Δέκα εταιρείες, τράπεζες και private equity funds έχουν κινήσει τις διαδικασίες ή έχουν εκδηλώσει πρόθεση για να αποκτήσουν άδεια διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων, στοχεύοντας να πάρουν ένα μικρό μέρος από την «πίτα» των 98,5 δισ. ευρώ.

Χάρη στην επίμονη πίεση των Θεσμών η ολοκλήρωση του νέου θεσμικού πλαισίου για τη λειτουργία δευτερογενούς αγοράς προβληματικών δανείων είναι γεγονός χωρίς αστερίσκους και εμπόδια.

Το σύνολο των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (Non Performing Exposures – NPEs) μπορούν να δοθούν προς διαχείριση (σ.σ και τα δάνεια με υποθήκη σε πρώτη κατοικία ως 140 χιλ ευρώ), ενώ το φορολογικό καθεστώς έχει εξομοιωθεί με τα ισχύοντα σε άλλες ευρωπαικές χώρες. Ακόμη και τα κόστη υποθηκοφυλακείου μειώθηκαν σημαντικά ώστε να διευκολυνθεί η ανάθεση διαχείρισης.

Με το πλαίσιο έτοιμο οι πρώτες αιτήσεις αδειοδότησης έχουν ήδη κατατεθεί στην Τράπεζα της Ελλάδος και είναι πιθανόν μέσα στο μήνα να δοθούν και οι πρώτες άδειες. Το ενδιαφέρον, άλλωστε, είτε για ανάληψη διαχείρισης μεγάλων χαρτοφυλακίων λιανικής, είτε για «καλάθια» με δάνεια επιχειρήσεων είναι ισχυρό και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού.

Τόσο τα αμερικανικά και βρετανικά private equity funds όσο και οι τράπεζες ή οι συμβουλευτικές εταιρείες που ενδιαφέρονται για τη διαχείριση μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων ποντάρουν στην επανάληψη του ιταλικού παραδείγματος. Στην έκρηξη δηλαδή των συναλλαγών μέσα στον πρώτο χρόνο από την θέσπιση του νέου πλαισίου.

Το αν θα επιβεβαιωθούν οι παραπάνω προσδοκίες θα αρχίσει να φαίνεται από τα τέλη του τρέχοντος έτους. Οι συστημικές τράπεζες, με βάση τα στοιχεία α τριμήνου (Πειραιώς, Alpha) ή τα στοιχεία των ενημερωτικών δελτίων για τις πρόσφατες ΑΜΚ (ΕΤΕ, Eurobank) έχουν μεταφέρει στις εσωτερικές “bad banks” δάνεια ονομαστικής αξίας 97,6 δισ. ευρώ. Σε αυτά πρέπει να προστεθούν και προβληματικά δάνεια ύψους περίπου 1 δισ. της Attica Bank.

Εξ αυτών η συντριπτική πλειοψηφία είναι δάνεια σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών ενώ τα υπόλοιπα είναι τυπικά ενήμερα που είτε έχουν ρυθμισθεί και δεν έχει παρέλθει 12μηνο ομαλής εξυπηρέτησης είτε κρίνεται ότι πρέπει να αναδιαρθρωθούν παρ ότι ενήμερα γιατί με τις τρέχουσες ταμειακές ροές των επιχειρήσεων δεν μπορούν να αποπληρωθούν.

Από τα 97,6 δισ. ευρώ τα 56,9 δισ. αφορούν σε στεγαστικά, καταναλωτικά και δάνεια μικρών επιχειρήσεων και τα υπόλοιπα 40,7 δισ. σε μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις. Πρόθεση κάποιων τραπεζών (Eurobank, Alpha) είναι να αναθέσουν σε τρίτους μέρος των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων τους και το υπόλοιπο να το διαχειριστούν οι ίδιες μέσω των εσωτερικών bad banks.

Προς το παρόν, έχουν υπογραφεί συμφωνίες για ανάληψη διαχείρισης δανείων ονομαστικής αξίας 10,8 δισ. ευρώ ενώ υπάρχουν προχωρημένες συζητήσεις (Alpha- Aktua) ή διαγωνιστική διαδικασία (Αττικής) για προβληματικά δάνεια περίπου 11 με 12 δισ.

