Μία οικονομία δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς ισχυρό τραπεζικό σύστημα. Και οι ελληνικές τράπεζες δεν δύνανται να στηρίξουν την οικονομική δραστηριότητα, καθώς είναι εγκλωβισμένες σε συμπληγάδες. Από τη μια η πενία των καταθέσεων και από την άλλη ο απίστευτος όγκος στοιχείων που ζητούνται σε σχεδόν καθημερινή βάση από τις κάθε είδους αρχές.

Αλλά ας αφήσουμε προς το παρόν την μετατροπή των τραπεζών σε βοηθούς των ανακριτικών γραφείων. Θα το δούμε λίγο παρακάτω. Εδώ τίθεται ένα τεράστιο ζήτημα. Ακόμη σοβαρότερο. Και αυτό αφορά στις καταθέσεις. Που παρά τα capital controls βαίνουν μειούμενες. Και δεν υπάρχει περίπτωση να αυξηθούν. Γιατί; Μα ποιος από εκείνους που έγκαιρα απέσυραν -προ των capital controls- τα χρήματά τους από τις τράπεζες πείθεται σήμερα να τα επιστρέψει; Για να του τα εγκλωβίσουν; Με τι εμπιστοσύνη;

Ζητά η κυβέρνηση από όσους έχουν χρήματα… στο στρώμα να τα επιστρέψουν. Και το ερώτημα που τίθεται είναι απλό.

Γιατί δεν αντιμετωπίζονται τα χρήματα αυτά ως “νέο χρήμα” ώστε να μην υπόκεινται στους περιορισμούς; Γιατί δεν τίθεται σε ισχύ στην Ελλάδα ότι ίσχυε στην Κύπρο; Έτσι θα υπήρχε μία πιθανότητα να επιστρέψουν κάποιες καταθέσεις.

Και σταδιακά θα μειωνόταν και η επίδραση -με έμμεσο τρόπο- των capital controls. Είναι άγνοια; Είναι κάτι άλλο; Και τι;

Με τα σημερινά δεδομένα οι τράπεζες δεν υπάρχει περίπτωση να συνδράμουν στην οικονομία παρά ελάχιστα. Και είναι άξιο απορίας που δεν το αντιλαμβάνεται και δεν το κατανοεί η κυβέρνηση. Το ωραίο είναι ότι θέλουν και να τις ελέγξουν διοικητικά… Δεν θα τους χρησιμεύουν σε τίποτα αν δεν αλλάξουν μυαλά!

Ποιες τράπεζες λοιπόν; Είναι επίσης χαρακτηριστικό αυτό που είχε πει πριν από λίγο καιρό ο διευθύνων σύμβουλος της Alpha Βank, ο κ. Δ. Μαντζούνης ότι οι τράπεζες αντί για τραπεζικές εργασίες έχουν καταντήσει απλά να συλλέγουν στοιχεία για τις εποπτικές αρχές. Λίστες Λαγκάρντ και Μπόγιαρνς, panama papers και διάφορα αιτήματα από τη Βουλή, έχουν καταστήσει τους τραπεζίτες… ντετέκτιβ…

Πάρτε για παράδειγμα το θέμα των media. Μέσα στη Μεγάλη Εβδομάδα ζητήθηκε από τις τράπεζες να δώσουν στην αρμόδια εξεταστική επιτροπή της βουλής, όλα τα δεδομένα για δάνεια που τυχόν έλαβαν όχι μόνο τα media, αλλά και κάθε είδους δάνειο που μπορεί να έλαβαν όλα τα φυσικά πρόσωπα είχαν οποιαδήποτε εμπλοκή με διοικητικές θέσεις σε αυτά. Και τα στοιχεία ζητήθηκαν σε βάθος εικοσαετίας…

Για να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα ώστε να μην υπάρχουν παρερμηνείες, προφανώς και αν υπάρχουν περιπτώσεις παράτυπων δανειοδοτήσεων θα πρέπει να ερευνηθούν. Όποιο κλάδο και να αφορούν. Και φυσικά και τα media. Άλλο αυτό και άλλο να επιχειρούνται  κυνήγια φαντασμάτων. Είναι δυνατόν να μπορεί να αξιολογηθεί σήμερα το σκεπτικό μιας χορήγησης σε οποιαδήποτε εταιρία ή φυσικό πρόσωπο, που έγινε πριν από μία… εικοσαετία;

Μπορούν να αντιληφθούν όσοι ζητούν από τις τράπεζες ανάλογες διερευνήσεις, πόσο χάσιμο χρόνου και πόσο κόπο χρειάζονται για να ικανοποιηθούν τα αιτήματά τους; Και το προαναφερθέν είναι απλώς ένα παράδειγμα. Το φαινόμενο έχει γενικευτεί… Πως λοιπόν, τα τραπεζικά στελέχη, ακόμη και αν υποτεθεί ότι επανέρχονται συνθήκες ρευστότητας θα υπογράψουν έστω και μία χορηγία; Όταν γνωρίζουν ότι μπορεί κάποια στιγμή να κινδυνέψουν να βρουν αναδρομικά τον μπελά τους για ενέργειες που έγιναν σε άλλο χρόνο και υπό άλλες συνθήκες;

Επαναλαμβάνω. Άλλο ορισμένες εξόφθαλμες περιπτώσεις και άλλο είτε να απαιτείται να γίνουν οι τραπεζίτες… Πουαρώ, είτε να διώκονται… αναδρομικά! Γιατί ο τεράστιος όγκος δεδομένων που ζητείται, μάλλον επικοινωνιακό στόχο έχει, παρά ουσία. Άλλωστε δεν είναι δυνατό να παρασχεθούν πολλές από τις πληροφορίες που ζητούνται σε σύντομο χρόνο. Ούτε από τις τράπεζες, ούτε από τον επόπτη, την Τράπεζα Ελλάδος. Το ζητούμενο είναι σε πολλές περιπτώσεις, να στραφεί το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης από τα απίστευτα σκληρά μέτρα που νομοθετούνται και για να ικανοποιηθεί το θυμικό και η τιμωρητική διάθεση. Αντί για άρτο… θέαμα!

Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου, Capital