Μέχρι τέλος Αυγούστου τα σχέδια στρατηγικής των τραπεζών – Τι ισχύει για DTA, «κόκκινα» δάνεια, ανακεφαλαιοποίηση

Το χρονοδιάγραμμα με τις αλλαγές στον χρηματοπιστωτικό τομέα περιλαμβάνεται στο σχέδιο νόμου που κατατέθηκε στη Βουλή προς ψήφιση, προκειμένου να ενισχυθεί η βιωσιμότητα του τραπεζικού συστήματος. 

Σύμφωνα με το κείμενο που κατατέθηκε στη Βουλή δεν θα πρέπει να ληφθούν από τις αρχές μονομερή φορολογικά ή άλλα μέτρα πολιτικής, τα οποία θα υπονόμευαν τη ρευστότητα, τη φερεγγυότητα ή τη μελλοντική βιωσιμότητα των τραπεζών. 

Μέχρι τα τέλη του Αυγούστου του 2015, οι αρχές θα ολοκληρώσουν μια ολοκληρωμένη στρατηγική για το χρηματοπιστωτικό σύστημα το οποίο έχει επιδεινωθεί σημαντικά από τα τέλη του 2014. 

Η κύρια εστίαση της στρατηγικής θα είναι στην αποκατάσταση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και τη βελτίωση της βιωσιμότητας των τραπεζών. 

Η αποκατάσταση της ρευστότητας και των κεφαλαίων στο τραπεζικό σύστημα 

Οι αρχές έχουν δεσμευτεί υπέρ, αφενός, της διατήρησης επαρκούς ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα σύμφωνα με τους κανόνες του Ευρωσυστήματος και, αφετέρου, της επίτευξης διατηρήσιμου μοντέλου τραπεζικής χρηματοδότησης μεσοπρόθεσμα. 

Στο πλαίσιο αυτό, οι τράπεζες θα κληθούν να υποβάλλουν τριμηνιαία σχέδια χρηματοδότησης στην Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), ώστε να εξασφαλίζεται η συνεχής παρακολούθηση και αξιολόγηση των αναγκών ρευστότητας. 

Αποθεματικό ασφαλείας ύψους έως 25 δισ. ευρώ προβλέπεται στο πλαίσιο του προγράμματος για την αντιμετώπιση ενδεχόμενων αναγκών για την ανακεφαλαιοποίηση των βιώσιμων τραπεζών και το κόστος εξυγίανσης των μη βιώσιμων τραπεζών, σε πλήρη συμμόρφωση με τους κανόνες της ΕΕ για τον ανταγωνισμό και τις κρατικές ενισχύσεις. 

Μετά από μια αξιολόγηση των προβλεπόμενων κεφαλαιακών αναγκών των τεσσάρων βασικών τραπεζών από την ΕΚΤ και την υποβολή των σχεδίων κεφαλαιοποίησης από τις τράπεζες, τυχόν εναπομένουσες ελλείψεις κεφαλαίων που εντοπίζονται θα αντιμετωπιστούν πλήρως μέχρι τα τέλη του 2015 το αργότερο. 

Το πλαίσιο ανακεφαλαιοποίησης θα αναπτυχθεί με σκοπό τη διατήρηση της ιδιωτικής διαχείρισης των τραπεζών που ανακεφαλαιοποιήθηκαν και τη διευκόλυνση ιδιωτικών στρατηγικών επενδύσεων. 

Ο νόμος σχετικά με τις κρατικές εγγυήσεις στις αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις θα τροποποιηθεί ώστε να ελαχιστοποιηθεί η χρηματοδότηση από το πρόγραμμα και να περιοριστεί η σύνδεση μεταξύ τραπεζών και κράτους. 

