Η ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί με αφορμή την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης, την έξοδο στις αγορές, την προετοιμασία για την ΔΕΘ και την 3η αξιολόγηση να επιχειρηματολογήσει ότι η Ελλάδα αρχίζει να βλέπει φως, ότι ανακάμπτει και πλησιάζει την πόρτα εξόδου από τα μνημόνια. Προφανώς και κάθε κυβέρνηση θέλει να ωραιοποιεί τις καταστάσεις, αυτή είναι η τακτική της πολιτικής αλλά η πραγματικότητα όπως ορίζεται από 6 ποιοτικούς δείκτες αποδεικνύουν ότι η ελληνική οικονομία είναι καθηλωμένη στον πάτο του βαρελιού.
Ποιοι είναι αυτοί οι 6 ποιοτικοί δείκτες που αποδεικνύουν ότι οικονομία – τράπεζες έχουν καθηλωθεί στο πάτο του βαρελιού;
1. Καταθέσεις στάσιμες από τον Ιούλιο 2015
Τον Ιούλιο του 2015 την περίοδο της δραματικής αβεβαιότητας όπου το Grexit ήταν πρωτοσέλιδο παγκοσμίως οι καταθέσεις ιδιωτών νοικοκυριών και επιχειρήσεων υποχώρησαν στα 120,8 δισεκ. ευρώ.
Τον Ιούνιο 2017 σχεδόν 2 χρόνια μετά οι καταθέσεις ανέρχονται σε 120,4 δισεκ. δηλαδή σε 2 χρόνια στασιμότητα.
Υπήρξαν κάποιες μεταβολές αλλά επί της ουσίας η καταθετική βάση παρέμεινε στάσιμη στον πάτο του βαρελιού.
Να τονιστεί ότι ιστορικά οι καταθέσεις ήταν 120 δισεκ. τον Μάιο του 2003 δηλαδή πριν 14 χρόνια.
Οι καταθέσεις είναι ο κοινωνικός πλούτος, οι πολίτες όταν έχουν την δυνατότητα να αποταμιεύουν σημαίνει ότι καλύπτουν όλες τις υποχρεώσεις τους και έχουν την δυνατότητα αποταμίευσης, αυτή είναι μια υγιής εξέλιξη στην κοινωνία και υποδηλώνει οικονομική ευρωστία.
Ο Έλληνας δεν μπορεί να αποταμιεύσει οι καταθέσεις βρίσκονται στον πάτο του βαρελιού.
Υπάρχει βεβαίως και το ζήτημα της οικονομικής ανελευθερίας με τα capital controls.
Οι κεφαλαιακοί έλεγχοι αν δεν είχαν υπάρξει οι τράπεζες θα είχαν καταρρεύσει λόγω bank runs.
Υπό μια έννοια βοήθησαν και σε φορολογικά ζητήματα αλλά τα capital controls αποτελούν ξεκάθαρη απόδειξη της αποτυχίας μιας χώρας.
Ο φόβος μήπως φύγουν οι καταθέσεις, ο φόβος μήπως καταρρεύσουν οι τράπεζες επιβάλλει capital controls.
Ο φόβος συνοδοιπόρος της Ελλάδος στο πάτο του βαρελιού που βρίσκεται.
2. Τα δάνεια ή πιστωτική επέκταση….στην Ελλάδα όμως έχουμε πιστωτική συρρίκνωση από τον Ιούνιο του 2010
Τα δάνεια, ονομάζονται και χορηγήσεις ή περιφραστικά πιστωτική επέκταση.
Τι σημαίνει δάνειο ότι μια τράπεζα έχει κεφάλαια, έχει ρευστότητα και αυτό το πλεόνασμα το χορηγεί υπό την μορφή τοκοχρεολυτικής σύμβασης – συμφωνίας με τον δανειολήπτη.
