Το Reuters πρόσφατα παρουσίασε μια ανάλυση τονίζοντας ότι ορισμένα σχέδια της ΕΕ θέλουν οι καταθέτες να μην έχουν πρόσβαση στα κεφάλαια τους, ακόμα και εάν οι καταθέσεις τους καλύπτονται από τα επίσημα συστήματα ασφάλισης καταθέσεων το όριο των 100 χιλ ευρώ που ισχύει σχεδόν σε όλη την Ευρώπη.
Το ερώτημα είναι εάν τέτοιες προτάσεις είναι χρήσιμες για την αντιμετώπιση του προβληματικού τραπεζικού συστήματος της Ευρώπης.
Οι επενδυτές που πιστεύουν ότι η Ευρώπη βρίσκεται κοντά στην υιοθέτηση μιας αποτελεσματικής λύσης για την αντιμετώπιση των προβληματικών τραπεζών ενδέχεται να θέλουν να ξανασκεφτούν την κατάσταση.
Η ΕΕ δεν έχει μάθει τίποτα για τη διαχείριση της εμπιστοσύνης του κοινού όταν πρόκειται για τον τραπεζικό τομέα.
Ειδικότερα, η ιδέα ότι οι καταθέτες προσωρινά δεν θα έχουν πρόσβαση στις καταθέσεις τους ακόμη και εάν διαθέτουν καταθέσεις χαμηλότερες από το ανώτατο όριο ασφάλισης καταθέσεων τα 100 χιλ ευρώ μόνο σοβαρό ρήγμα στην εμπιστοσύνη πολιτών και τραπεζών μπορεί να προκαλέσει.
Το σχέδιο, αν συμφωνηθεί τελικώς, θα έρχεται σε αντίθεση με τις νομοθετικές προτάσεις που υπέβαλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Νοέμβριο του 2017 εξαιρώντας τους ασφαλισμένους καταθέτες, των 100.000 ευρώ (117.000 δολάρια).
Ενώ ορισμένοι αναλυτές της Wall Street ενθαρρύνουν τους επενδυτές να επενδύσουν στις μετοχές των τραπεζών της ΕΕ, το γεγονός είναι ότι υπάρχουν περίπου 1 τρισεκ ευρώ επισφαλή δάνεια στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος.
Αυτό αντιπροσωπεύει το 6,7% της οικονομίας της ΕΕ, σύμφωνα με έκθεση και σχέδιο δράσης που εξετάστηκαν από τους υπουργούς Οικονομικών της ΕΕ πρόσφατα.
Αυτό συγκρίνεται με τους δείκτες μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs) στις ΗΠΑ και στην Ιαπωνία, 1,7% και 1,6% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, αντίστοιχα.
Αλλά το πιο βασικό σημείο σχετικά με την πρόταση για “προσωρινή” αναστολή της πρόσβασης στις καταθέσεις είναι ότι αυτές οι κινήσεις δεν λειτουργούν ποτέ.
Τα moratoruium είναι μέρος των τραπεζικών νόμων στη Γερμανία και σε πολλά άλλα ευρωπαϊκά έθνη, αλλά δεν χρησιμοποιούνται ποτέ.
Στην Ισπανία, για παράδειγμα, η κυβέρνηση είχε την εξουσία να επιβάλει προσωρινή αναστολή πρόσβασης στις καταθέσεις στην περίπτωση της Banco Popular, αλλά δεν το έκανε επειδή θα έχει προκαλέσει χάος.
Ο πρώην πρόεδρος της Γερμανικής Ομοσπονδιακής Αρχής Χρηματοπιστωτικής Εποπτείας (BaFin), Jochen Sanio, σχολίασε ότι οι τράπεζες που υπόκεινται σε «προσωρινά» moratorium καταθέσεων «δεν επιστρέφουν ποτέ στην κανονικότητα».
Έτσι και πάλι, πρέπει να αναρωτηθούμε γιατί κάποιος υπεύθυνος αξιωματούχος στην Ευρώπη θα υποστήριζε το σχέδιο που ανέφερε το Reuters για προσωρινή αναστολή στην πρόσβαση των καταθέσεων;
Καθώς οι ΗΠΑ πήραν σκληρό μάθημα την δεκαετία του 1930 και με την κρίση S & L στη δεκαετία του 1980, η έλλειψη ενός ισχυρού συστήματος κάλυψης καταθέσεων για την προστασία των μικρών καταθετών αφήνει μια ολόκληρη κοινωνία ευάλωτη στις τράπεζες και στον αποπληθωρισμό του χρέους.
Μέχρις ότου η ΕΕ είναι διατεθειμένη να κάνει “ότι είναι απαραίτητο”, για να παραφραστεί η δήλωση του επικεφαλής της ΕΚΤ Mario Draghi, προκειμένου να προστατεύσει τους καταθέτες, η ΕΕ θα απέχει πολύ από το να είναι μια ενωμένη πολιτική οικονομία.
Η Merkel η Γερμανίδα Καγκελάριος πρότεινε ότι η γερμανική κυβέρνηση δεν θα υποστηρίξει την Deutsche Bank σε περίπτωση που η τράπεζα αντιμετώπιζε οικονομικό πρόβλημα.
Την εποχή εκείνη, η Deutsche bank διαπραγματευόταν στα περίπου 12 δολάρια ανά μετοχή στη Νέα Υόρκη.
Όλα αυτά αποτελούν απόδειξη ότι δεν υπάρχει ακόμη πολιτική συναίνεση για το πώς θα αντιμετωπίζονται οι προβληματικές τράπεζες.
