει τους τύπους των δανείων σε τρεις και προβλέπει τους τύπους οριστικής διευθέτησης. Ως τύπος οριστικής διευθέτησης ορίζεται οποιαδήποτε μεταβολή του είδους συμβατικής σχέσης μεταξύ τράπεζας και δανειολήπτη ή ο τερματισμός αυτής, με στόχο την οριστική τακτοποίηση της απαίτησής της:

 

α) Εθελοντική παράδοση ενυπόθηκου ακινήτου: Ο δανειολήπτης, ο οποίος δεν μπορεί να ανταποκριθεί στους όρους αποπληρωμής ενυπόθηκου δανείου, παραχωρεί εθελοντικά (χωρίς να απαιτηθεί η προσφυγή σε δικαστικές ενέργειες εκ μέρους της τράπεζας) την κυριότητα του ακινήτου στην τράπεζα! Στη σχετική συμφωνία προβλέπεται σαφώς ο τρόπος διευθέτησης του τυχόν υπολοίπου! Εν ολίγοις, και δίνεις το σπίτι σου, αλλά πληρώνεις και τη διαφορά της αξίας του ακινήτου από το υπόλοιπο του δανείου σου!

 

β) Μετατροπή σε χρηματοδοτική μίσθωση: Ο δανειολήπτης μεταβιβάζει την κυριότητα του ακινήτου στην τράπεζα, υπογράφοντας σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης, η οποία του εξασφαλίζει τη δυνατότητα μίσθωσης και χρήσης για ορισμένη ελάχιστη χρονική περίοδο (συνήθως πέντε έτη). Δηλαδή, παραχωρείς την οικεία σου και δίνεις ενοίκιο στην τράπεζα για να μένεις εκεί!

 

γ) Πώληση και ενοικίαση: Ο δανειολήπτης μεταβιβάζει την κυριότητα του ακινήτου είτε στην τράπεζα είτε σε τρίτο. Η συμφωνία μπορεί να συνοδεύεται με παραχώρηση του δικαιώματος διαμονής στο ακίνητο έναντι μισθώματος (συνήθως για μια ελάχιστη περίοδο τριών ετών). Στη σχετική συμφωνία προβλέπεται σαφώς ο τρόπος διευθέτησης του τυχόν υπολοίπου. Πρόκειται για συνδυασμό των δύο πρώτων επιλογών.

 

δ) Μεταβίβαση/πώληση του δανείου/αναπροσαρμοσμένο υπόλοιπο: Η μεταβίβαση του δανείου σε άλλο ίδρυμα, πιστωτή ή χρηματοδοτικό σχήμα. Μήπως περιλαμβάνει και την εκχώρηση απευθείας σε funds.

 

ε) Ανταλλαγή με στεγαστικό δάνειο μικρότερης αξίας: Συμφωνία που επιτρέπει σε δανειολήπτη με οικονομικές δυσκολίες που έχει υποθηκευμένη την κύρια κατοικία του ή την επαγγελματική του στέγη να την πουλήσει, αγοράζοντας νέας χαμηλότερης αξίας.

στ) Διαχείριση σε εκκαθάριση: Ορίζεται η κατάσταση στην οποία η απαίτηση του πιστωτικού ιδρύματος. Προβλέψεις – σοκ: Δανειολήπτης θα παραχωρεί την κυριότητα του σπιτιού του στην τράπεζα και θα νοικιάζει για να μείνει!

ζ) Ρευστοποίηση εξασφαλίσεων: Ορίζεται η κατάσταση στην οποία η τράπεζα, έχοντας καταγγείλει τη δανειακή σύμβαση, εκκινεί διαδικασίες ρευστοποίησης των εξασφαλίσεων για την ικανοποίηση της απαίτησής της. Εν ολίγοις, μπορεί να βγάλει σε πλειστηριασμό το σπίτι κάποιου δανειολήπτη!

 

η) Δικαστικές/νομικές ενέργειες: Ορίζονται οι ενέργειες οριστικής διευθέτησης που μπορεί να λαμβάνονται σε περίπτωση απουσίας ή εξάντλησης των εξασφαλίσεων και αφορούν την εκκίνηση δικαστικών ενεργειών έναντι περιουσιακών στοιχείων του δανειολήπτη για την κάλυψη των απαιτήσεων της τράπεζας.
Κάτι το οποίο συνεπάγεται ανελέητο δικαστικό «κυνήγι» σε αυτόν που χρωστάει στην τράπεζα!

 

Τι προβλέπεται για τους τύπους βραχυπρόθεσμων ρυθμίσεων. Ως βραχυπρόθεσμοι τύποι ρυθμίσεων θεωρούνται οι τύποι ρύθμισης με διάρκεια μικρότερη των πέντε ετών και επιλέγονται συνήθως σε περιπτώσεις που οι δυσκολίες αποπληρωμής κρίνονται, βάσιμα, προσωρινές και προβλέπει:

 

α) Τόκοι: Κατά τη διάρκεια καθορισμένης βραχυπρόθεσμης περιόδου, καταβάλλονται μόνο τόκοι.

