Γνώμη μας είναι ότι κύριο, αν όχι μόνο, μέλημα των γραφειοκρατών των Βρυξελλών και της Φρανκφούρτης που εμπλέκονται στο ελληνικό ζήτημα, είναι να ενισχύσουν τις μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες στην πλάτη των Ελλήνων και των Ευρωπαίων φορολογουμένων, αναφέρει σε ένα άκρως ενδιαφέρον άρθρο στο “Χ” το Alcimos private equity fund.
Αυτά δεν τα λέμε μόνο εμείς, άντε κι ο Krugman («μπορείτε να δείτε την ευρωπαϊκή πολιτική υπό το πρίσμα της διάσωσης όχι της Ελλάδας, αλλά των τραπεζών των πιστωτριών χωρών, με την ελληνική κυβέρνηση να λειτουργεί απλά ως μεσάζοντας—και με τους Έλληνες πολίτες, που έχουν δει μια καταστροφική πτώση του βιοτικού επιπέδου τους, να πρέπει να υποστούν περαιτέρω θυσίες ώστε κι αυτοί να μπορέσουν να συμμετάσχουν σ’ αυτή τη διάσωση»).
Τα λένε κι άνθρωποι όπως ο πρώην επικεφαλής της Bundesbank Karl Otto Pöhl, που ισχυρίζεται ότι το πρώτο πακέτο διάσωσης της Ελλάδας έγινε «για να προστατευθούν οι γερμανικές, αλλά κυρίως οι γαλλικές τράπεζες από διαγραφές δανείων»). Γι αυτό κι οι διαγραφές στα δάνεια του ιδιωτικού τομέα ήρθαν πολύ αργά, με το περίφημο PSI, κι αφού οι γαλλικές και γερμανικές τράπεζες είχαν άπλετο χρόνο να ξεφορτώσουν ελληνικά ομόλογα στον ευρωπαίο φορολογούμενο μέσω της ECB.
Η ως τώρα, πρακτικά άνευ όρων, στήριξη των ελληνικών τραπεζών (που συμπεριλάμβανε τη στήριξη των μετόχων τους) από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς οφειλόταν κατά τη γνώμη μας αρχικά στην πεποίθηση των θεσμών ότι αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει προηγούμενο για τη στήριξη κι άλλων ευρωπαϊκών τραπεζών (και των μετόχων τους). Όμως, όταν έσκασαν οι κυπριακές τράπεζες, ήταν πολιτικά αδύνατο να στηρίξουν οι Ευρωπαίοι τους (Ρώσους) καταθέτες των Κυπριακών τραπεζών—άρα και τους μετόχους τους. Έτσι λοιπόν φτάσαμε στο bail-in στην περίπτωση αυτή.
Κι επειδή δεν μπορούσαν οι Ευρωπαίοι να διασώζουν τις κυπριακές τράπεζες έτσι και τις ελληνικές αλλιώς (άσε που το πιο πρόσφατο «προηγούμενο» θα ήταν το κυπριακό) φτάσαμε το 2014 στην οδηγία για την εξυγίανση των τραπεζών, την περίφημη BRRD (την οποία, βάσει των αποφάσεων του Συμβουλίου Κορυφής της 12ης Ιουλίου, υποχρεώθηκε να ενσωματώσει άρον-άρον η ελληνική κυβέρνηση).
Η οποία BRRD προβλέπει, σχετικά με την περίπτωσή μας, το εξής: Μετά την 1/1/2016, η διάσωση των τραπεζών με δημόσιους πόρους θα προϋποθέτει τη συμμετοχή (αγγλιστί: bail-in, διάβαζε: κούρεμα) των μετόχων και άλλων μη ασφαλισμένων πιστωτών (συμπεριλαμβανομένων των καταθετών άνω των 100.000 ευρώ). Με άλλα λόγια, αν η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών δεν ολοκληρωθεί μέχρι τις 31/12/2015, πάμε για bail-in.
Βέβαια, υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να ολοκληρωθεί νωρίτερα η ανακεφαλαιοποίηση: το γεγονός ότι το ανακοινωθέν της Συνόδου Κορυφής της 12ης Ιουλίου αναφέρεται στην ανάγκη «να είναι άμεσα διαθέσιμο ποσό ύψους 10 δισεκ. Ευρώ» για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Η πρόσφατη συνέντευξη του Benoît Cœuré, μέλους του εκτελεστικού συμβουλίου της ECB στην οποία λέει ότι η ανακεφαλαιοποίηση θα γίνει «πριν το τέλος του έτους, λαμβάνοντας υπόψη και υπάρχοντα θεσμικά πλαίσια για την εξυγίανση των τραπεζών και τις κρατικές ενισχύσεις». Σύμφωνα πάντως με το ανακοινωθέν του Eurogroup της 14ης Αυγούστου τα stress tests θα ολοκληρωθούν «πριν το τέλος της χρονιάς».
