Παράταση του τρέχοντος προγράμματος χρηματοδότησης και νέο μνημόνιο για την Ενισχυμένη Γραμμή Προληπτικής Στήριξης ετοιμάζουν οι δανειστές, αφού, όπως όλα δείχνουν, δεν θα υπάρξει συμφωνία μέχρι το τέλος του χρόνου.
Δεμένη «χειροπόδαρα» στο άρμα της Ενισχυμένης Γραμμής Προληπτικής Στήριξης θα βρεθεί από το νέο έτος η Ελλάδα χωρίς καν να το καταλάβει. Οι μεγάλες καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές έχουν στενέψει επικίνδυνα τα χρονικά περιθώρια επίτευξης συμφωνίας μέχρι το τέλος του έτους, με ορατό το «πάγωμα» των δόσεων που επρόκειτο να λάβει η χώρα από την Ε.Ε. και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ).
Για να λάβει τελικώς η Ελλάδα τα 7,1 δισ. ευρώ -1,8 δισ. ευρώ από Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), 1,8 δισ. ευρώ από τα κέρδη του προγράμματος SMP (κέρδη ομολόγων που επιστρέφουν οι τράπεζες του ευρωσυστήματος) και 3,5 δισ. από το ΔΝΤ- θα πρέπει να επεκταθεί η ισχύς του τρέχοντος δανειακού προγράμματος πέραν του 2014.
Σ’ αυτή την περίπτωση, αναπόφευκτα θα εμπλακούν εκ νέου τα κοινοβούλια των χωρών της ευρωζώνης που δανείζουν την Ελλάδα, εξέλιξη που κανείς από τους Ευρωπαίους αξιωματούχους δεν επιθυμεί. Έτσι, το πιθανότερο είναι να «πακεταριστούν» η παράταση του τρέχοντος προγράμματος με το νέο μνημόνιο της Ενισχυμένης Γραμμής Προληπτικής Στήριξης ως προϋπόθεση για να ασχοληθούν και πάλι με τη χώρα τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια.
Η ECCL του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) προβλέπει αυστηρούς τακτικούς ελέγχους, προαπαιτούμενα, διαρθρωτικά ορόσημα, αλλά και την υπογραφή μνημονίου. Τα κεφάλαια που θα δοθούν στην Ελλάδα μέσω αυτής της γραμμής θα πρέπει να καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος των χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας, που υπολογίζονται σε 27 δισ. ευρώ τη διετία 2015-2016.
Αποδυνάμωση
Τα πράγματα για την κυβέρνηση δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο, μετά την άτακτη υποχώρηση στο θέμα της νέας ρύθμισης των 72-100 δόσεων και τον ΕΝΦΙΑ, αλλά και την αποδυνάμωση του υπουργού Οικονομικών κ. Γκίκα Χαρδούβελη, με την αφαίρεση αρμοδιοτήτων του στην κρισιμότερη φάση των συζητήσεων. Η τρωθείσα αξιοπιστία τού υπό… προθεσμία βασικού τους συνομιλητή έχει αποθρασύνει τους δανειστές, οι οποίοι καβάλα πλέον στο άλογο θέτουν όλο και περισσότερα προαπαιτούμενα για να επιστρέψουν στην Αθήνα.
Απόλυτα στοιχισμένοι στη «γραμμή» που χάραξε ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, στο πρόσφατο συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, ζητούν και άλλα ανταλλάγματα πέραν αυτών που ήδη έδωσε η κυβέρνηση μέσω της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας (δόσεις ΕΝΦΙΑ, περικοπές στο μη μισθολογικό κόστος του Δημοσίου, αναδιάρθρωση των ΔΕΚΟ, παρεμβάσεις στα οικονομικά δήμων και περιφερειών, πάγωμα των φοροελαφρύνσεων στα ακίνητα, δηλαδή στη μείωση του ΕΝΦΙΑ, τους φορολογικούς συντελεστές, κ.λπ.).
Οι κυβερνητικές προτάσεις για τα μείζονα ζητήματα της διαπραγμάτευσης (δημοσιονομικό κενό 2015, συντελεστές ΦΠΑ, νέος ασφαλιστικός νόμος, εργασιακά, εκκρεμείς απολύσεις στο Δημόσιο, νέες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις) έχουν απορριφθεί από την τρόικα ως «ανεπαρκείς». Εάν η κυβέρνηση δεν υποχωρήσει στις πιέσεις, θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι μέχρι το Eurogroup της 8ης Δεκεμβρίου, όπου υποτίθεται ότι θα επισφραγιζόταν η συμφωνία με τους δανειστές, δεν πρόκειται να υπάρξει καμιά ουσιαστική πρόοδος.
Οι δανειστές έχουν ξεκαθαρίσει πως όσο λιγότερες μνημονιακές υποχρεώσεις υλοποιηθούν στο πλαίσιο της εν εξελίξει επιθεώρησης τόσο μεγαλύτερο” και απαιτητικότερο θα είναι το πακέτο μεταρρυθμίσεων που θα πρέπει να εφαρμόσουμε στο πλαίσιο της συμφωνίας για την προληπτική στήριξή της. Από την πλευρά της, η κυβέρνηση προσπαθεί να σχοινοβατήσει μεταξύ των απαιτήσεων της τρόικας και της αποφυγής επώδυνων μέτρων, με τεράστιο πολιτικό κόστος, σε βάρος των φορολογουμένων. Όμως, αργά ή γρήγορα, θα εμφανιστούν και οι πρώτες δυσκολίες στην ταμειακή κατάσταση της χώρας, καθώς η έξοδος στις αγορές με εκδόσεις ομολόγων δεν ενδείκνυται.
Οι υποχρεώσεις
Μέσα στο 2015 η χώρα μας καλείται να αποπληρώσει δάνεια και ομόλογα συνολικού ύψους 16,5 δισ. ευρώ (8,6 δισ. ευρώ για την αποπληρωμή δανείων του ΔΝΤ και 7,9 δισ. ευρώ για «ακούρευτα» ομόλογα), ενώ άλλα 9,1 δισ. ευρώ πρέπει να διατεθούν για τόκους και 2,5 δισ. ευρώ για ληξιπρόθεσμες οφειλές. Επιπλέον, λήγουν έντοκα γραμμάτια ύψους 18 δισ. ευρώ, τα οποία ωστόσο θα καλυφθούν με αναχρηματοδότηση. Στους μεγάλους πονοκεφάλους προστέθηκε εσχάτως και το θέμα των αντικειμενικών αξιών, για τις οποίες η τρόικα έχει ζητήσει να διατηρηθούν ως έχουν μέχρι το 2017.
Ωστόσο, η ευθεία απειλή από το Συμβούλιο της Επικρατείας για ανατροπή όλης της φορολογίας ακινήτων από το 2010 και μετά δημιουργεί νέα δεδομένα, τα οποία πρέπει να αντιμετωπίσει τους αμέσως επόμενους μήνες η κυβέρνηση.
Κώστας Τσάβαλος από efsyn