Τακτοποίηση μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) 

Βραχυπρόθεσμα μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος των υψηλών και αυξανόμενων ποσοστών των ΜΕΔ θα προσδιοριστούν παρακάτω στο παρόν έγγραφο, ωστόσο ενδέχεται να χρειαστούν πρόσθετα μέτρα και δράσεις στο μέλλον για την τακτοποίηση των ΜΕΔ του τραπεζικού τομέα. 

Έως τα τέλη Αυγούστου 2015, η Τράπεζα της Ελλάδος θα εκδώσει όλες τις αναγκαίες διατάξεις για την εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας, κατόπιν βελτιώσεων σε συμφωνία με τους θεσμούς.

Ως προαπαιτούμενο, οι αρχές: 

α) θα καταρτίσουν αξιόπιστη στρατηγική για την αντιμετώπιση του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων, 

β) θα εγκρίνουν τις ακόλουθες βραχυπρόθεσμες μεταρρυθμίσεις: 

i) τροποποιήσεις στο δίκαιο περί αφερεγγυότητας των επιχειρήσεων, ώστε να καλύπτονται όλοι οι εμπορικοί οφειλέτες, να ευθυγραμμιστεί η νομοθεσία με τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές, συμπεριλαμβανομένων αλλαγών για την προώθηση πιο αποτελεσματικής διαδικασίας εκκαθάρισης για τους μη βιώσιμους οφειλέτες και μείωσης της περιόδου χορήγησης απαλλαγής σε 3 έτη για τους επιχειρηματίες.

ii) τροποποιήσεις του νόμου περί αφερεγγυότητας των νοικοκυριών, ώστε να θεσπιστεί ένα δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα αναστολής της εκτέλεσης σύμφωνα με τη διεθνή πείρα• θέσπιση αυστηρότερης διαδικασίας ελέγχου ώστε να αποτρέπονται οι οφειλέτες που αθετούν τις υποχρεώσεις τους για στρατηγικούς λόγους από την κήρυξη πτώχευσης, συμπερίληψη των απαιτήσεων των δημόσιων πιστωτών στο πεδίο εφαρμογής του νόμου που παρέχει στους οφειλέτες δυνατότητα για νέο ξεκίνημα, αυστηροποίηση των κριτηρίων επιλεξιμότητας για προστασία της κύριας κατοικίας κ.ά., 

iii) νομοθετική θέσπιση του κατοχυρωμένου επαγγέλματος των συνδίκων πτώχευσης, που δεν θα περιορίζεται σε κάποιο συγκεκριμένο επάγγελμα και θα λαμβάνει υπόψη τη διεθνή πείρα

iv) θέσπιση διατάξεων για την επανενεργοποίηση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Ιδιωτικού Χρέους και τη σύσταση γραμματείας που θα το επικουρεί. 

Έως τα τέλη Οκτωβρίου του 2015, (βασικό παραδοτέο), με βάση την εμπειρογνωμοσύνη εξωτερικού συμβούλου, η Τράπεζα της Ελλάδος θα υποβάλει έκθεση για την κατηγοριοποίηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων στους ισολογισμούς των τραπεζών, καθώς και αξιολόγηση της ικανότητας των τραπεζών να αντιμετωπίζουν κάθε κατηγορία μη εξυπηρετούμενων δανείων. 

Το ελληνικό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), σε συνεργασία με την ΤτΕ, θα παράσχει ανάλυση με σκοπό τον προσδιορισμό των μη κανονιστικών περιορισμών και εμποδίων (π.χ. διοικητικά, οικονομικά, νομικά κ.λπ), για την ανάπτυξη μιας δυναμικής αγοράς μη εξυπηρετούμενων δανείων. 

Έως την ίδια ημερομηνία, μια ομάδα εργασίας, με βάση την ανεξάρτητη πραγματογνωμοσύνη και τη διεθνή πείρα, θα εξετάσει και θα προτείνει ειδικές δράσεις για να επιταχυνθεί η τακτοποίηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, μεταξύ άλλων με την εξάλειψη περιττών νομικών ή άλλων εμποδίων για την εξυπηρέτηση και τη διάθεση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, με παράλληλη προστασία για τα ευάλωτα νοικοκυριά, σύμφωνα με τον Κώδικα Δεοντολογίας που έχει καταρτίσει η Τράπεζα της Ελλάδος. 

