Ποιος είναι αυτός που παίρνει μισθό μεγαλύτερο των 300 ευρώ σήμερα στην Ελλάδα; Πού βρίσκονται και γιατί δεν μιλούν όλοι αυτοί που κάποτε κατήγγειλαν τη γενιά των 700 ευρώ, που μόλις σε λίγα χρόνια έπεσε στα 300 ευρώ.
Ο ένας στους τρεις εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα αμείβεται με 300 ευρώ καθαρά (έως 440 ευρώ μεικτά) αφού απασχολείται με ευέλικτες μορφές εργασίας (μειωμένο ωράριο, μερική απασχόληση, ενοικίαση, εκ περιτροπής εργασία κ.ά.), σύμφωνα με τα στοιχεία – σοκ μελέτης του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ.
Όπως παρατηρεί ο επιστημονικός διευθυντής του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ Σάββας Ρομπόλης, «η υψηλή ανεργία αναγκάζει όλο και περισσότερους εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα να προσφεύγουν σε ευέλικτες μορφές απασχόλησης, κατάσταση που αφορά περίπου 500.000 άτομα. Το γεγονός αυτό έχει δημιουργήσει μια νέα γενιά εργαζομένων, αυτή των 300 ευρώ».
Σύμφωνα με το πληροφορικό σύστημα «Εργάνη» του υπουργείου Εργασίας, το πρώτο εξάμηνο φέτος αναγγέλθηκαν συνολικά 760.081 νέες συμβάσεις εργασίας. Από αυτές, οι 411.827 ή το 54,8% ήταν συμβάσεις πλήρους απασχόλησης και οι 348.254 (ποσοστό 45,81%) αφορούσαν ευέλικτες μορφές. Από αυτές οι 258.011 (33,94%) ήταν συμβάσεις μερικής απασχόλησης και οι 90.243 (11,87%) συμβάσεις εκ περιτροπής εργασίας.
Μόνο τον Ιούνιο φέτος έγιναν 1.880 μετατροπές συμβάσεων πλήρους απασχόλησης σε μερικής απασχόλησης και 1.233 σε εκ περιτροπής εργασία. Από αυτές οι 835 μετατράπηκαν σε εκ περιτροπής με συμφωνία εργοδότη και εργαζομένου και οι 398 με μονομερή απόφαση του εργοδότη.
Τι άλλαξε σε μισθούς
Αλλά και στο μέτωπο των μισθών τα στοιχεία του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ είναι άκρως απογοητευτικά. Ετσι:
■ Οι μειώσεις του μέσου πραγματικού μισθού και της απασχόλησης συρρίκνωσαν το διαθέσιμο πραγματικό εισόδημα των νοικοκυριών, μειώνοντας τις αποδοχές εργασίας μισθωτών και αυτοαπασχολουμένων την περίοδο 2010-2013 κατά 41 δισ. ευρώ.
Εως το τέλος του 2014 η μείωση θα είναι επιπλέον 2 δισ. ευρώ.
■ Είναι χαρακτηριστικό ότι ο μέσος πραγματικός μισθός το 2014 έχει μειωθεί κατά 21% έναντι του 2009.
■ Η αγοραστική δύναμη των μέσων αποδοχών ανά μισθωτό κατά την πενταετία 2010-2014 μειώθηκε κατά 23%, με αποτέλεσμα στο τέλος του 2014 να επιστρέψει στα επίπεδα του έτους 1995. Η αγοραστική δύναμη του μέσου ακαθάριστου μισθού στην Ελλάδα κατά το 2014 ανέρχεται στα 2/3 της αντίστοιχης αγοραστικής δύναμης στην EE-15. Αυτό σημαίνει ότι η αγοραστική δύναμη των μέσων αποδοχών εργασίας στην Ελλάδα είναι χαμηλότερη από την αντίστοιχη στη Μάλτα, τη Σλοβενία, την Κύπρο και την Κροατία, έχοντας πλέον εξισωθεί με αυτήν της Πορτογαλίας.