β) Δόσεις: Μειώνεται το ποσό των τοκοχρεωλυτικών δόσεων αποπληρωμής (το νέο ποσό δόσης ενδέχεται να είναι μεγαλύτερο ή μικρότερο από το ποσό δόσης το οποίο θα αντιστοιχούσε σε ρύθμιση μόνο τόκων) για καθορισμένη βραχυπρόθεσμη περίοδο.

γ) Περίοδος χάριτος: Παρέχει στον δανειολήπτη τη δυνατότητα προκαθορισμένης περιόδου αναστολής πληρωμών.

δ) Αναβολή πληρωμής δόσης/δόσεων: Παρέχεται, συμβατικά, η δυνατότητα στον δανειολήπτη να μεταφέρει χρονικά μία δόση του δανείου.

ε) Τακτοποίηση καθυστερούμενου υπολοίπου: Τακτοποίηση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, συνήθως μέσω συμφωνίας πώλησης περιουσιακών στοιχείων από τον δανειολήπτη.

στ) Κεφαλαιοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών: Κεφαλαιοποίηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών και αναπροσαρμογή του προγράμματος αποπληρωμής του οφειλόμενου υπολοίπου.

Τύποι μακροπρόθεσμων ρυθμίσεων. Σ’ αυτή την κατηγορία κατατάσσονται οι τύποι ρύθμισης με διάρκεια μεγαλύτερη των πέντε ετών και περιλαμβάνουν:

 

α) Μόνιμη μείωση του επιτοκίου ή του συμβατικού περιθωρίου.

β) Αλλαγή του τόπου επιτοκίου από κυμαινόμενο σε σταθερό ή αντίστροφα. Δεν διευκρινίζεται αν το υπόλοιπο παραμένει ως έχει ή αυξάνεται.
γ) Παράταση της διάρκειας αποπληρωμής του δανείου (δηλαδή της ημερομηνίας της τελευταίας συμβατικής καταβολής δόσης του δανείου). Δεν διευκρινίζεται αν θα υπάρχει ταυτόχρονη αύξηση επιτοκίου, κάτι το οποίο θα οδηγεί σε αποπληρωμή μεγαλύτερου ποσού από το αρχικό.
δ) Διαχωρισμός της χορήγησης: Όταν μια τράπεζα συμφωνεί να διαχωρίσει, π.χ. ένα ενυπόθηκο δάνειο δανειολήπτη σε δύο τμήματα: i. ένα ενυπόθηκο δάνειο, το οποίο ο δανειολήπτης εκτιμάται ότι μπορεί να αποπληρώνει και ii. στο υπόλοιπο τμήμα του αρχικού δανείου, το οποίο τακτοποιείται μεταγενέστερα, με πώληση περιουσιακών στοιχείων ή άλλου είδους διευθέτηση.
ε) Μερική διαγραφή χρεών: Αυτή η επιλογή προβλέπει την οριστική διαγραφή μέρους της συνολικής απαίτησης του πιστωτικού ιδρύματος, ώστε να διαμορφωθεί σε ύφος, που εκτιμάται (σ.α: αυθαίρετα;) ότι είναι δυνατό να εξυπηρετηθεί ομαλά.
στ) Αλλαγή της διοίκησης της επιχείρησης όταν οι πιστώτρια/ες τράπεζας/ες θεωρεί/ούν την επιχείρηση βιώσιμη υπό προϋποθέσεις, αλλά η υφιστάμενη διοίκηση δεν συνεργάζεται προς αυτήν την κατεύθυνση.
ζ) Συμφωνίες ανταλλαγής χρέους με μετοχικό κεφάλαιο: Εφαρμόζεται σε αναδιαρθρώσεις εταιριών, όπου μέρος του χρέους μετατρέπεται σε μετοχικό κεφάλαιο και η τράπεζα γίνεται μέτοχος της επιχείρησης, ώστε το υπόλοιπο του χρέους να μπορεί να εξυπηρετηθεί από τις προβλεπόμενες ταμειακές ροές του. Με άλλα λόγια, ελέγχει και «δεσμεύει» τις συναλλαγές μιας επιχείρησης.

 

Μόνο μαστίγιο για τους οφειλέτες, το καρότο στις τράπεζες

 

Η απόφαση, όπως έχει μέχρι στιγμής δημοσιευθεί, αποτελεί μία κατάφωρη αδικία σε βάρος των δανειοληπτών και μία σκανδαλώδη εύνοια για τις τράπεζες. Το καρότο θα πάει αποκλειστικά στις τράπεζες, ενώ το μαστίγιο στα χιλιάδες νοικοκυριά που έχουν εξαντλήσει τη χρηματοδοτική τους ικανότητα αλλά και τις επιχειρήσεις, με τις τράπεζες να διατηρούν το δικαίωμα να αλλάζουν τη διοίκηση μιας επιχείρησης, σε περίπτωση που κρίνουν ότι δεν ικανοποιεί τον τρόπο αποπληρωμής που θέτει το εκάστοτε πιστωτικό ίδρυμα.