Οι αρχές θα θεσπίσουν με νόμο Δίκτυο Ενημέρωσης Οφειλετών και Κέντρο Ενημέρωσης Οφειλετών, που θα παρέχουν νομικές και οικονομικές συμβουλές σχετικά με οφειλές.

Μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου του 2015 (βασικό παραδοτέο), η κυβέρνηση θα ενισχύσει το θεσμικό πλαίσιο για τη διευκόλυνση της τακτοποίησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Η κυβέρνηση θα δημιουργήσει ένα μόνιμο δίχτυ κοινωνικής ασφάλειας, συμπεριλαμβάνοντας μέτρα στήριξης υπέρ των πλέον ευάλωτων οφειλετών και κάνοντας διάκριση μεταξύ των οφειλετών που αθετούν τις υποχρεώσεις τους για στρατηγικούς λόγους, αφενός, και των καλή τη πίστει οφειλετών, αφετέρου. 

Το ελληνικό ΤΧΣ, σε συνεννόηση με την ΤτΕ, θα προσδιορίσει μηχανισμούς και διαδικασίες για την επιτάχυνση της τακτοποίησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων. 

Έως τα τέλη Φεβρουαρίου 2016 (βασικό παραδοτέο) και μετά την λήψη των προτάσεων των τραπεζών, η Τράπεζα της Ελλάδος θα καταλήξει σε συμφωνία με τις τράπεζες όσον αφορά τους επιχειρησιακούς στόχους τακτοποίησης ΜΕΔ, περιλαμβανομένης π.χ. της αναδιάρθρωσης χρεών και της σύστασης κοινών επιχειρήσεων. 

Οι τράπεζες θα υποβάλουν αναφορά ανά τρίμηνο από τον Ιούνιο του 2016 στην ΤτΕ αντιπαραβάλλοντας τις επιδόσεις τους έναντι βασικών δεικτών. 

Το ελληνικό ΤΧΣ θα εφαρμόζει κριτήρια επιδόσεων για την τακτοποίηση ΜΕΔ και στις διοικήσεις των τραπεζών έναντι επιχειρησιακών στόχων που συμφωνούνται μεταξύ των τραπεζών και της Τράπεζας της Ελλάδος. 

Το ελληνικό ΤΧΣ θα παρουσιάσει και θα εφαρμόσει σχέδιο δράσης για την τακτοποίηση των ΜΕΔ με σκοπό την βελτίωση του συντονισμού μεταξύ τραπεζών και την ταχύτερη αναδιάρθρωση μεγάλων εταιρειών και, σε περίπτωση που απαιτείται, την από κοινού αντιμετώπιση ολόκληρων τομέων της οικονομίας.

Έως τα τέλη Μαρτίου του 2016, η Τράπεζα της Ελλάδος θα αναθεωρήσει τον Κώδικα Δεοντολογίας με κατευθυντήριες γραμμές αναδιάρθρωσης χρεών για ομάδες δανειοληπτών (π.χ. ΜΜΕ).

Έως τα τέλη Ιουνίου 2016, οι αρχές δεσμεύονται να αξιολογήσουν την αποτελεσματικότητα του νομικού και θεσμικού πλαισίου για την αφερεγγυότητας και να προβούν στις απαιτούμενες τροποποιήσεις.

Διακυβέρνηση του ελληνικού ΤΧΣ

Η ανεξαρτησία του ΤΧΣ θα είναι πλήρως σεβαστή ενώ θα ενισχυθεί η δομή της διακυβέρνησής του, με σκοπό την πρόληψη πολιτικών παρεμβάσεων στη διαχείριση ή τις δραστηριότητές του. 