■ Καθοριστική εξέλιξη για τη μείωση των εργατικών μισθών υπήρξε το 2ο Μνημόνιο (Φεβρουάριος του 2012), που επέβαλε ονομαστική μείωση 22% στον κατώτατο μισθό και ημερομίσθιο και 32% αντίστοιχα για τους νέους ηλικίας κάτω των 25 ετών. Να σημειωθεί ότι κάτι τέτοιο δεν έχει επιβληθεί σε καμία άλλη χώρα εντός EE. Συνολικά, την περίοδο 2010-2013 ο πραγματικός κατώτερος μισθός μειώθηκε κατά 25,9% και κατά 35,4% για τους νέους κάτω των 25 ετών.
Στο ίδιο διάστημα, οι κατώτατες συμβατικές κλαδικές πραγματικές αποδοχές υποχώρησαν δραματικά κατά 18,8% στα ξενοδοχεία, 9,8% στο εμπόριο, 8,2% στις τράπεζες, 6,6% στην τσιμεντοβιομηχανία και 4,5% στη σιδηροβιομηχανία.
Η μεγαλύτερη μείωση παρατηρείται στις κατώτατες αποδοχές στον κλάδο των ξενοδοχείων, εκεί όπου πέρυσι τον Δεκέμβριο υπογράφηκε η πολυδιαφημισμένη κλαδική σύμβαση που προβλέπει «αυξήσεις» ύψους 1%το 2015.
Εξαιτίας των παρεμβάσεων στην εργατική νομοθεσία ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, η ανασφάλιστη και αδήλωτη εργασία υπερβαίνει το 2013 το 31% από 25% το 2010. Οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης αντιστοιχούν στο 46% των νέων συμβάσεων εργασίας την περίοδο 2009-2013, ενώ η ανεργία των μεγαλύτερων σε ηλικία (45-64 ετών) προσέγγισε το 2013 το 20,3% ή 359.000 άτομα.
Υπερφορολόγηση και αύξηση των οικονομικών βαρών
Προκλητικός κι ειρωνικός ο Γκίκας Χαρδούβελης που δήλωσε ανερυθρίαστα στο δίκτυο CNBC ότι: «Οι Έλληνες ωρίμασαν και έμαθαν να πληρώνουν φόρους». Αυτό, μεταφράζεται ως αύξηση του φορολογικού βάρους για την οικογένεια με ένα εργαζόμενο και δύο παιδιά και μέσο μισθό κατά 0,6 εκατοστιαίες μονάδες και έφθασε στο 44,5% του κόστους εργασίας.
Μάλιστα, από τα στοιχεία εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού στο 7μηνο, αποκαλύπτεται ότι οι αλλαγές στη φορολογική κλίμακα μισθωτών, συνταξιούχων και ελευθέρων επαγγελματιών είχαν τελικά πολύ βαρύτερο αποτέλεσμα απ’ ότι είχαν υπολογίσει οι τεχνοκράτες που σχεδίασαν τον τελευταίο φορολογικό νόμο.Έτσι, αν και τον Ιούλιο σημειώθηκε αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών κατά 1,3 δισ. ευρώ- μέρος των οποίων αφορά στην πρώτη δόση του φόρου εισοδήματος- τα έσοδα από τη φορολογία φυσικών προσώπων ήταν όχι απλώς εντός των στόχων αλλά 555 εκατ. ευρώ περισσότερα από το στόχο.
Αν και στο υπουργείο Οικονομικών δεν δίνουν ακόμα εξηγήσεις γι’ αυτή την υπεραπόδοση, όλα δείχνουν ότι έχουμε επανάληψη των αστοχιών που έγιναν με τον ΕΝΦΙΑ, όπου οι λανθασμένες παρεμβάσεις οδήγησαν σε πολύ μεγαλύτερη βεβαίωση φόρου. Φυσικά, κανείς δεν παραδέχεται τις αστοχίες αυτές, που σε συνδυασμό με τις μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις έχει οδηγήσει τα ελληνικά νοικοκυριά στην πτώχευση. Την κυριολεκτική πτώχευση, αυτήν που διέπεται από τον Πτωχευτικό Κώδικα και το άρθρο 99 (βλ. Ετοιμάζουν τον “Πτωχευτικό Κώδικα” για τα νοικοκυριά). Αλλωστε, τα ληξιπρόθεσμα χρέη των ελληνικών νοικοκυριών προς Δημόσιο και τράπεζες υπολογίζονται σε 190 δισ ευρώ. Με τα δεδομένα που εν ολίγοις, περιγφράφονται παραπάνω, είναι μάλλον απίθανο να πληρωθούν.
Danioliptes.gr