 

Έτσι, σε μια χώρα που μαστίζεται από την κρίση την τελευταία 6ετία, με τις τράπεζες να έχουν πάρει επίσημα περισσότερα από 230 δισ. ευρώ από το Ελληνικό Δημόσιο (με διάφορες μορφές) και τη ροή χρηματοδότησης να προς τον ιδιωτικό τομέα να είναι αρνητική (3,7%), οι τελευταίες φαίνεται ότι ευνοούνται σκανδαλωδώς από τρόικα και κυβέρνηση εις βάρος των χιλιάδων νοικοκυριών, τα οποία δεν μπορούν να ανταποκριθούν στην αποπληρωμή δανείων, τα οποία έλαβαν προ κρίσης, λόγω οικονομικών συνθηκών.

Την ίδια στιγμή, τα ελληνικά νοικοκυριά έχουν κυριολεκτικά στεγνώσει καθώς σηκώνουν όλο το βάρος της φορολογίας ενώ παράλληλα έχουν δει τα εισοδήματα τους να εξανεμίζονται. Όταν σε πολλές περιπτώσεις, οι εργαζόμενοι σε… είδος ή στην καλύτερη περίπτωση με κουπόνια, πώς θα μπορέσει να καλύψει τις βασικές του ανάγκες για την επιβίωση του, και παράλληλα να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις τις τράπεζες για να γλιτώσει το σπίτι του από τον πλειστηριασμό. Την ίδια στιγμή, οι «τυχεροί» που εξακολουθούν να λαμβάνουν μισθούς μπορεί να χρειαστεί να περιμένουν  από 3-12 μήνες για να τους πάρουν στο χέρι.

 

Σε ποια λοιπόν από τις παραπάνω ρυθμίσεις, θα μπορέσει να υπαχθεί αυτή η μερίδα των δανειοληπτών, που καθημερινά καρδιοχτυπούν, αν και την επόμενη εβδομάδα θα έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν γάλα για τα παιδιά τους; Και όταν μπορεί οι εργασιακές συνθήκες αλλάζουν άρδην ανά πάσα στιγμή, πώς θα μπορέσει ο οφειλέτης να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που έχει υπογράψει με την τράπεζα;

 

Τα ερωτήματα είναι ρητορικά, και προφανώς κανείς από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης και της Τραπέζης της Ελλάδος δεν είχε θέσει ή δεν ήθελε να θέσει πριν από τη δημοσίευση της συγκεκριμένης απόφασης. Αν τα είχε θέσει, θα είχε λάβει την απάντηση ότι είναι πραγματικά ΑΔΥΝΑΤΟ για τους δανειολήπτες να καταφέρουν να ανταποκριθούν σε αυτές τις επιπλέον υποχρεώσεις και άρα τελικώς θα αναγκαστούν να αφήσουν το σπίτι τους.

 

Ο βρόγχος είναι τόσο σφικτός στο λαιμό τους, που σε πολλές περιπτώσεις αναγκάζονται να παραχωρήσουν οικειοθελώς το σπίτι τους έναντι των οφειλών που έχουν προς το Δημόσιο. Σε αυτές τις περιπτώσεις τι θα γίνει με τις οφειλές προς τις τράπεζες;

 

Οι τράπεζες έχοντας άκυρες δανειακές συμβάσεις στα χέρια τους, ετοιμάζονται ήδη να ξεσπιτώσουν χιλιάδες κόσμου. Ο ένας μετά τον άλλον οι βουλευτές του Ελληνικού Κοινοβουλίου προβλέπουν τον «Αρμαγεδδών» που επίκειται ενώ, δείχνουν εντελώς απρόθυμοι να τον σταματήσουν.

 

Μοναδικό ανάχωμα σε αυτό προσφέρουν τα ελληνικά δικαστήρια. Με την προστασία στην πρώτη κατοικία που προσφέρει ο νόμος Κατσέλη, δίνεται πραγματική ανάσα στο δανειολήπτη μέχρι την οριστική διευθέτηση του θέματος από το δικαστή, στον οποίο μπορεί να αποδείξει γιατί αδυνατεί να αποπληρώσει το δάνειο του. Μάλιστα, για τους υπόλοιπους δανειολήπτες που δεν έχουν τη δυνατότητα να υπαχθούν στο νόμο για τα υπεχρεωμένα νοικοκυριά, τα ελληνικά δικαστήρια μπορούν να δώσουν πραγματική ανάσα κρίνοντας ως άκυρες τις συμβάσεις που περιλαμβάνουν άκυρους γενικούς όρους συναλλαγών.

 

Η λύση για τους υπερχρεωμένους δανειολήπτες βρίσκεται στα ελληνικά δικαστήρια. Αν ακολουθήσουν άλλους δρόμους, όπως αυτόν που προτείνει η Τράπεζα της Ελλάδος, τότε οι επιπτώσεις θα είναι ολέθριες για τα ελληνικά νοικοκυριά.

 

Danioliptes.gr