Συναλλαγές με τράπεζες (πιστωτικές κάρτες, δάνεια, χρηματοοικονομικά, κληρονομικά, παροχές υπηρεσιών κ.α)

Καθώς πλησιάζει η νέα χρονιά και η έναρξη ισχύος του νέου νόμου Κατσέλη, υπάρχουν σειρά ερωτημάτων που αφορούν στο πώς διαμορφώνεται η σχέση των δανειοληπτών με τις τράπεζες, όσον αφορά στις κύριες κατοικίες.

Όμως με τις τράπεζες δεν έχουν μόνο δοσοληψίες όσοι έχουν στεγαστικά δάνεια. Υπάρχει σειρά συμβάσεων των καταναλωτών με τις τράπεζες, που πέρα από τα στεγαστικά δάνεια, περιλαμβάνει πιστωτικές κάρτες, δάνεια, χρηματοοικονομικά, κληρονομικά, παροχές υπηρεσιών και πολλές ακόμη δραστηριότητες.

Παρακάτω παρουσιάζονται μερικές από τις πιο συχνές ερωτήσεις και απορίες που έχουν οι πολίτες όσον αφορά στις συναλλαγές τους με τις τράπεζες και παρέχονται οι σχετικές απαντήσεις.

Συχνές Ερωτήσεις και Απαντήσεις

1. Χρωστάω σε κάρτες και καταναλωτικά δάνεια. Τι κινδύνους διατρέχω, εφόσον δεν υπάρχει στο όνομα μου ακίνητη περιουσία;

Η τράπεζα μπορεί να ασκήσει οποιοδήποτε καταδιωκτικό μέσο της δίνει δικαίωμα ο νόμος, π.χ. κατάσχεση αυτοκινήτουή τραπεζικών λογαριασμών. Δεν μπορεί να κατάσχει το μισθό ή τη σύνταξη σας, ούτε επέρχονται άλλου είδους αρνητικές επιπτώσεις στις συναλλαγές σας με το Δημόσιο ή με άλλους ιδιώτες. Επισημαίνεται δε ότι σε τέτοια περίπτωση έχετε εγγραφεί στην ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ Α.Ε., γεγονός που επηρεάζει την περαιτέρω πιστοληπτική σας ικανότητα.

2. Μπορώ να ασφαλίσω την κατοικία μου σε ασφαλιστική εταιρεία της επιλογής μου ανεξάρτητα από την υπόδειξη της τράπεζας που έχει την εμπράγματη εξασφάλιση;

Ναι, δε δεσμεύεστε από την πρόταση της τράπεζας. Εναπόκειται στον πελάτη κατά την κατ’ ιδίαν διαπραγμάτευσή του με την τράπεζα να επιλέξει και να ασφαλιστεί το υπέρ της τράπεζας προσημειωμένο ακίνητο σε ασφαλιστική εταιρεία η οποία πρέπει να τυγχάνει της παράλληλης με τη δική του αποδοχής της τράπεζας.

3. Έχω πάρει ένα στεγαστικό δάνειο το οποίο τα πρώτα δέκα χρόνια έχει σταθερό επιτόκιο και τα επόμενα κυμαινόμενο. Κατά την περίοδο του κυμαινόμενου επιτοκίου αν προεξοφλήσω θα έχω ποινή προεξόφλησης;

Έχει κριθεί ήδη με την απόφαση του Αρείου Πάγου αρ. 430/2005, ότι δεν είναι επιτρεπτή η καταβολή ποινής πρόωρης εξόφλησης σε δάνειο με κυμαινόμενο επιτόκιο. Το ίδιο προβλέπει και η ΥΑ Ζ1-798/2008 (ΦΕΚ 1353/Β’/2008) του Υπουργείου Ανάπτυξης που απαγορεύει την αναγραφή όρου στη σύμβαση του δανείου που προβλέπει ότι σε περίπτωση πρόωρης εξόφλησης μερικώς ή ολικώς του κεφαλαίου του δανείου με κυμαινόμενο επιτόκιο, η οποία πραγματοποιείται μετά τον πρώτο χρόνο σύναψης της σύμβασης και εφόσον δεν υπάρχει καθυστέρηση οφειλής, ο καταναλωτής θα καταβάλει ως αποζημίωση στο πιστωτικό ίδρυμα ποσό ίσο με ποσοστό επί του κεφαλαίου που καταβάλλεται πρόωρα, ή τόκους ορισμένων μηνών επί του κεφαλαίου αυτού. Επίσης, απαγορεύει την αναγραφή κάθε όρου που εξαρτά την άσκηση του προαναφερόμενου δικαιώματος πρόωρης εξόφλησης από οποιοδήποτε αντάλλαγμα.

