Υψηλόβαθμα στελέχη της Κομισιόν και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας απείλησαν την Ιρλανδία με χρεοκοπία, στην περίπτωση που η κυβέρνηση της χώρας επιχειρούσε το 2010 να «κάψει» τους κατόχους ομολόγων, πλήττοντας μ’ αυτόν τον τρόπο γαλλικές και γερμανικές τράπεζες, αντί να δεχθεί το πρόγραμμα διάσωσης 67,5+17,5 δισ. ευρώ, το οποίο τελικά επεβλήθη στις 28 Νοεμβρίου του ίδιου έτους.

 

Κι άλλο λάδι στη φωτιά των μνημονίων, με αφορμή βιβλίο του αποβιώσαντος Μπράιαν ΛένιχανΑυτό προκύπτει ανάγλυφα στο βιβλίο «Brian Lenihan: In Calm and Crisis» (Merrion Press, 2014), που κυκλοφόρησε το Σαββατοκύριακο και αποσπάσματά του προδημοσίευσε ο βρετανικός Independent στην κυριακάτικη έκδοσή του. Το βιβλίο μιλάει για τη ζωή και την πολιτική σταδιοδρομία του Μπράιαν Λένιχαν, του μοιραίου υπουργού Οικονομικών της Ιρλανδίας που διαχειρίστηκε τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση στην ιστορία της χώρας.

 

Στη θέση αυτή ο πολιτικός του ρεπουμπλικανικού κεντροδεξιού Fianna Fail βρέθηκε από τις 7/5/2008 έως τις 9/3/2011, οπότε και άλλαξε η κυβέρνηση. Λίγους μήνες μετά, στις 10/6/2011, ο Λένιχαν απεβίωσε χτυπημένος από τον καρκίνο. Νωρίτερα το κόμμα του είχε υποστεί συντριπτική ήττα στις εθνικές εκλογές, έχοντας απαξιωθεί πλήρως στα μάτια των Ιρλανδών για τους χειρισμούς του αναφορικά με την τραπεζική κρίση και την ένταξη της χώρας στο μνημόνιο.

 

Με τον πιο ωμό τρόπο

 

Το ότι οι Βρυξέλλες και η Φρανκφούρτη εκβίασαν με τον πιο ωμό τρόπο το Δουβλίνο να αποδεχθεί τους όρους των δανειστών δεν είναι κάτι που ακούγεται για πρώτη φορά. Αντιθέτως, αποτελεί ένα από τα πιο καυτά πολιτικά ζητήματα στη χώρα τα τελευταία χρόνια.

 

Ο ίδιος ο Λένιχαν στην τελευταία συνέντευξη που έδωσε πριν από το θάνατό του στο BBC είχε πει πως η ΕΚΤ τον είχε απειλήσει προφορικά και μέσω αλληλογραφίας για το τι θα συνέβαινε στην Ιρλανδία αν δεν δεχόταν τη διάσωση της τρόικας, διαψεύδοντας τους ισχυρισμούς του Κλάους Μαζούχ πως το Δουβλίνο πήρε την απόφαση μόνο του.

 

Η απειλή έγινε κατά τη διάρκεια τηλεδιάσκεψης, ισχυρίζεται στο βιβλίο για τον Λένιχαν ο Πάτρικ Χόνοχαν, πρώην οικονομολόγος της Παγκόσμιας Τράπεζας, τον οποίο διόρισε ο Λένιχαν πρόεδρο της Κεντρικής Τράπεζας της Ιρλανδίας τον Σεπτέμβριο του 2009. Ο Χόνοχαν, που τύγχανε κοινής αποδοχής από κυβέρνηση και αντιπολίτευση, ανέλαβε να σώσει το τραπεζικό σύστημα της Ιρλανδίας, αλλά, όπως και ο Λένιχαν, έπεσε τραγικά έξω στις προβλέψεις του.

 

«Το προσωπικό της τρόικας δήλωσε κατηγορηματικά στον Μπράιαν πως δεν θα είχε πρόγραμμα διάσωσης αν χτυπούσε τους ομολογιούχους. Για κάποιο λόγο, περίμεναν να με ενημερώσουν αργότερα για την απόφαση που είχε προφανώς αποφασιστεί σε τηλεδιάσκεψη στο ανώτατο επίπεδο και στην οποία δεν προσκλήθηκε κανένας εκπρόσωπος της Ιρλανδίας», γράφει ο Χόνοχαν, που ισχυρίζεται ότι έμαθε για τη συνάντηση μετά το τελεσίγραφο της τρόικας προς τον Λένιχαν στις 26/11/2011.

 

Το εντυπωσιακό σε αυτά είναι πως ο κεντρικός τραπεζίτης που σήμερα διαμαρτύρεται ότι έμεινε στην απ’ έξω, λίγες μέρες, τότε, νωρίτερα είχε προκαλέσει σάλο με συνέντευξή του (RTE Radio One, 18/11/2011), όπου αποκάλυπτε πως επίκειται δάνειο από την τρόικα «δεκάδων δισ. ευρώ», το οποίο αναμένεται να αποδεχθεί η κυβέρνηση. Η τελευταία αιφνιδιασμένη έσπευδε να το διαψεύσει, αν και οργίαζαν οι φήμες περί του αντιθέτου, ιδίως μετά το Eurogroup της 16ης/11/2011, όπου παρευρέθη ο τότε επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων Ολι Ρεν και όλο το ιερατείο προσπαθούσε να βρει τρόπο να μην εξαπλωθεί ο πανικός σε Ισπανία και Πορτογαλία, με την Ελλάδα να έχει ήδη «καεί».

