Δεν είναι λίγοι – και πρόκειται κυρίως για μικρομεσαίους επιχειρηματίες – αυτοί που αναρωτιούνται πότε θα γίνει η άρση των capital controls. Τα σενάρια είναι πολλά. Άλλα έχουν δει το φως της δημοσιότητας κι άλλα «συζητιούνται» πίσω από τις κλειστές πόρτες των διοικήσεων των τραπεζών.
Αλλά πολλά εξαρτώνται από αστάθμιστους παράγοντες και – κυρίως – από το τι θα γίνει με την αξιολόγηση. Συμφέρει όμως τις Ελληνικές τράπεζες η άρση των capital controls; Φυσικά όχι. Τουλάχιστον στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, οι εκροές χρημάτων από τις τράπεζες θα ανασχεθούν. Τους επόμενους μήνες αναμένεται να υπάρξουν κάποιες εισροές καταθέσεων. Αλλά ουσιαστική αλλαγή τάσης στις καταθέσεις θα υπάρξει μόνο με την άρση των capital controls. Πότε θα αρθούν τα εμπόδια στην πλήρη απελευθέρωση της διακίνησης των καταθέσεων; Η περίπτωση της Ισλανδίας (8 χρόνια) και της Κύπρου (περίπου 2,5 χρόνια) καταδεικνύει ότι η άρση των capital controls δεν είναι μια εύκολη διαδικασία. Όταν επιβάλλονται capital controls, δηλαδή περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων, στην ανάληψη μετρητών και γενικώς έλεγχοι στις καταθέσεις, η αιτία της απόφασης είναι η αποτροπή ενός συστημικού σοκ.
Να αποτραπεί το bank run, δηλαδή η μαζική εκροή καταθέσεων. Με βάση εκτιμήσεις, αν δεν υπήρχαν τα capital controls, οι καταθέσεις ίσως να είχαν μειωθεί ακόμη 30 δισεκ. και αντί 119 δισεκ. να είχαν περιοριστεί στα 90 δισεκ. ευρώ. Η ελληνική κυβέρνηση, με βάση την δεύτερη αξιολόγηση του τρίτου μνημονίου, έχει συμβατική υποχρέωση σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος να εκπονήσουν μελέτη στην οποία θα παρουσιάζεται το χρονοδιάγραμμα εξόδου της Ελλάδος από τα capital controls. Υπάρχουν τρία βασικά κριτήρια ώστε η Ελλάδα να βγει από τους κεφαλαιακούς ελέγχους και να αρθούν οι περιορισμοί.
1. Θα πρέπει πέραν των αυτονόητων δηλαδή να κλείσει η αξιολόγηση, να επέλθει συμφωνία για τα μεγάλα ζητήματα να οριστικοποιηθεί με ποιο μοντέλο θα πορευθεί η Ελλάδα μετά τον Αύγουστο του 2018 οπότε και θα τελειώσει το τρίτο μνημόνιο. Θα παραταθεί το τρίτο μνημόνιο, θα συμφωνηθεί 4ο μνημόνιο με χρηματοδότηση από ότι απομείνει από το τρίτο μνημόνιο; Η Ελλάδα χρειάζεται ένα μηχανισμό προστασίας μετά το καλοκαίρι του 2018, ένα δίχτυ προστασίας ότι θα επανέλθει στην κανονικότητα και δεν θα ξανακυλήσει στον βούρκο.
2. Να βγει η Ελλάδα στις αγορές. Αν η Ελλάδα βγει στις αγορές στο α΄ 6μηνο του 2018, θα είναι ένα ισχυρό σημάδι ότι η κανονικότητα επανέρχεται στη χώρα.
3. Στα stress tests του Ιουλίου του 2018 δεν προκύψουν κεφαλαιακές ανάγκες στις ελληνικές τράπεζες, σενάριο πιθανό αν υπάρξει συμφωνία σύντομα και κλείσει η αξιολόγηση.
Τα capital controls επιβλήθηκαν τέλη Ιουνίου του 2015 και αν αποσυρθούν σε πολύ μεγάλο βαθμό τέλη του 2018 θα πρόκειται για ένα διάστημα 3,5 ετών όπου το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και η ελληνική κοινωνία βίωσε τους οικονομικούς περιορισμούς των κεφαλαιακών ελέγχων, αποστερώντας την οικονομική ελευθερία της χώρας. Μέχρι την άρση των capital controls δεν θα πρέπει να αναμένονται θεαματικές αλλαγές στην ροή των καταθέσεων.
Αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε κάποιες σημαντικές διαφορές. Στη περίπτωση της Ισλανδίας, η κυβέρνηση άφησε τις τράπεζες να φαλιρίσουν και καλά έκανε. Γιατί έτσι προστάτεψε τους πολίτες της. Εκεί χρειάστηκαν 8 χρόνια για την άρση των capital controls.
Στην Ελλάδα ήρθαν για να μείνουν για πάντα. Το γιατί το ξέρουμε όλοι. Το τέταρτο μνημόνιο έρχεται και θα γίνει με κούρεμα των καταθέσεων των Ελλήνων φορολογούμενων. Και μετά οι τράπεζες θα επιχειρήσεις να κρατήσουν στα ταμεία τους τις καταθέσεις που θα απομείνουν για να παρουσιάζουν κεφάλαια και να αποδεικνύουν ότι είναι δήθεν υγιείς. Τα capital controls θα παραμείνουν. Γιατί, μετά σε λίγο καιρό έρχονται και ξένες τράπεζες στην Ελλάδα. Τράπεζες που θα είναι πραγματικά υγιείς και θα μπορούν να δίνουν μεγαλύτερη ασφάλεια στους καταθέτες. Αλλά σιγά να μην αφήσουν οι ελληνικές τράπεζες τις καταθέσεις να φύγουν από τα ταμεία τους και να πάνε στα ταμεία των ξένων τραπεζών.
danioliptes.gr