4. Πρόσφατα πέθανε συγγενής μου και η Τράπεζα με κάλεσε σαν νόμιμο κληρονόμο να αποπληρώσω ένα δάνειο που έχει λάβει. Υποχρεούμαι να το αποπληρώσω;

Σας γνωρίζουμε ότι μετά την αποβίωση ενός προσώπου, οι νόμιμοι κληρονόμοι του έχουν δύο δυνατότητες:

Να κάνουν αποδοχή της κληρονομιάς γεγονός που σημαίνει ότι υποχρεούνται να πληρώσουν και τις τυχόν οφειλές του θανόντα σε Τράπεζες.

Να μην αποδεχτούν(αποποίηση – εντός τετραμήνου από την ημερομηνία θανάτου) την κληρονομιά, οπότε σε αυτήν την περίπτωση δεν λαμβάνουν κανένα κινητό ή ακίνητο περιουσιακό στοιχείο του θανόντα και δεν υποχρεούνται να αποπληρώσουν τις τυχόν οφειλές του σε Τράπεζες.

Κατά συνέπεια, το εάν θα επιλέξετε να αποδεχτείτε την κληρονομιά του συγγενής σας αποτελεί δική σας απόφαση και εφόσον το πράξετε θα πρέπει να αποπληρώσετε και το σύνολο των οφειλών του.

Σημειώνεται ότι ο κληρονόμος ευθύνεται για τα χρέη του θανόντα και με τη δική του περιουσία και όχι μόνο με την τυχόν περιουσία της κληρονομιάς. Υπάρχει ωστόσο η δυνατότητα της λεγόμενης κληρονομιάς με το ευεργέτημα της απογραφής, στην οποία, εφόσον την επιλέξει ο κληρονόμος (συνεπάγεται έξοδα δικαστηρίου και συμβολαιογράφου που θα διεξαγάγει την απογραφή), θα ευθύνεται για τα χρέη της κληρονομιάς (δηλ. του θανόντος) μόνο με την περιουσία που κληρονομεί και μόνο μέχρι την αξία της τελευταίας.

Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων κληρονόμων, ο κάθε κληρονόμος ευθύνεται ανάλογα με τη μερίδα που κληρονομεί (Για παράδειγμα: Ο κληρονομούμενος Κ όφειλε στην τράπεζα Τ το ποσό των 90.000,00€ από δάνειο. Τα τρία τέκνα του Τα, οι Α, Β και Γ κληρονομούν τον πατέρα τους με μερίδα 1/3 ο καθένας. Συνεπώς, ο καθένας θα ευθύνεται έναντι της Τ προς απόδοση του ποσού των 30.000,00€).

5. Διατηρώ κοινό λογαριασμό με ένα άλλο άτομο το οποίο χρωστάει στην τράπεζα. Η τράπεζα μπήκε στον κοινό μας λογαριασμό και πήρε όλα τα χρήματα. Δικαιούται να προβεί σε αυτήν την ενέργεια;

Ναι, δικαιούται. Αναφορικά με παρακρατήσεις ποσών από κοινούς λογαριασμούς (λογαριασμούς με δύο ή παραπάνω συνδικαιούχους), το καταναλωτικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 1 και 2 του Ν.5638/1932, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 1 του ΝΔ 951/1971 και διατηρήθηκε σε ισχύ με το άρθρο 124 περ. Δ στοιχ. Α του ΝΔ 118/1973, προκύπτει, ότι ο καθένας από τους δικαιούχους χρηματικής κατάθεσης σε κοινό τραπεζικό λογαριασμό, είναι δικαιούχος του συνόλου των χρημάτων που κατατέθηκαν στο λογαριασμό αυτό και μπορεί να τα χρησιμοποιεί χωρίς τη σύμπραξη των λοιπών συνδικαιούχων.

Αντιστοίχως, η Τράπεζα δικαιούται να δεσμεύσει ποσά από έναν τέτοιο λογαριασμό έναντι απαίτησης που τυχόν έχει κατά ενός εκ των συνδικαιούχων.