 

Ο Χόνοχαν, ως συμμετέχων στις συνεδριάσεις της ΕΚΤ, γνώριζε από μέσα τα πράγματα και ήταν από αυτούς που πίεζαν το Δουβλίνο να αποδεχθεί το πρόγραμμα, καθώς γινόταν φανερό από τον Σεπτέμβριο του 2010 πως η κατάσταση είχε ξεφύγει με τις τράπεζες που είχαν ανακεφαλαιωθεί από το κράτος.

 

Ο κεντρικός τραπεζίτης διαβεβαίωνε πως σύντομα θα απογαλακτίζονταν από το κράτος και θα στέκονταν στα πόδια τους, κάτι που χαρακτηρίστηκε ως «το μεγαλύτερο λάθος που έγινε ποτέ από Ιρλανδό». Οπως αποδείχθηκε οι τράπεζες δεν ήταν σε θέση να αποπληρώσουν το μεγάλο όγκο των ομολόγων που έληγαν τον Σεπτέμβριο του 2010 και κατέφυγαν σε έκτακτο δανεισμό από την ΕΚΤ.

 

Εως τον Νοέμβριο χρωστούσαν πάνω από 60 δισ. ευρώ, οι επιθετικές περικοπές της κυβέρνησης δεν ισορροπούσαν την κατάσταση και οι αγορές είχαν καταστήσει πλέον απαγορευτική τη χρηματοδότηση του ιρλανδικού χρέους. Απέναντι στην ΕΚΤ και τον Ζαν-Κλοντ Τρισέ που φάνηκε να ενορχηστρώνει την πλήρη αποπληρωμή των ομολόγων και την υπαγωγή της Ιρλανδίας σε δανεισμό, ο Λένιχαν προωθούσε την πρόταση του ΔΝΤ που προέβλεπε πρώτα κούρεμα 30 δισ. ευρώ σε ομόλογα χαμηλής εξασφάλισης, ώστε να μην πέσει όλο το βάρος στους Ιρλανδούς φορολογούμενους. Σύμφωνα με τον ιρλανδικό Τύπο, απορρίφθηκε από κάποιον που κανείς δεν περίμενε, τον Αμερικάνο υπ. Οικονομικών Τίμοθι Γκάιτνερ. Ο Χόνοχαν αποκαλύπτει πως η ιδέα να «χτυπηθούν» οι κάτοχοι κάποιων ομολόγων δεν είχει απορριφθεί εξ αρχής από την τρόικα στις διαπραγματεύσεις.

 

Οπως γράφει στο ίδιο βιβλίο, ο Ρέι Μακ Σάρεϊ, υπουργός Οικονομικών του Fianna Fail τη δεκαετία του ’80 και αργότερα Ευρωπαίος επίτροπος Αγροτικής Πολιτικής: «Ο Μπράιαν ήθελε να “χτυπηθούν” οι μεγαλοομολογιούχοι και συζητήσαμε αρκετές φορές επ’ αυτού. Ενα πρωί μου τηλεφώνησε, λέγοντάς μου πως ήταν πολύ χαρούμενος γιατί ο Τρισέ είχε πει πως θα μπορούσε να το κάνει. (…)

 

Οι γερμανικές τράπεζες

 

Αργότερα την ίδια μέρα πήρε μελαγχολικός, λέγοντας πως ο Τρισέ είχε αλλάξει γνώμη, γιατί κατάλαβε πως το μεγάλο θύμα αν “καίγονταν” οι ομολογιούχοι θα ήταν οι μεγάλες γερμανικές και γαλλικές τράπεζες. Αυτή ήταν μια επαίσχυντη απόφαση γιατί η ΕΚΤ υποτίθεται εκπροσωπεί τα συμφέροντα της Ευρώπης γενικά, αλλά ήταν σαφώς κάτω από την κυριαρχία των γερμανικών και γαλλικών τραπεζών. Ακόμα και σήμερα δεν θα είχα μεγάλη εμπιστοσύνη στην ΕΚΤ, και έως ότου η Ευρώπη να αποκτήσει μια εντελώς ανεξάρτητη οντότητα για να υπερασπιστεί το νόμισμά της, το ευρώ θα παραμείνει εύθραυστο».

 

Στις 21/11/2010, ο τότε Ιρλανδός πρωθυπουργός επιβεβαίωσε πως η Ιρλανδία έκανε αίτηση επισήμως για οικονομική βοήθεια από το EFSF και το ΔΝΤ, κίνηση που επιδοκιμάστηκε από την ΕΚΤ και τους Ευρωπαίους υπουργούς Οικονομικών. Μέχρι σήμερα, οι Ιρλανδοί περιμένουν να δοθεί στη δημοσιότητα η περίφημη επιστολή Τρισέ προς τον Λένιχαν τον ταραγμένο εκείνον Νοέμβριο. Η Ευρωπαία διαμεσολαβήτρια Εμιλι Ο Ράιλι, που διαδέχθηκε τον Νικηφόρο Διαμαντούρο, σε επιστολή της προς την ΕΚΤ (7/3/2014) εξέφραζε την απογοήτευσή της για το γεγονός πως «το Δ.Σ. της ΕΚΤ έχει μπλοκάρει τη δημοσίευση της επιστολής», παρά το αίτημα Ιρλανδού δημοσιογράφου που ζητά πρόσβαση σ’ αυτήν. «Λυπάμαι που το Δ.Σ. της ΕΚΤ έχασε την ευκαιρία να εφαρμόσει την αρχή πως σε μια δημοκρατία η διαφάνεια θα πρέπει να αποτελεί τον κανόνα και το απόρρητο την εξαίρεση».

 

Πηγή: enet.gr

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.