Το δάνειο είναι ο σωστός μηχανισμός ανάπτυξης και επέκτασης των επιχειρηματικών σχεδίων…προφανώς όταν υπάρχουν βιώσιμα επενδυτικά σχέδια.
Τα δάνεια το 2006 ή 2007 συμμετείχαν περίπου στο 50% της διαμόρφωσης της αύξησης του εθνικού ΑΕΠ δηλαδή είχαν πολύ ενεργή συμμετοχή στην ανάπτυξη.
Το 2006 π.χ. τα δάνεια ιδιωτών νοικοκυριών και επιχειρήσεων σημείωναν αύξηση 29 δισεκ. σε ετήσια βάση.
Καθίσταται κατανοητό γιατί είχαν τόσο μεγάλη συμβολή στην μεγάλη ανάπτυξης της οικονομίας.
Φθάσαμε στο σωτήριο έτος 2017.
Τα δάνεια, τα υπόλοιπα δανείων συνεχώς μειώνονται έχουν υποχωρήσει στα 190 δισεκ. δηλαδή στα επίπεδα του Απριλίου του 2017 πριν 10 χρόνια δηλαδή.
Συρρίκνωση δανείων σημαίνει ότι οι εξοφλήσεις είναι περισσότερες από τις νέες χορηγήσεις.
Σημαίνει ότι οι τράπεζες ελλείψει ρευστότητας και περιορισμένων κεφαλαίων δεν μπορούν να δανείσουν την οικονομία.
Σημαίνει ότι λόγω της έκρηξης των προβληματικών δανείων οι τράπεζες συρρικνώνονται με στόχο την εξυγίανση τους.
Όταν δεν χορηγούνται δάνεια δεν υπάρχει ανάπτυξη και αυτό συμβαίνει στην Ελλάδα, τα δάνεια συρρικνώνονται και θα συνεχίσουν να συρρικνώνονται.
3. Τα NPLs και NPEs στα 106 δισεκ. σε επίπεδα ρεκόρ όσο το 58% του ΑΕΠ
Όταν τα προβληματικά δάνεια έχουν φθάσει στα 106 δισεκ. και ναρκοθετούν την ανάπτυξη των τραπεζών, ναρκοθετούν την ανάπτυξη της οικονομίας, ναρκοθετούν την κοινωνία είναι προφανές ότι πρόκειται για πρόβλημα τεραστίων διαστάσεων.
Στην Ευρώπη τα προβληματικά δάνεια φθάνουν το 1 τρισεκ. ευρώ.
Σε όλες τις χώρες όπου το πρόβλημα ήταν ακραίο Ιρλανδία, Ισπανία και μερικώς στην Ιταλία επιλέγηκαν συλλογικές λύσεις τύπου bad bank όπως NAMA κ.α.
Η Ελλάδα με 106 δισεκ. αντιπροσωπεύει το 10% του προβλήματος της Ευρώπης και ως ποσοστό μπορεί να είναι μικρό αλλά ως μέγεθος για τις ελληνικές τράπεζες είναι πολύ μεγάλο.
Στην Ελλάδα έχει επιλεγεί η λύση της αυτόνομης διαχείρισης, ζητούν από τις τράπεζες από μόνες τους να διαχειριστούν 106 δισεκ. ευρώ.
Αυτό ονομάζεται πρόκληση και η προσπάθεια δεν θα στεφθεί με επιτυχία, θα υπάρχουν βελτιώσεις μεν αλλά το πρόβλημα θα διατηρηθεί για πολλά χρόνια.
Όσο οι τράπεζες έχουν το βάρος των NPLs και NPEs θα παραμένουν καθηλωμένες στον πάτο του βαρελιού.
4. Οι ελληνικές τράπεζες είναι υγιείς, όταν στα 28 δισεκ. κεφάλαια τα 19,6 δισεκ. είναι αναβαλλόμενη φορολογία και όταν το χάσμα δανείων 190 δισεκ. έναντι των καταθέσεων 120 δισεκ. είναι 70 δισεκ. ευρώ;
Το ερώτημα είναι προφανές.