Με άλλα λόγια, δεν ενδιαφέρει την Τράπεζα η εσωτερική σχέση μεταξύ των συνδικαιούχων του λογαριασμού, δηλαδή σε ποιον «ανήκουν» τα χρήματα. Από τη στιγμή που υπάρχει και άλλος δικαιούχος στον λογαριασμό, η τράπεζα δικαιούται να δεσμεύσει τα ποσά του λογαριασμού για οφειλές του προς αυτήν.

6. Είμαι εγγυητής σε δάνειο. Μπορεί να στραφεί η τράπεζα εναντίον μου εάν ο πρωτοφειλέτης δεν είναι εντάξει στις υποχρεώσεις του;

Ναι. Αν και το άρθρο 855 ΑΚ προβλέπει την λεγόμενη ένσταση διζήσεως. Με την προβολή της ένστασης αυτής, ο εγγυητής μπορεί νόμιμα να αρνηθεί την καταβολή της οφειλής, ωσότου ο δανειστής επιχειρήσει πρώτα αναγκαστική εκτέλεση κατά του πρωτοφειλέτη, οπότε ο εγγυητής θα ευθύνεται μόνο εφόσον αυτή αποβεί άκαρπη. Οι εγγυητές όταν υπογράφουν στις δανειακές συμβάσεις, είναι πιθανό να μην αντιλαμβάνονται ότι στις συμβάσεις αυτές υπάρχει όρος με τον οποίο παραιτούνται από την ένσταση δίζήσεως του άρθρου 855 του Αστικού Κώδικα, με αποτέλεσμα να ευθύνονται ως πρωτοφειλέτες. Συνεπώς, θα πρέπει να ελέγξετε αν στη σύμβαση που έχετε υπογράψει έχετε παραιτηθεί από την ένσταση διζήσεως και εγγυάσθε ως πρωτοφειλέτης.

Mερικά tips για την εγγύηση !

Τραπεζικό δίκαιο. Εγγύηση. Γενικοί Όροι Συναλλαγών. Ενστάσεις εγγυητή. Ένσταση διζήσεως.

– Ο εγγυητής εμπίπτει στην έννοια του καταναλωτή. Ο εγγυητής, ο οποίος συναλλάσσεται με την προμηθεύτρια Τράπεζα, έχει την ίδια ανάγκη προστασίας με τον δανειολήπτη απέναντι στους προδιατυπωμένους όρους των συμβάσεων, που συνάπτει με αυτήν (Τράπεζα), αφού η τελευταία, εκμεταλλευόμενη τη διαπραγματευτική της υπεροχή απέναντι σ’ αυτόν (εγγυητή), του επιβάλλει τη δική της συμβατική τάξη.

Είναι άκυρος ως καταχρηστικός ο ΓΟΣ που προβλέπει ότι ο εγγυητής παραιτείται από όλες τις προστατευτικές διατάξεις του ΑΚ, μεταξύ των οποίων και της ένστασης της διζήσεως.

7. Η Τράπεζα παίρνει τις δόσεις του δανείου μου από το λογαριασμό που κατατίθεται η μισθοδοσία μου, κατόπιν πάγιας εντολής μου Αυτή τη στιγμή όμως δυσκολεύομαι να επιβιώσω οικονομικά λόγω της οικονομικής κρίσης. Τι μπορώ να κάνω;

Οι καταναλωτές που έχουν συνδέσει με (ξεχωριστή από τη σύμβαση) έγγραφη εντολή-εξουσιοδότηση προς την Τράπεζα, τραπεζικό λογαριασμό τους για την εξυπηρέτηση δανειακών τους υποχρεώσεων στον οποίο κατατίθενται μηνιαίως τα ποσά της μισθοδοσίας, της σύνταξης ή του επιδόματος ανεργίας έχουν το δικαίωμα με γραπτό αίτημά τους προς την Τράπεζα να ζητήσουν ανάκληση της ως άνω εντολής και εξυπηρέτηση της δανειακής υποχρέωσης με άλλο τρόπο. Η εντολή δεν είναι ανέκκλητη για τους ως άνω τραπεζικούς λογαριασμούς.

8. Χρωστάω σε τράπεζες και δυσκολεύομαι να πληρώσω τα χρέη μου. Μπορούν οι τράπεζες να κατασχέσουν χρήματα από τον τραπεζικό λογαριασμό μου;

Καταρχήν απαγορεύεται η κατάσχεση στο λογαριασμό σας από τράπεζες ή ιδιώτες δανειστές για το ποσό που αφορά σε μισθό ή σύνταξη ή ασφαλιστική παροχή (άρθρο 982 παρ.2 περ.δ Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας).

