Δικαστικό χαστούκι στο ελληνικό δημόσιο

Πλήρης ανατροπή των δεδομένων για χιλιάδες εργαζομένους που προσβλέπουν στην είσπραξη των χρεών τους, μέσω πλειστηριασμών κινητών και ακινήτων στοιχείων χρεοκοπημένων εταιρειών, φέρνει απόφαση του Πρωτοδικείου Αθηνών που αποκαλύπτει σήμερα το Capital.gr.

 

Γιατί η συγκεκριμένη απόφαση είναι σημαντική για όσους έχουν λαμβάνειν χρήματα από στοιχεία ενεργητικού χρεοκοπημένων επιχειρήσεων που «βγαίνουν στο σφυρί»;

 

Σήμερα εάν μία εταιρεία χρεοκοπήσει και εκπλειστηριαστεί η κινητή και ακίνητη περιουσία της με στόχο την ικανοποίηση των οφειλετών της, στα χρήματα που θα συγκεντρωθούν το Δημόσιο «βάζει χέρι», κατά προτεραιότητα. Αυτό προβλέπει το άρθρο 33 του ν.4141/2013 βάσει του οποίου το Δημόσιο ικανοποιείται πρώτο κατά σειρά για τα χρήματα από ΦΠΑ που δεν έχει εισπράξει από την χρεοκοπημένη εταιρεία.

 

Η προσφυγή

 

Ωστόσο, το καθεστώς αυτό ικανοποίησης των οφειλών αποδεικνύεται ότι είναι ιδιαίτερα προβληματικό. Και αυτό επειδή σε πολλές περιπτώσεις, οι υπόλοιποι πιστωτές πέραν του Δημοσίου καταλήγουν να μην εισπράττουν τίποτα από τη διαδικασία του πλειστηριασμού. Αυτή είναι η περίπτωση εργαζομένου με απαίτηση 26.000 ευρώ (από δεδουλευμένες αποδοχές, άδειες κτλ) από το ποσό συνολικού ύψους 45.000 ευρώ που συγκεντρώθηκε μέσω πλειστηριασμών περιουσιακών στοιχείων της εταιρείας όπου εργαζόταν. Ωστόσο, το Δημόσιο που είχε λαμβάνειν 778.000 ευρώ (μετά και από τις προσαυξήσεις) από ανεξόφλητο ΦΠΑ μπήκε πρώτο στην λίστα των προς ικανοποίηση πιστωτών με αποτέλεσμα οι υπόλοιποι πιστωτές να παραμείνουν με… «φέσι».

 

Στο πλαίσιο αυτό, ο εργαζόμενος προσέφυγε στη δικαιοσύνη ζητώντας να μην ικανοποιηθούν κατά προτεραιότητα οι οφειλές του Δημοσίου από ΦΠΑ, αίτημα που έγινε δεκτό.

 

«Το Πρωτοδικείο Αθηνών έκρινε ότι σε καμία περίπτωση η διασφάλιση της επιβίωσης και της αξιοπρεπούς διαβίωσης των πολιτών δεν μπορεί να θεωρηθεί αγαθό άξιο χαμηλότερης προστασίας από το ταμειακό συμφέρον του Δημοσίου έστω και σε καιρούς δημοσιονομικής κρίσης» σημειώνει στο Capital.gr η δικηγόρος Βάσω Αλιμπέρτη του γραφείου «Δ-Ν Αναγνωστόπουλος & Συνεργάτες» που χειρίστηκε την υπόθεση.

 

Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης, που μένει να κριθεί μόνο σε επίπεδο Εφετείου, ο νόμος αυτός (σημ.: για την κατά προτεραιότητα εξόφληση του Δημοσίου για οφειλές ΦΠΑ) είναι αντισυνταγματικός, καθώς προσβάλλει θεμελιώδη ατομικά δικαιώματα, όπως το δικαίωμα ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας και συμμετοχής στην κοινωνικοοικονομική ζωή ή το δικαίωμα της ισότητας.

 

Επίσης, η συγκεκριμένη διάταξη είναι αντισυνταγματική διότι επιβάλλει την κατά προτεραιότητα πρώτη ικανοποίηση του Δημοσίου, χωρίς όμως, να προσδιορίζει κανένα χρονικό ή ποσοτικό περιορισμό. Ταυτόχρονα, αποκλείει τις προνομιακές απαιτήσεις από εξαρτημένη εργασία, σύμφωνα με την απόφαση. Το Δημόσιο, δηλαδή, «βάζει χέρι» στα χρήματα που συγκεντρώθηκαν-μέσω πλειστηριασμών- για οφειλές ΦΠΑ που μπορεί να εκτείνονται σε βάθος δεκαετίας ή περισσότερο.

 

«Επιβραβεύει την αδράνεια του Δημοσίου»

 

Η διάταξη αυτή, όπως αναφέρουν οι δικαστές, «επιβραβεύει την αδράνεια των αρμόδιων  δημόσιων υπηρεσιών, οι οποίες αν και έχουν ένα πλήρες νομικό οπλοστάσιο το οποίο τους παρέχει τη δυνατότητα με ποικίλους τρόπους και μέσα, και μάλιστα ατελώς, να επιδιώξουν άμεσα την είσπραξη του φόρου προστιθέμενης αξίας, ο οποίος πρέπει να αποδίδεται στο Δημόσιο ανά τρίμηνο από έκαστο επιτηδευματία, και ενώ διαθέτουν το κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό, αδρανούν, με αποτέλεσμα να συσσωρεύονται επί σειρά ετών και να διογκώνονται οι οφειλές εκάστου επιτηδευματίας από Φ.Π.Α.».

 

Τέλος, η απόφαση σημειώνει ότι νομοθέτης έκρινε ως σημαντικότερο το δικαίωμα του Δημοσίου προς είσπραξη του Φ.Π.Α. με το δικαίωμα των εργαζομένων προς είσπραξη των δεδουλευμένων αποδοχών τους της τελευταίας διετίας πριν από την ημερομηνία κήρυξης της πτώχευσης ή διενέργειας του πλειστηριασμού καθώς και της αποζημίωσης απόλυσής τους.

 

Ωστόσο, με τον τρόπο αυτό «διακυβεύεται η επιβίωση των εργαζομένων, οι οποίοι συνήθως στερούνται άλλων οικονομικών πόρων και αναμένουν από την ικανοποίησή τους κατά τη διαδικασία της ατομικής ή συλλογικής εκτέλεσης να διασφαλίσουν τα απαραίτητα προς το ζην.

 

Η διακινδύνευση της είσπραξης των απαιτήσεων των εργαζομένων, οι οποίοι τα τελευταία έτη έχουν ήδη υποστεί δραματικές μειώσεις στους μισθούς τους, σε συνδυασμό με την αλλεπάλληλη επιβολή νέων φόρων και εισφορών έχει ως συνέπεια τη διακινδύνευση της αξιοπρεπούς διαβιώσεως των ιδίων και των οικογενειών τους, η οποία έχει τεθεί ως συνταγματικό όριο των δημοσιονομικών επιλογών του νομοθέτη».

 

Του Δημήτρη Δελεβέγκου από capital