Λίγες πιθανότητες για να αποφασιστεί εκταμίευση της δόσης των 2 δισ. στο Eurogroup της Δευτέρας δίνουν πλέον Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, με παράγοντες των θεσμών να εκτιμούν ότι το Eurogroup θα προχωρήσει πιθανότατα σε μία θετική δήλωση προόδου και για τη διάθεση της υποδόσης θα περιμένει να νομοθετηθούν όλες οι προαπαιτούμενες δράσεις.
Κι αυτό γιατί, ενώ αναμενόταν ότι έως χθες θα είχαν κλείσει τα βασικά ανοιχτά ζητήματα της διαπραγμάτευσης, κάτι τέτοιο δεν έγινε ούτε με τους πλειστηριασμούς ούτε με την εύρεση ισοδύναμων μέτρων για την αντικατάσταση του ΦΠΑ 23% στην εκπαίδευση. Γι’ αυτό τον λόγο αναβλήθηκε και η χθεσινή τηλεδιάσκεψη του Euroworking Group (EWG), που θα συζητούσε την εφαρμογή του πρώτου σετ προαπαιτούμενων μέτρων. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», τα μέλη του ΕWG ενημερώθηκαν ότι η τηλεδιάσκεψη δεν θα γινόταν την Παρασκευή, αλλά μόλις υπάρχει «περισσότερη σαφήνεια», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά το μήνυμα που έλαβαν οι συμμετέχοντες. Μάλιστα, το σύνολο των ανοικτών θεμάτων ανέρχεται σε 10-15 δράσεις από τις 49 του πρώτου πακέτου.
Ετσι, ενώ είχε εκφραστεί αισιοδοξία για συμφωνία των θεσμών και της ελληνικής πλευράς πριν από το Eurogroup της Δευτέρας, φαίνεται ότι κάτι τέτοιο θα καταστεί δύσκολο, με το σημαντικότερο «αγκάθι» να είναι ο καθορισμός του πλαισίου για τους πλειστηριασμούς. Αυτό που αναμένεται πλέον ως θετικό αποτέλεσμα από το Eurogroup της Δευτέρας είναι να ανακοινωθεί ότι υπάρχει συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και θεσμών για όλα τα ανοιχτά θέματα και ότι επίκειται η σχετική νομοθετική δράση τις επόμενες μέρες.
Ειδικότερα, τα «αγκάθια» που θα πρέπει να κλείσουν έως τη Δευτέρα είναι:
1. Ισοδύναμα για τη μη εφαρμογή του ΦΠΑ 23% στην ιδιωτική εκπαίδευση: Η λύση της επιβολής φόρου στον τζόγο παραμένει το ισχυρότερο σενάριο και στο οικονομικό επιτελείο εκτιμούν ότι κάτι τέτοιο μπορεί να αποδώσει περί τα 330 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα ισοδύναμα μέτρα, στα οποία περιλαμβάνεται και η φορολόγηση των τυχερών παιγνίων, έχουν αποσταλεί στους θεσμούς. Πάντως, για το θέμα θα υπάρξει νέα επαφή μεταξύ κυβερνητικών στελεχών και εκπροσώπων του ΟΠΑΠ τη Δευτέρα, καθώς από τον Οργανισμό αντιδρούν έντονα στο ενδεχόμενο της φορολόγησης των τυχερών παιγνίων. Επίσης, το θέμα έχει και νομικά προβλήματα που θα πρέπει να επιλυθούν.
2. Πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας: Η κυβέρνηση επιμένει σε μία θέση που αποκλίνει αρκετά από αυτό που αναμένουν οι θεσμοί. Συγκεκριμένα, η ελληνική πλευρά τονίζει ότι η αντικειμενική αξία της πρώτης κατοικίας, αξίας 200.000 ευρώ, για ένα άτομο πρέπει να προστατεύεται, όπως επίσης πρέπει να προστατεύεται η πρώτη κατοικία, αξίας 250.000 ευρώ, ενός ζευγαριού και προσθέτει 25.000 ευρώ ανά παιδί με ανώτατο όριο υπολογισμού τα 3 παιδιά. Η Αθήνα επίσης δεν θέλει να μειώσει το εισοδηματικό όριο –35.000 ευρώ ετησίως– γιατί υποστηρίζει ότι αν το πράξει, θα πλήξει το μεγαλύτερο φάσμα των μικρομεσαίων νοικοκυριών. Συγχρόνως προσθέτει και την κατηγορία των οφειλετών που έχουν χρέη μέχρι 200.000 ευρώ.