Εάν δεν είστε μισθωτός ή συνταξιούχος ή ακόμα κι αν το ποσό του μισθού ή της σύνταξής σας είναι μικρότερο από 1500 ευρώ, βάσει του νόμου 4161/2013, άρθρο 20, απαγορεύεται η κατάσχεση για ποσό μέχρι 1.500 ευρώ/ή 2.000 ευρώ σε περίπτωση κοινού λογαριασμού. Ωστόσο βασική προϋπόθεση για να προστατέψετε τα χρήματά σας είναι να προσδιορίσετε, σύμφωνα με το άρθρο 20 του ν.4161, το λογαριασμό για τον οποίο θα ισχύει το ακατάσχετο με δήλωσή σας προς ένα από τα πιστωτικά ιδρύματα.

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (Αστικό Κώδικα, Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, νόμους 1453/1938 και 2322/1995), εξαιρούνται από την κατάσχεση ο μισθός και οι συντάξεις εκτός αν πρόκειται να ικανοποιηθεί απαίτηση για διατροφή, οπότε επιτρέπεται να γίνει μέχρι του μισού ποσού του μισθού ή της σύνταξης.

Ακόμη, προβλέπεται από νομοθετικό πλαίσιο (Ν. 1453/1938) ότι «αι αποδοχαί των δημοσίων πολιτικών υπαλλήλων και των στρατιωτικών, ως και οι συντάξεις, μερίσματα, εφάπαξ βοηθήματα ή επιστροφαί κρατήσεων των ανωτέρω δεν εκχωρούνται, ουδέ κατάσχονται», εκτός ορισμένων ελάχιστων εξαιρέσεων.

Μάλιστα, υπογραμμίζεται ότι, σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα, «δεν επιτρέπεται αντίθετη συμφωνία των μερών» (τράπεζας – εργαζόμενου ή συνταξιούχου). Δηλαδή να συμφωνηθεί ότι μπορεί να κατάσχει η τράπεζα τις απαιτήσεις της (π.χ. δανειακές δόσεις) από τον διατηρούμενο τραπεζικό λογαριασμό. Η εκχώρηση αυτή, «γίνεται κατά παράβαση του άρθρου 464 του Αστικού Κώδικα και είναι άκυρη». Μάλιστα την ακυρότητα «μπορεί να επικαλεστεί οποιοσδήποτε έχει έννομο συμφέρον, μεταξύ των οποίων και ο οφειλέτης».

9. Χρωστάω στο Δημόσιο και δυσκολεύομαι να πληρώσω τα χρέη μου. Μπορούν να κατασχέσουν χρήματα από τραπεζικό λογαριασμό μου;

Ο Κώδικας Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (Κ.Ε.Δ.Ε) περιέχει ειδικές διατάξεις για την προστασία από την κατάσχεση α) μισθών, συντάξεων ή ασφαλιστικών βοηθημάτων που καταβάλλονται περιοδικά και β) των καταθέσεων σε πιστωτικά ιδρύματα. Ειδικότερα:

α) Μισθοί, συντάξεις ή ασφαλιστικά βοηθήματα που καταβάλλονται περιοδικά

Δεν επιτρέπεται η κατάσχεση στο λογαριασμό σας από το Δημόσιο μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων, που καταβάλλονται περιοδικά, εφόσον το ποσό αυτών μηνιαίως είναι μικρότερο των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ. Στις περιπτώσεις δε που υπερβαίνει το ποσό αυτό επιτρέπεται η κατάσχεση επί του ενός τετάρτου (1/4) αυτών, το εναπομένον όμως ποσό δεν μπορεί να είναι κατώτερο των χιλίων (1.500) ευρώ (άρθρο 31 παρ.1 Κ.Ε.Δ.Ε, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει).

β) Καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα

Καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα σε ατομικό ή κοινό λογαριασμό είναι ακατάσχετες μέχρι του ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ για κάθε φυσικό πρόσωπο και σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα. Για την εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου απαιτείται γνωστοποίηση από το φυσικό πρόσωπο ενός μοναδικού λογαριασμού, με υποβολή ηλεκτρονικής δήλωσης στο πληροφοριακό σύστημα της Φορολογικής Διοίκησης. Εφόσον υπάρχει λογαριασμός περιοδικής πίστωσης μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων, γνωστοποιείται, αποκλειστικά και μόνο, ο λογαριασμός αυτός (άρθρο 31 παρ.2 Κ.Ε.Δ.Ε, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει).