Η λογική λέει άλλα: σύμφωνα με πηγές του Reuters, τα stress tests των ελληνικών τραπεζών θα ολοκληρωθούν μέχρι τα μέσα ή τα τέλη Οκτωβρίου—κι ότι, ως τότε, τα περίφημα αυτά 10 δις θα παραμείνουν σε ένα «δεσμευμένο λογαριασμό».
Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι οι ελληνικές τράπεζες θα γνωρίζουν τις κεφαλαιακές τους ανάγκες (στο καλύτερο σενάριο) περί τα τέλη Οκτωβρίου: θα έχουν έξι εβδομάδες (γιατί οι αγορές ουσιαστικά κλείνουν μετά τη δεύτερη εβδομάδα του Δεκεμβρίου) προκειμένου να ολοκληρώσουν (τεράστιες) αυξήσεις κεφαλαίου, ενώ μάλιστα έχουμε capital controls.
Μιλάμε για ανέκδοτο.
Για να τελειώνουμε: Το έχουμε πει εδώ κι ένα μήνα περίπου ότι οι ελληνικές τράπεζες θα καταλήξουν στα χέρια ξένων τραπεζών, μετά από bail-in. Τα υπόλοιπα είναι ιστορίες για μικρά παιδιά.
Ας δούμε απλά τι σημαίνει αυτό:
Για μετόχους: τέλος. Finito. Game over. Πως αλλιώς να το πούμε;
Για κατόχους υβριδικών τίτλων κ.λπ.: το ίδιο.
Για τους καταθέτες άνω των 100.000 ευρώ (και κοινούς ομολογιούχους): παίζεται, αλλά σκούρα τα πράγματα.
Να εξηγήσουμε γιατί: σύμφωνα με το άρθρο 44 παρ. 5 της BRRD, για να χρησιμοποιηθεί κρατικό χρήμα για τη διάσωση μιας τράπεζας, πρέπει πρώτα να έχει κουρευτεί τουλάχιστον το 8% του συνολικού παθητικού του τραπεζικού ιδρύματος.
Επίσης, για χρησιμοποιηθεί κρατικό χρήμα ύψους άνω του 5% του παθητικού του πιστωτικού ιδρύματος, πρέπει πρώτα να έχουν κουρευτεί οι πάντες, πλην των καταθετών κάτω των 100.000.
Για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, το 8% του παθητικού τους ανέρχεται σε 29 δις περίπου, ενώ το 5% είναι σχεδόν 18 δις. Επειδή οι ευρωπαίοι φίλοι μας , σύμφωνα με το ανακοινωθέν της Συνόδου Κορυφής της 12ης Ιουλίου, έθεσαν ευγενώς στη διάθεση της χώρας μας το ποσό των 10 ως 25 δις για την ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού συστήματος, προκύπτει το εξής: Αν χρησιμοποιηθούν μέχρι 18 δις για τις συστημικές τράπεζες, λογικά οι κοινοί πιστωτές (και καταθέτες άνω των 100.000) την γλυτώνουν, γιατί τα 31 δις των ιδίων κεφαλαίων υπερβαίνουν το 8% που απαιτείται για να ενεργοποιηθεί η δυνατότητα κρατικής στήριξης.
Αν όμως χρησιμοποιηθεί κρατικό χρήμα έστω και ένα ευρώ πάνω από το 5% του παθητικού των συστημικών τραπεζών (πάνω από τα 18 περίπου δις), τότε οι καταθέτες άνω των 100.000 και οι ομολογιούχοι κουρεύονται κατά 100%. Ναι, 100%.
Διαβάστε μόνοι σας το άρθρο 44 παρ. 7(β) της BRRD αν δεν πιστεύετε: για να υπερβεί το 5% η κρατική στήριξη πρέπει προηγουμένως να «έχουν απομειωθεί ή μετατραπεί πλήρως όλες οι μη εξασφαλισμένες, μη προνομιούχες υποχρεώσεις, πλην των επιλέξιμων καταθέσεων».
Τώρα, θα μας πείτε, ποιος ξέρει ποιο θα είναι το ποσό που θα χρειαστεί για την ανακεφαλαιοποίηση κι αν θα είναι πάνω ή κάτω από 18 δις; Θα το μάθουμε μετά τα stress tests.