Εκτιμάται, πάντως, ότι αν τα κριτήρια είναι τέτοια που οδηγούν στην προστασία περίπου του 50% των ιδιοκτητών κατά μέσο όρο, τότε θα μπορέσει να επιτευχθεί ο «έντιμος συμβιβασμός», δεδομένου ότι το σχέδιο των δανειστών καλύπτει μόλις το 20% των ιδιοκτητών. Επίσης, η κυβέρνηση προτείνει την επανεξέταση του καθεστώτος των πλειστηριασμών ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Δηλαδή οι όροι και τα κριτήρια για το πότε θα γίνονται πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας να αναθεωρηθούν το 2017 ή το 2018 και αυτή η διαδικασία να είναι επαναλαμβανόμενη.
3. Αλλαγές στη ρύθμιση των 100 δόσεων: Οι δανειστές επιμένουν να καταργηθεί η πρόβλεψη ότι οι υπόχρεοι θα βγαίνουν από τη ρύθμιση όταν δεν θα πληρώνουν μία νέα φορολογική τους υποχρέωση εντός 26 ημερών και το χρονικό όριο να πέσει στην 1 ημέρα. Η κυβέρνηση δεν το δέχεται και αντιπροτείνει να μπορούν όλοι –ανεξαρτήτως αν έχουν ληξιπρόθεσμη ή μη οφειλή– να ενταχθούν στη ρύθμιση των 12 δόσεων. Επίσης, εξετάζεται και το ενδεχόμενο σταδιακής μείωσης του ορίου των 26 ημερών, ανάλογα με την πορεία της οικονομίας.
4. Κατώτατες τιμές φαρμάκων: Οι θεσμοί ζητούν να μην υπάρχει όριο στην κατώτατη τιμή των φαρμάκων που έχουν χάσει την πατέντα τους ή των γενοσήμων. Από την πλευρά της, η κυβέρνηση έχει σύμφωνα με πληροφορίες αντιπροτείνει η μείωση των σημερινών κατώτατων τιμών να γίνει σταδιακά και σε βάθος διετίας.
Αν όντως δεν υπάρξει συμφωνία πριν από το Εurogroup, αυτό θα επιβαρύνει την ατμόσφαιρα που πάντως τις τελευταίες εβδομάδες έχει ήδη αρχίσει να χαλάει μεταξύ των δύο πλευρών. Θα είχε, όμως, επίπτωση και στην περαιτέρω πορεία του προγράμματος, εξηγεί Ευρωπαίος αξιωματούχος στην «Κ». Και αυτό γιατί αν δεν υπάρξει συμφωνία στο πρώτο σετ προαπαιτουμένων, τότε δεν μπορεί να ξεκινήσει και η συζήτηση για το δεύτερο πακέτο, τη στιγμή που ο χρόνος μετρά αντίστροφα, με μόλις 6 εβδομάδες να μεσολαβούν έως τα Χριστούγεννα, που είναι και η καταληκτική ημερομηνία για την ολοκλήρωση των δύο σετ προαπαιτουμένων.
Το δεύτερο πακέτο προαπαιτουμένων για να ολοκληρωθεί προϋποθέτει μία διαδικασία που απαιτεί χρόνο, όπως εξηγεί Ευρωπαίος αξιωματούχος, καθώς πρώτα πρέπει να υπάρξει πολιτική συμφωνία για το τι θα περιλαμβάνει αυτή η δεύτερη λίστα, ακολουθεί η νομοθέτηση και στη συνέχεια ο έλεγχος των θεσμών για το κατά πόσον οι νόμοι που πέρασαν ικανοποιούν τη συμφωνία με τους θεσμούς. «Ακόμα και πολιτική συμφωνία να γίνει για το δεύτερο σετ άμεσα, το λιγότερο που θα χρειαστούμε είναι άλλες 2 εβδομάδες», επισημαίνει Ευρωπαίος αξιωματούχος στην «Κ».
Το βέβαιο, πάντως, είναι ότι στο δεύτερο σετ με προαπαιτούμενα μέτρα –το οποίο συνδέεται με την παροχή των 10 δισ. για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών– θα υπάρχουν και μέτρα δύσκολα για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση. Επίσης, θα περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, όλες οι παρεμβάσεις στον τραπεζικό τομέα, το νέο ενιαίο μισθολόγιο και το νομικό πλαίσιο της νέας φορολογικής αρχής. Πάντως, η εν λόγω λίστα αναμένεται να συζητηθεί με τους επικεφαλής των θεσμών, που είναι προγραμματισμένο να βρεθούν στην Αθήνα την Τετάρτη (την Τρίτη έρχονται τα τεχνικά κλιμάκια). Μάλιστα, το πιο πιθανό είναι να αποχωρήσουν το Σαββατοκύριακο και να επανέλθουν αργότερα για τον πρώτο έλεγχο του προγράμματος.
ΕΛΕΝΗ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ, ΣΩΤΗΡΗΣ ΝΙΚΑΣ ΑΠΟ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