γ) Το ΣΤΕ έκρινε αντισυνταγματικό το μέτρο της δέσμευσης των τραπεζικών λογαριασμών και οποιουδήποτε είδους περιουσιακών στοιχείων σύμφωνα με τον ν. 3296/2004.

Απαγορεύεται η κατάσχεση τραπεζικών λογαριασμών και θυρίδων, παρά το γεγονός ότι αυτό εξυπηρετεί σκοπούς δημοσίου συμφέροντος, καθώς είναι ανεφάρμοστος ο νόμος 3296/2004 που επιτρέπει τη δέσμευση των τραπεζικών λογαριασμών και οποιουδήποτε άλλου περιουσιακού στοιχείου. Και είναι ανεφάρμοστος καθώς έρχεται σε πλήρη αντίθεση με συνταγματικές επιταγές και την ΕΣΔΑ.

Οι σύμβουλοι Επικρατείας του Δ’ Τμήματος (με πρόεδρο την αντιπρόεδρο Μαίρη Σαρπ και εισηγήτρια την πάρεδρο Ευσταθία Σκούρα) στην υπ’ αριθμ. 4173/2014 απόφασή τους επισημαίνουν ότι, σύμφωνα με τον νόμο 3296/2004, το μέτρο της δέσμευσης των τραπεζικών λογαριασμών και οποιουδήποτε είδους περιουσιακών στοιχείων, «συνεπαγόμενο σοβαρή επέμβαση σε συνταγματικώς προστατευόμενα αγαθά του ελεγχόμενου προσώπου και ειδικότερα στα περιουσιακά δικαιώματα και την οικονομική και επαγγελματική ελευθερία του, αντίκειται στις διατάξεις των άρθρων 5 παράγραφος 1, 17 παράγραφος 1 και 25 παράγραφος 1 του Συντάγματος και του άρθρου 1 του Πρώτου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της Ε.Σ.Δ.Α.».

10. Απολύθηκα πρόσφατα και δε μπορώ να εξυπηρετήσω τα χρέη μου, είμαι μισθωτός, μετά τις τελευταίες περικοπές στους μισθούς βρίσκομαι σε αδυναμία να εξυπηρετήσω τα χρέη μου. Τι μπορώ να κάνω;

Για τα χρέη που προέρχονται από δάνεια και πιστωτικές κάρτες από πιστωτικά ιδρύματα, μπορείτε κατ’ αρχήν να απευθύνεστε σε αυτά και να ζητήσετε ρύθμιση των χρεών σας. Εφόσον τα πιστωτικά ιδρύματα αρνούνται ή η ρύθμιση που σας προτείνουν δεν είναι συμφέρουσα, μπορείτε ενδεχομένως να αξιοποιήσετε τις διατάξεις του ν. 3869/2010, όπως έχει τροποποιηθεί έκτοτε, για τη ρύθμιση οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων και να επιτύχετε ρύθμιση των χρεών από το δικαστήριο.

11. Με ποιο τρόπο προστατεύεται η κύρια κατοικία από τους πλειστηριασμούς;

Με τις διατάξεις του νόμου 3869/2010 και εφόσον οι δανειολήπτες πληρούν τα κριτήρια που θέτει ο νόμος, παρέχεται απόλυτη προστασία της κύριας κατοικίας του οφειλέτη που βρίσκεται σε μόνιμη αδυναμία πληρωμών έναντι όλων των δανειστών (τράπεζες, ιδιώτες, εταιρείες κτλ), αμέσως μετά την υποβολή αίτησης υπαγωγής στο νόμο και μέχρι την έκδοση τελεσίδικης απόφασης. Η διάταξη αφορά όλους τους οφειλέτες υπό την προϋπόθεση να μην έχουν την εμπορική ιδιότητα. Στη διάταξη εμπίπτουν ενδεικτικά: άνεργοι, μισθωτοί και συνταξιούχοι ιδιωτικού και δημοσίου τομέα, ελεύθεροι επαγγελματίες, αγρότες κλπ.