Οι ελληνικές τράπεζες είναι υγιείς, όταν στα 28 δισεκ. κεφάλαια tangible book τα 19,6 δισεκ. είναι αναβαλλόμενη φορολογία δηλαδή λογιστικά κεφάλαια και όταν το χάσμα δανείων που ανέρχονται σε 190 δισεκ. έναντι των καταθέσεων στα 120 δισεκ. είναι 70 δισεκ. ευρώ;
Οι τράπεζες στην Ελλάδα έχουν ένα χάσμα ρευστότητας 70 δισεκ.
Τα 70 δισεκ. τα βρίσκουν από την ΕΚΤ, το ευρωσύστημα και το ELA.
Κάποια στιγμή το 2018 θα μηδενίσουν το ELA και θα δανείζονται όλη την ρευστότητα από την ΕΚΤ.
Οι τράπεζες χρειάζεται να καλύψουν μια μαύρη τρύπα 70 δισεκ. και οι καλυμμένες ομολογίες ή τιτλοποιήσεις δεν επαρκούν.
Χρειάζεται αύξηση καταθέσεων και αυτό θα πάρει πολλά χρόνια.
5. Η Ελλάδα έκδωσε 5ετές και οι αποδόσεις των ομολόγων αυξάνονται
Όταν η Ελλάδα βγήκε στις αγορές με 5ετές ομόλογο είχαμε σπεύσει να πούμε ότι ήταν επικοινωνιακό τρικ.
Η Ελλάδα δεν μπορεί να δανειστεί στην 10ετία γιατί ουδείς επενδυτής θα δανείσει την Ελλάδα για διάστημα πέραν των συμφωνημένων περιόδων με τους δανειστές δηλαδή μέχρι το 2022.
Η Ελλάδα μπορεί να δανειστεί για 3 χρόνια ή 1 χρόνο ή 2 χρόνια αλλά όχι για 10 χρόνια.
Η απόδοση του 10ετούς στο 5,60% αυτό αποδεικνύει.
Με όρους ομολόγων η Ελλάδα βρίσκεται στον πάτο του βαρελιού καθώς όλες οι χώρες που πέρασαν από μνημόνια δανείζονται με όρους πολλαπλάσια καλύτερους από την Ελλάδα.
6. Η Ελλάδα βαθμολογείται με όρους υψηλού κινδύνου χρεοκοπίας και η Πορτογαλία και Ιρλανδία είναι investment grade
H Ελλάδα με όρους πιστοληπτικής ικανότητας βαθμολογείται Caa2 από την Moody’s, Β- από την Standard and Poor’s και Β- από την Fitch.
Με όρους Moody’s η Ελλάδα βαθμολογείται 4 κλίμακες υψηλότερα από την χρεοκοπία.
Άλλες χώρες μνημονίων π.χ. Πορτογαλία, Κύπρος και Ιρλανδία εμφανίζουν από 8 έως 11 κλίμακες υψηλότερη βαθμολογία από την Ελλάδα.
Για την ιστορία σε ετήσια βάση ένας οίκος αξιολόγησης δεν μπορεί να αναβαθμίσει μια χώρα πάνω από 2 βαθμίδες αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα για να αποκτήσει επενδυτική βαθμίδα investment grade θα χρειαστεί 5 χρόνια στο καλό σενάριο.
Η Ελλάδα με όρους πιστοληπτικής ικανότητας βρίσκεται στον πάτο του βαρελιού.
Υποσημείωση
Ο πάτος του βαρελιού έχει ένα καλό.
Δεν μπορεί να πάει η χώρα και η οικονομία πιο κάτω.
Όμως υπάρχει σοβαρός κίνδυνος η Ελλάδα να παραμείνει στάσιμη και καθηλωμένη στον πάτο του βαρελιού για χρόνια με ελάχιστες ανοδικές αναλαμπές.
Banking News