Σωστά, αλλά υπάρχουν κάποιες ανησυχητικές ενδείξεις, όπως έχουμε αναφέρει στο παρελθόν: στην αρχική ανάλυσή του IMF για τη βιωσιμότητα του χρέους της 26ης Ιουνίου, το κόστος ανακεφαλαιοποίησης εκτιμήθηκε σε μόλις 5,9 δις (σελίδα 7, πίνακας 1).
Όχι όμως και στην πιο πρόσφατη της 14ης Ιουλίου: «η προκαταρκτική (από κοινού συμφωνημένη) εκτίμηση των τριών θεσμών είναι ότι οι συνολικές χρηματοδοτικές ανάγκες μέχρι το τέλος του 2018 ανέρχονται σε €85 δις, €25 δις περισσότερα απ’ την πρόβλεψη της προηγούμενης έκθεσης, κυρίως λόγω της εκτιμώμενης ανάγκης για μεγαλύτερο αποθεματικό για τη στήριξη του τραπεζικού τομέα της τάξεως των €25 δις [έμφαση δική μας]».
Ας δούμε επίσης τι αναφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην έκθεση αξιολόγησης της αίτησης της Ελλάδας για υπαγωγή στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (με ημερομηνία 10 Ιουλίου): «Μετά το τέλος του 2014, η κατάσταση στον τραπεζικό τομέα έχει επιδεινωθεί δραματικά, εν μέσω αυξημένων κινδύνων ως προς τη χρηματοδότηση του Δημοσίου, φυγής καταθέσεων, χειροτέρευσης της μακροοικονομικής κατάστασης και πιο πρόσφατα λόγω της εφαρμογής διοικητικών μέτρων σχεδιασμένων ώστε να σταθεροποιήσουν τη χρηματοδότηση των τραπεζών και να διατηρήσουν την οικονομική σταθερότητα. […] Το εκτιμώμενο μέγεθος του αναγκαίου αποθεματικού υπολογίζεται προκαταρκτικά σε 25 δις».
Άρα, φαίνεται ότι κι οι καταθέσεις άνω των 100,000 πάνε μάλλον υπέρ πίστεως και (ευρωπαϊκής) πατρίδος. Μα θα μας πείτε, στο ανακοινωθέν του Eurogroup της 14ης Αυγούστου δεν αναφέρεται ρητά ότι θα εξαιρεθούν οι καταθέτες από το bail-in;
Προφανώς, πρόκειται περί παρεξηγήσεως, που έσπευσε να λύσει λίγες μέρες μετά με δηλώσεις του στο Bloomberg ευρωπαίος αξιωματούχος: Οι καταθέτες θα προστατεύονται μέχρι 1/1/2016, οπότε τίθεται σε ισχύ η BRRD. Γνώμη μας είναι ότι μπορεί να καταλάβει κανείς ότι ένας πολιτικός (έστω και ευρωπαίος) ψεύδεται, από το αν κουνάει το στόμα του.
Υπό το πρίσμα της ανωτέρω ανάλυσης, το προαναφερθέν ανακοινωθέν του Eurogroup, όπως και τα capital controls, μπορεί να επετέλεσαν (ηθελημένα ή όχι) κι άλλο έργο: αυτό του να παραμείνουν οι καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες, ώστε να κουρευτούν προκειμένου να ενισχυθούν τα ίδια κεφάλαια των ελληνικών τραπεζών (που θα καταλήξουν σε «ξένα χέρια»).
Είναι και κάτι πράγματα ανεξήγητα: Ο Draghi λέει στις 16 Ιουλίου (μετά, άρα, τη συμφωνία στο Eurogroup) ότι «ικανοποιήσαμε ουσιαστικά το αίτημα της Τράπεζας της Ελλάδος [για αύξηση του ELA κατά 900 εκ.]».
Γιατί μόνο για 900εκ. ήταν το αίτημα της ΤτΕ μετά τη συμφωνία; Γιατί να μη ζητήσει η ΤτΕ σημαντική αύξηση του ELA; Στις 18 Αυγούστου ο ELA μειώθηκε, σύμφωνα με το Reuters “μετά από αίτημα της Τράπεζας της Ελλάδος, λόγω της βελτιωθείσας κατάστασης ρευστότητας».
Μα αν βελτιώθηκε η ρευστότητα, το λογικό δε θα ήταν να ζητήσουμε να μη μειωθεί ο ELA και να διευκολύνουμε τον κοσμάκη να σηκώνει περισσότερα χρήματα από τα ATMs και να χρησιμοποιεί τις κάρτες του στο εξωτερικό;
Περίεργα πράγματα, πολύ περίεργα…Όσο για τους δανειολήπτες: τα νέα είναι εξαιρετικά. Δεν το λέμε ειρωνικά. Η συνέχεια στο επόμενο…
xrimatistirio
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.