Για όσους ασκούν εμπορική δραστηριότητα (π.χ. ομόρρυθμα μέλη ομόρρυθμων ή ετερόρρυθμων εταιρειών, έμποροι κλπ) δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του Ν. 3869/2010. Μόνη εξαίρεση είναι στον κανόνα αυτό είναι να χαρακτηριστεί κάποιος οφειλέτης ως «μικρέμπορος», οπότε δικαιούται να υπαχθεί στο Ν. 3869/2010. Τέτοιες περιπτώσεις έχουν κριθεί από τα Δικαστήρια ότι αποτελούν πρόσωπα που στην ουσία είναι αυτοαπασχολούμενοι, έχουν χαμηλό κύκλο εργασιών (τζίρο), δεν απασχολούν προσωπικό και δεν έχουν σημαντικά επενδυμένο κεφάλαιο και τέτοιας έκτασης δραστηριότητα και δομή λειτουργίας, που να παραπέμπουν σε εμπορική δραστηριότητα με σκοπό το κέρδος. Το όποιο εισόδημά τους είναι αποκλειστικά προϊόν του προσωπικού τους μόχθου, της δικής τους σωματικής και πνευματικής καταπόνησης και της δικής τους εργασίας.

Τηλεπικοινωνίες (σταθερή τηλεφωνία – κινητή τηλεφωνία – διαδίκτυο)

1. Διαπίστωσα υπερβολικές χρεώσεις στο λογαριασμό,κινητό – σταθερή τηλεφωνία – Internet μου, πράγμα που εγώ αμφισβητώ. Τι να κάνω;

Η καταχρηστικότητα των όρων στα συμβόλαια τηλεφωνίας: Ξέρουμε πραγματικά τι υπογράφουμε;

Τα πακέτα και οι προσφορές που διαφημίζονται πλέον στους καταναλωτές διεθνώς είναι ιδιαιτέρως πολύπλοκα, η ενημέρωση πολύ-επίπεδη και ο ανταγωνισμός μεταξύ των εταιρειών αυξημένος. Σε αυτόν τον κύκλο «διαπραγματεύσεων» για την επιλογή της καλύτερης συνδυαστικής πρότασης (κινητό, σταθερή τηλεφωνία και Internet), ο καταναλωτής καταλήγει συχνά, κατόπιν της ολοκλήρωσης του συμβολαίου του με δεκάδες αναπάντητα ερωτήματα και χωρίς ουσιαστικά να έχει αντιληφθεί τον χαρακτήρα, το περιεχόμενο και την διάρκεια των συμβατικών του δεσμεύσεων.

Τα ελληνικά αλλά και Ευρωπαϊκά Δικαστήρια έχουν εξετάσει πολλάκις την νομιμότητα των συμβολαίων που συνάπτονται μεταξύ χρηστών και εταιρειών τηλεφωνίας.

Οι τελευταίες τίθενται συχνά στο στόχαστρο λόγω της καταχρηστικότητας των όρων που θέτουν (Γενικοί Όροι Συναλλαγών, Γ.Ο.Σ.) και της κατάφωρης εκμετάλλευσης του καταναλωτικού κοινού, σε επίπεδο συμβατικής και προ-συμβατικής διαπραγμάτευσης. Τα δύο βασικά νομοθετήματα στα οποία βασίζεται η νομολογία για την κρίση της νομιμότητας των όρων αυτών είναι ο Ν. 2251/1994 («Περί Προστασίας των Καταναλωτών») και η Ευρωπαϊκή Οδηγία 94/13 για τις καταχρηστικές ρήτρες των συμβάσεων που συνάπτονται με καταναλωτές, αλλά και τα άρθρα 288 και 388 του Αστικού Κώδικα (αρχές της καλής πίστης και των συναλλακτικών ηθών).

Κατά την νομοθεσία, Γενικοί Όροι των συναλλαγών (ΓΟΣ) είναι οι όροι που έχουν διατυπωθεί εκ των προτέρων για απροσδιόριστο αριθμό μελλοντικών συμβάσεων και δεν δεσμεύουν τον καταναλωτή αν κατά την κατάρτιση της σύμβασης τους αγνοούσε ανυπαιτίως και ο προμηθευτής δεν του υπέδειξε την ύπαρξή τους ή του στέρησε τη δυνατότητα να λάβει πραγματική γνώση του περιεχομένου τους.

Γενικοί όροι των συναλλαγών που έχουν ως αποτέλεσμα την υπέρμετρη διατάραξη της ισορροπίας των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των συμβαλλομένων σε βάρος του καταναλωτή απαγορεύονται και είναι άκυροι.