Aktua
Έτοιμη να λάβει άδεια διαχείρισης είναι η Aktua Ελλάς Χρηματοοικονομικές Λύσεις ΑΕ, κατά 100% θυγατρική της Aktua Holdings (45% Alpha Bank, 55% Aktua). H εταιρεία θα αναλάβει τη διαχείριση δανείων λιανικής (στεγαστικά, καταναλωτικά και δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις) της Alpha με καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών, το ύψος των οποίων θα ανέλθει, σταδιακά, σε περίπου 10 δισ. ευρώ (σ.σ ονομαστική αξία).

Με βάση την πρόσφατη παρουσίαση του ομίλου Alpha Bank , στη μονάδα διαχείρισης λιανικής έχουν περιέλθει προβληματικά δάνεια λιανικής ύψους 18,9 δισ. ευρώ, τα περισσότερα εκ των οποίων παρουσιάζουν καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών (Non Performing Loans – NPLs).

Με βάση τον υφιστάμενο σχεδιασμό τα μισά από τα παραπάνω δάνεια θα δοθούν, σταδιακά, προς διαχείριση στην Aktua και τα υπόλοιπα θα τα διαχειρισθεί εσωτερικά η τράπεζα μέσω της αυτόνομης μονάδας που έχει δημιουργήσει.

Στις αρχικές συζητήσεις με την ισπανική Aktua, που αποτελεί μέλος του ομίλου Centerbridge, συμμετείχε και η Eurobank, η οποία εν συνεχεία αποχώρησε. Η τράπεζα εξετάζει, όπως ανέφερε το ενημερωτικό της πρόσφατης ΑΜΚ, το ενδεχόμενο σύναψης στρατηγικών συμπράξεων με διεθνείς εταίρους για την εξυπηρέτηση χαρτοφυλακίων λιανικής τραπεζικής. Τα προβληματικά δάνεια λιανικής της τράπεζας ανέρχονται σε 12,4 δισ. ευρώ.

KKR
Η συμφωνία μεταξύ Eurobank- Alpha Bank- KKR προβλέπει ότι θα ανατεθεί στην εταιρεία συμφερόντων KKR με την επωνυμία Manco η διαχείριση, αρχικώς, προβληματικών επιχειρηματικών δανείων 1,2 δισ. ευρώ των δύο τραπεζών.
Η σύνθεση των δανείων, που θα περιλάβει το προς διαχείριση χαρτοφυλάκιο, θα συμφωνηθεί από τις τράπεζες και την KKR. Το βέβαιο είναι πως πρόκειται για προβληματικά δάνεια επιχειρήσεων, οι οποίες κρίνονται βιώσιμες αλλά αντιμετωπίζουν δυσκολία εξυπηρέτησης των υποχρεώσεών τους.

Η Manco θα αδειοδοτηθεί από την ΤτΕ για διαχείριση, με δυνατότητα αναχρηματοδότησης δανείων και σύμφωνα με όσα δήλωσαν στελέχη της KKR θα διαθέτει την ικανότητα να αναχρηματοδοτήσει σε βάθος χρόνου περίπου το 20% των προς διαχείριση δανείων.

Τη διαχείριση της Manco θα ασκεί η Pillarstone, που αποτελεί την εξειδικευμένη πλατφόρμα της KKR και του John Davison (συν-επενδυτής και CEO) για τη διαχείριση μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Ευρώπη. Το 95% του μετοχικού κεφαλαίου της Manco θα ελέγχεται από την KKR και το υπόλοιπο από την EBRD.

Σημειώνεται ότι η Eurobank διαθέτει στην ειδική μονάδα διαχείρισης προβληματικών δανείων δικά της εταιρικά δάνεια ονομαστικής αξίας 6,4 δισ. ευρώ, ενώ η αντίστοιχη της Alpha Bank ΑΛΦΑ -0,84% 8,1 δισ. εκ των οποίων τα 2,5 δισ. είναι τυπικά ενήμερα.

Fortress
Σε συζητήσεις με εξειδικευμένες πλατφόρμες βρίσκεται σύμφωνα με πληροφορίες η Τράπεζα Πειραιώς προκειμένου να αναθέσει τη διαχείριση μέρους των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Η μονάδα Recovery Banking Unit (RBU) της Πειραιώς διαχειριζόταν στο τέλος Μαρτίου προβληματικά δάνεια ονομαστικής αξίας 32 δισ. ευρώ εκ των οποίων μόλις 11,3 δισ. είναι λιανικής.