Οι πιο πρόσφατες αποφάσεις για τις τράπεζες στην Ισπανία και την Ιταλία ελήφθησαν με δημόσιους όρους.
Η ΕΕ προσποιείται ότι διαδραματίζει αποφασιστικό ρόλο στους τραπεζικούς κανόνες, ενώ ταυτόχρονα διαφυλάσσει τους ανώτερους πιστωτές…. η περίπτωση της Ιταλίας αυτό αποδεικνύει με την διάσωση ιταλικών τραπεζών.
Οι Ευρωπαίοι φαίνεται να παίζουν ένα πολύ επικίνδυνο παιχνίδι.
Οι αξιωματούχοι της ΕΕ δημοσίως αποδοκιμάζουν τις αφερέγγυες τράπεζες και μάλιστα σχεδιάζουν να αναστείλουν την πρόσβαση ακόμη και στις μικρές καταθέσεις.
Από την άλλη πλευρά, οι κυβερνήσεις της ΕΕ συνεχίζουν να διαφυλάσσουν τις τράπεζες και τους μεγάλους πιστωτές σε μια εκδήλωση κουλτούρας και επιχειρηματικότητας ως συνήθως.
“Σύμφωνα με το σχέδιο που συζητήθηκε από τα κράτη της ΕΕ, η πρόσβαση στις καταθέσεις θα μπορούσε να ανασταλεί για πέντε εργάσιμες ημέρες και θα μπορούσε να παραταθεί σε 20 ημέρες το πολύ σε εξαιρετικές περιστάσεις»
Οι υφιστάμενοι κανόνες της ΕΕ επιτρέπουν διήμερη αναστολή ορισμένων πληρωμών από τις τράπεζες που χρεοκοπούν, αλλά το μορατόριουμ δεν περιλαμβάνει τις καταθέσεις».
Εάν αξιολογηθεί η πρόταση της ΕΕ με την συνήθη πρακτική στις ΗΠΑ, όπου η Ομοσπονδιακή Ασφαλιστική Εταιρεία Καταθέσεων (FDIC) αρχίζει να συναλλάσσεται με τις προβληματικές τράπεζες πριν χρεοκοπήσουν και προσπαθεί το κλείσιμο των τραπεζών εάν είναι μονόδρομος να πραγματοποιηθεί Παρασκευή για να αποφευχθεί ο πανικός.
Στη συνέχεια, τα υποκαταστήματα της χρεοκοπημένης τράπεζας ανοίγουν την Δευτέρα που είναι εργάσιμη ημέρα, η τράπεζα λειτουργεί, χωρίς καμία διακοπή της πρόσβασης των πελατών στις καταθέσεις.
Στην Ευρώπη, από την άλλη πλευρά, φαίνεται ότι υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός αξιωματούχων που πιστεύουν σοβαρά ότι εάν αποκλείσουν την πρόσβαση στις καταθέσεις δεν θα προκαλέσουν συστημικό σοκ.
Εάν εγκριθεί μια τέτοια πρόταση για τις καταθέσεις, οι τράπεζες στην Κύπρο και την Ελλάδα θα μπορούσαν να καταστραφούν και να εξαπλωθεί ο πανικός στις μεγάλες χώρες της Ευρώπης.
Φανταστείτε να υπάρξει μια μεγάλη αποτυχία τραπεζών στην Ιταλία το 2018 και οι ιταλοί αξιωματούχοι να υποστηρίξουν ότι οι μικροκαταθέτες δεν θα έχουν πρόσβαση στις καταθέσεις τους για αρκετές εβδομάδες.
Όπως είδαμε το 2012 στην Ισπανία και την Κύπρο και το 2015 στην Ελλάδα, τα προβλήματα σε καταθέτες τραπεζών τείνουν να μεταφέρονται σε άλλες χώρες και αγορές, δημιουργώντας μια κατάσταση όπου ο φόβος υπερσκελίζει την ορθολογική συμπεριφορά.
Το πρόβλημα είναι ότι η καγκελάριος Merkel δεν μπορεί να δεσμεύσει τη Γερμανία να υποστηρίξει συμφωνία της ΕΕ για τη στήριξη των τραπεζών στην Ευρωζώνη χωρίς να τερματίσει την πολιτική της καριέρα.
Εάν το bank run από τις περιφερειακές οικονομίες επιταχυνθεί, θα μπορούσε να προκαλέσει σοκ σε ολόκληρο το τραπεζικό σύστημα τονίζεται στο περίφημο υπόμνημα «Σχέδιο Β» που προετοίμασε η Merkel το 2012.
Στις σκοτεινές μέρες του 2012, η κυβέρνηση της Merkel προετοίμασε το «Σχέδιο Β» και ήταν έτοιμη να επιτρέψει στις αδύναμες οικονομίες της περιφέρειας της ΕΕ – συμπεριλαμβανομένης της Ισπανίας, της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Ιρλανδίας – να εγκαταλείψουν το ευρώ.
Ακριβώς όπως η ΕΕ εξακολουθεί να αρνείται να αντιμετωπίσει το αυξανόμενο χρέος της Ελλάδας, δεν φαίνεται να δέχεται ότι η προστασία των μικρών καταθετών των ευρωπαϊκών τραπεζών είναι το τίμημα που πρέπει να καταβληθεί για τη διατήρηση της κοινωνικής τάξης και της ίδιας της ΕΕ.
Ο Otmar Issing, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της γερμανικής ομοσπονδιακής κυβέρνησης, συνοψίζει την κατάσταση:
«Η κρίση του ευρώ δεν έχει τελειώσει».
Banking News