Ειδικότερα, οι τρεις όροι στις συμβάσεις που εξέτασε το Δικαστήριο (ΑΠ. 296/2001) και έκρινε άκρως καταχρηστικούς είναι:

α. Ο όρος με τον οποίο η εταιρεία επιφυλάσσεται να αναπροσαρμόζει μονομερώς τον τιμοκατάλογο, χωρίς να ενημερώσει εκ των προτέρων τον συνδρομητή και κατά τρόπο αόριστο.

β. Ο όρος με τον οποίο ο συνδρομητής, σε περίπτωση που διακόψει μία σύνδεση εξάμηνης ή ετήσιας διάρκειας, οφείλει να καταβάλει τα πάγια τέλη που προβλέπει το συμβόλαιό του μέχρι τη λήξη της σύμβασης.

γ. O όρος που δίνει στην εταιρεία το δικαίωμα να ζητήσει επιπρόσθετη εγγύηση συνδρομής κατά τη διάρκεια ισχύος της συμβάσεως, όταν η εταιρεία το κρίνει εύλογο.

Μπορείτε να υποβάλετε καταγγελία στην Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) που εδρεύει στο Μαρούσι Αττικής, Λ. Κηφισίας αρ. 60 και εφόσον τίθεται ζήτημα παραπλάνησης.

Εταιρείες Ενημέρωσης Οφειλετών (‘εισπρακτικές εταιρείες’), η δικηγορικά γραφεία

1. Έχει δικαίωμα ο δανειστής να μεταβιβάσει τα προσωπικά μου δεδομένα σε Εταιρεία Ενημέρωσης προκειμένου να με καλέσει για ληξιπρόθεσμη οφειλή μου;

Πριν από κάθε ενέργεια ενημέρωσής σας για ληξιπρόθεσμη οφειλή ο δανειστής υποχρεούται να επιβεβαιώσει μαζί σας τις οφειλές σας με κάθε διαθέσιμο τρόπο, να ταυτοποιήσει τα στοιχεία σας και να σας ενημερώσει για τη διαβίβαση των δεδομένων σας σε Εταιρεία Ενημέρωσης – δικηγορικό γραφείο.

Βάση του ν. 3758/2009 όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 36 του ν. 4038/2012.

Σε περίπτωση που ο δανειστής δεν σας έχει ενημερώσει σχετικά με τη διαβίβαση των προσωπικών σας δεδομένων σε Εταιρεία Ενημέρωσης, μπορείτε να υποβάλετε καταγγελία στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.

Ταχυδρομική Διεύθυνση: Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, Γραφεία: Κηφισίας 1-3, Τ.Κ. 115 23, Αθήνα,e-mail: contact@dpa.gr, Τηλεφωνικό Κέντρο:+30 210 6475600.

Η ενημέρωση μπορεί να αρχίσει δέκα μέρες (10) αφού καταστεί ληξιπρόθεσμη η οφειλή και όχι νωρίτερα. Οι Εταιρείες Ενημέρωσης οφειλετών αλλά και οι ίδιοι οι δανειστές επιτρέπεται να επικοινωνούν μαζί σας μόνο τις εργάσιμες ημέρες, από τις 09:00 έως τις 20:00 κι εφόσον έχει πραγματοποιηθεί ενημέρωση η συχνότητα των κλήσεων να είναι μία φορά ανά δεύτερη ημέρα.

Δεν επιτρέπεται στις Εταιρείες Ενημέρωσης οφειλετών να ενημερώνουν τους οικείους σας ή τρίτους σχετικά με τις οφειλές σας εκτός εάν είναι συνοφειλέτες ή εγγυητές.

Επιτρέπεται να σας καλούν μόνο στους τηλεφωνικούς αριθμούς που έχετε ο ίδιος δηλώσει στο δανειστή.

Αν δεν έχετε καμία ληξιπρόθεσμη οφειλή και σας ενοχλούν Εταιρείες Ενημέρωσης, η σας ενοχλούνγια οφειλή κάποιουάλλου προσώπου,μπορείτε να υποβάλετε καταγγελία στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.

Ταχυδρομική Διεύθυνση: Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, Γραφεία: Κηφισίας 1-3, Τ.Κ. 115 23, Αθήνα, e-mail: contact@dpa.gr, Τηλεφωνικό Κέντρο:+30 210 6475600.

Σε περίπτωση που ο δανειστής δεν σας έχει ενημερώσει σχετικά με τη διαβίβαση των προσωπικών σας δεδομένων σε δικηγορικό γραφείο.