Από τα εταιρικά δάνεια πάνω από το 70% αφορούν σε εταιρείες εν λειτουργία ενώ το 60% εξ αυτών εκτιμώνται ως βιώσιμες με βάση το δείκτη καθαρό δανεισμό προς EBITDA.

LIBRA Group
Ο ιταλικός βραχίονας της Fortress αλλά και η Libra Group ενδιαφέρονται να αναλάβουν τη διαχείριση προβληματικών εταιρικών δανείων της Πειραιώς. Μάλιστα η Libra ενδέχεται να συστήσει θυγατρική που θα καταθέσει αίτηση αδειοδότησης ακόμη και αν δεν έχει συνάψει προηγουμένως συμφωνία με κάποια τράπεζα. Η Fortress δραστηριοποιείται στην Ελλάδα απευθείας αλλά έχει επικεντρωθεί στην αγορά δανείων μεμονωμένων επιχειρήσεων.

Duet Group
Τρεις προσφορές έχουν κατατεθεί σύμφωνα με πληροφορίες στην Τράπεζα Αττικής για την ανάληψη διαχείρισης χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων δανείων (Non Performing Loans), ύψους 1,045 δισ. ευρώ, εκ των οποίων ξεχωρίζει αυτή του βρετανικού fund Duet Group, το οποίο στην περίπτωση της Αττικής συνεργάζεται με εγχώρια εταιρεία.

Η Duet επιδεικνύει ισχυρό ενδιαφέρον για την Ελλάδα και σύμφωνα με πληροφορίες έχει καταθέσει την καλύτερη προσφορά για την εξαγορά της εν Ελλάδι θυγατρικής της Credit Agricole, Credicom. Στόχος είναι η απόκτηση του 100% της Credicom ώστε εν συνεχεία να υπάρξει αύξηση κεφαλαίου τουλάχιστον κατά 120 εκατ. ευρώ, που θα καλυφθεί από εγχώρια και ξένα κεφάλαια.

Sankaty Bain Capital
Στην αγορά διαχείρισης, απόκτησης και αναχρηματοδότησης απαιτήσεων από μη εξυπηρετούμενα δάνεια θέλει να εισέλθει το private equity fund Sankaty,μέσω της εν Ελλάδι ελεγχόμενης Hellas Capital Leasing (σ.σ πρώην Εμπορική Leasing).

Η Hellas Capital υπέβαλε ήδη στην ΤτΕ αίτηση επέκτασης της δραστηριότητας της, με στόχο να μετεξελιχθεί από εταιρεία χρηματοδοτικών μισθώσεων σε «πλατφόρμα» που θα μπορεί, τόσο να αγοράζει απαιτήσεις από μη εξυπηρετούμενα δάνεια, όσο και να τις διαχειρίζεται, συμμετέχοντας και στην αναχρηματοδότηση τους.

Alvarez and Marsal
Στη διαχείριση μη εξυπηρετούμενων δανείων αναμένεται να εισέλθει και η γνωστή συμβουλευτική εταιρεία Alvarez and Marsal η οποία όπως αποκάλυψε το Euro2day θα διεκδικήσει μια από τις σχετικές άδειες που θα δώσει η ΤτΕ. Το ενδιαφέρον της εταιρείας επικεντρώνεται στους τομείς του real estate και της ενέργειας.

Clayton
Στη διαχείριση ακινήτων που περιήλθαν στην κατοχή των τραπεζών από κατασχέσεις δραστηριοποιούνται ήδη οι εταιρείες Clayton (γνωστή για τις συμβουλευτικές της υπηρεσίες) και Resolution Real Estate. Οι δύο εταιρείες ανέλαβαν προ διετίας, πιλοτικά, τη διαχείριση κάποιων ακινήτων της Eurobank.

Hoist και Veritas
Τέλος, ισχυρό ενδιαφέρον για την δευτερογενή αγορά κόκκινων δανείων επιδεικνύουν η σουηδική τράπεζα αναδιαρθρώσεων Hoist και το private equity Veritas που αποτελεί έναν εκ των μετόχων της. Η Hoist έχει ήδη αναλάβει, σε συνεργασία με δύο εγχώριες εταιρείες, κατόπιν διαγωνισμού, τη διαχείριση μη εξυπηρετούμενων δανείων ύψους 9,6 δισ. ευρώ των 16 υπό ειδική εκκαθάριση τραπεζών.

Χρήστος Κίτσιος, euro2day