Έως τα τέλη Μαρτίου 2016, για να αυξηθεί η διαφάνεια και η λογοδοσία του ελληνικού ΤΧΣ, το ΤΧΣ θα δημοσιεύσει επιχειρησιακή στρατηγική σε ετήσια βάση και, αρχίζοντας από τον Ιούνιο του 2016, έκθεση επί των επιδόσεων έναντι της στρατηγικής αυτής, σε εξαμηνιαία βάση.

Διακυβέρνηση των τραπεζών 

Η κυβέρνηση δεν θα παρεμβαίνει στη διαχείριση, τη λήψη αποφάσεων και τις εμπορικές πράξεις των τραπεζών που θα συνεχίσουν να λειτουργούν αυστηρά βάσει των αρχών της αγοράς. 

Τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων και τα ανώτατα διευθυντικά στελέχη των τραπεζών θα διορίζονται χωρίς κρατική παρέμβαση. 

Οι διορισμοί αυτοί θα γίνονται με βάση τη νομοθεσία της ΕΕ και τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές, λαμβάνοντας υπόψη τους ειδικούς κανόνες που περιλαμβάνονται στον νόμο για το ελληνικό ΤΧΣ.

Έως τα τέλη Φεβρουαρίου 2016 (βασικό παραδοτέο), το ελληνικό ΤΧΣ, με τη βοήθεια ανεξάρτητου διεθνούς συμβούλου θα καθιερώσει πρόγραμμα επισκόπησης των διοικητικών συμβουλίων των τραπεζών για τις οποίες ισχύουν οι συμφωνίες πλαισίου σχέσεων.

Η επισκόπηση θα πραγματοποιείται σύμφωνα με τις διεθνείς πρακτικές προληπτικής εποπτείας εφαρμόζοντας κριτήρια που βαίνουν πέραν των εποπτικών απαιτήσεων περί ικανότητας και ήθους. 

Τα 10 δισ. για τις τράπεζες θα κατατεθούν σε ειδικό λογαριασμό αλλά δεν θα δοθούν ως προκαταβολή

Τα 10 δισ. για τις ελληνικές τράπεζες θα κατατεθούν σε ειδικό λογαριασμό αλλά δεν θα δοθούν ως προκαταβολή.

Στο τέλος του 2012 οι ελληνικές τράπεζες επειδή διέθεταν αρνητικές καθαρές θέσεις λόγω του PSI+ υποχρεωτικά έπρεπε να δοθεί προκαταβολή κεφαλαίων μέσω συμβάσεων προεγγραφής. 

Την τρέχουσα περίοδο Αύγουστος του 2015 τα 10 δισεκ. θα κατατεθούν σε ειδικό λογαριασμό αλλά δεν θα δοθούν ως προκαταβολή.

Το ΤΧΣ θα συμμετάσχει στις αμκ του Νοεμβρίου του 2015 και τότε θα εξακριβωθεί αν θα καλύψει μέρος ή όλο της νέας ανακεφαλαιοποίησης. 

Τουλάχιστον 2 κορυφαίοι τραπεζίτες έχουν αποκλείσει την διαδικασία προεγγραφής, δηλαδή να πάρουν προκαταβολικά κεφάλαια. 

Τα 10 δισεκ. θα δοθούν για να υπάρχουν ως δικλείδα ασφαλείας αλλά δεν θα κατανεμηθούν στις τράπεζες προκαταβολικά αλλά μόνο κατά την περίοδο υλοποίησης των αμκ. 

Στις 10 Αυγούστου ξεκίνησε η διαδικασία των AQR, τέλη Αυγούστου προσδιορίζονται οι παράμετροι των stress tests με στόχο 25 Οκτωβρίου να ανακοινωθούν τα αποτελέσματα από την ΕΚΤ.

 

xrimatistirio