Επιτρέπεται οι δικηγόροι να διεκδικούν οφειλές όπως οι εταιρείες ενημέρωσης οφειλετών;

Η εντολή που δίνουν οι δανειστές σε δικηγόρους/δικηγορικά γραφεία πρέπει να περιορίζεται στη δικαστική και μόνο επιδίωξη της απαίτησης και δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται πρακτικές που προσομοιάζουν σε αυτές των εταιρειών ενημέρωσης οφειλετών.

Τέτοιου είδους πρακτικές αποτελούν πλέον, σύμφωνα με απόφαση του ΔΣ του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, πειθαρχικό παράπτωμα.

Σχετικό δελτίο Τύπου του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών.

Απόφαση Δ.Σ του Δ.Σ.Α για τις πρακτικές των δικηγορικών-«εισπρακτικών» εταιριών (14.11.2014)

Το Διοικητικό Συμβούλιο του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών ομόφωνα αποδοκιμάζει και καταδικάζει τις πρακτικές δικηγόρων και δικηγορικών εταιριών που στο πλαίσιο της δικηγορικής τους εντολής μετέρχονται συμπεριφορές εισπρακτικών εταιρειών, προβαίνοντας σε αλλεπάλληλες αντιδεοντολογικές τηλεφωνικές οχλήσεις προς τους οφειλέτες.

Το Διοικητικό Συμβούλιο του Δ.Σ.Α επισημαίνει προς κάθε κατεύθυνση πως παρόμοιες συμπεριφορές προσβάλουν το σύνολο του δικηγορικού σώματος και δεν θα είναι ανεκτές.

Για το λόγο αυτό, αποφάσισε την προσθήκη στα πειθαρχικά παραπτώματα του Κώδικα Δεοντολογίας των Δικηγόρων, ώστε οσάκις δικηγόροι ή δικηγορικές εταιρίες διαπιστωθεί ότι ακολουθούν την πρακτική αυτή, να βρεθούν αντιμέτωποι με την βαρύτατη πειθαρχική διαδικασία του ΔΣΑ.

Σύμφωνα με την προσθήκη στον Κώδικα Δεοντολογίας, ο δικηγόρος ή η δικηγορική εταιρία, απαγορεύεται να οχλεί προφορικά και δή τηλεφωνικά, τον οφειλέτη του εντολέα του πέραν της μίας φοράς, προκειμένου να τον ενημερώσει για την οφειλή του και να διερευνήσει τη δυνατότητα εξώδικης επίλυσης της υφιστάμενης διαφοράς.

Σε περίπτωση που στη συνέχεια ο οφειλέτης δεν ανταποκριθεί, δυστροπήσει ή αρνηθεί να εξοφλήσει την οφειλή, ο δικηγόρος οφείλει, τότε, να προβεί σε έγγραφη εξώδικη όχληση ή να ασκήσει τα προβλεπόμενα νόμιμα ένδικα βοηθήματα για λογαριασμό του εντολέα του.

Η μη τήρηση της διάταξης αυτής παραβιάζει τον Κώδικα Δεοντολογίας των Δικηγόρων και συνιστά ελεγκτέο πειθαρχικό παράπτωμα.

Μπορείτε να υποβάλετε καταγγελία στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών Ακαδημίας 60, TΚ 106 79 Αθήνα, Τηλ: 210 3398102-3, Φαξ: 210 3610537 E-mail: info@dsa.gr

Πώς υποβάλλεται μια προσφυγή / καταγγελία ή ένα ερώτημα;

Μπορείτε να κατεβάσετε το ειδικό έντυπο προσφυγής/καταγγελίας ή το ειδικό έντυπο ερωτήματος, να το συμπληρώσετε και να το αποστείλετε στην Αρχή ταχυδρομικώς, με φαξ ή ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή αυτοπροσώπως στα γραφεία της (ώρες υποδοχής κοινού 09:00 – 13:00 – δείτε Στοιχεία Επικοινωνίας).

Μπορείτε επίσης να εγγραφείτε να υποβάλλετε ηλεκτρονικά την καταγγελία ή το ερώτημα σας. Ο τρόπος αυτός σας δίνει την δυνατότητα να ενημερώνεστε για τα στάδια εξέλιξης της υπόθεσης σας, καθώς και να στέλνετε ή/και να λαμβάνετε όλα τα σχετικά έγγραφα στον δικό σας προσωπικό χώρο στο site της Αρχής.

danioliptes.gr