Τι κι αν η ελληνική οικονομία στενάζει. Τι κι αν το χρήμα έχει γίνει πολύ πολύ ακριβό στη χώρα μας… Οι ελληνικές τράπεζες προσπαθούν να κερδίσουν το στοίχημα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της ενεργειακής αποδοτικότητας… στη Βουλγαρία.
Όχι δεν τους χρηματοδοτεί η Βουλγαρία. Η Ελλάδα τους χρηματοδοτεί κι εκείνοι ρίχνουν τα χρήματα του Έλληνα φορολογούμενου στον γρήγορα αναπτυσσόμενο κλάδο της ενέργειας.
Σύμφωνα με τα όσα δημοσιεύει η εφημερίδα dealnews, τρεις τράπεζες ελληνικών συμφερόντων –η Πειραιώς, η UBB συμφερόντων ΕΤΕ και η Postbank- υπέγραψαν συμφωνία ύψους 64 εκατ. ευρώ με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα. Οι τράπεζες δραστηριοποιούνται στην Βουλγαρία και το πρόγραμμα αφορά στην ανασυγκρότηση και ανάπτυξη (EBRD), στο πλαίσιο του μηχανισμού Bulgarian Energy Efficiency for Competitive Industry Finance Facility (BEECIFF).
Όπως αναφέρεται σε έγγραφο του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της ελληνικής πρεσβείας στη Σόφια, το BEECIFF υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη της Ανταγωνιστικότητας της βουλγαρικής Οικονομίας 2007-2013» και, ειδικότερα, στο πλαίσιο της ανοιχτής για υποβολής αιτήσεων πρόσκλησης (μόνη ακόμη ανοιχτή διαδικασία του ΕΠ «Ανταγωνιστικότητα» ενόψει ολοκλήρωσης του προγράμματος για την τρέχουσα περίοδο).
Το πρόγραμμα Improving energy efficiency in Bulgaria SMEs προχωρά και με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Τράπεζας. Χρηματοδοτεί επενδύσεις στους τομείς της ενεργειακής αποδοτικότητας και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) μέσω δύο παράλληλων διαδικασιών:
α) μέσω απευθείας ενισχύσεων συνολικού ύψους 150 εκατ. ευρώ (προερχόμενων από τα κοινοτικά διαρθρωτικά ταμεία και το βουλγαρικό κρατικό προϋπολογισμό) που θα ανέρχονται στο 30-50% της επένδυσης (και θα καταβάλλονται με την επιτυχή ολοκλήρωση του έργου),
β) Μέσω χαμηλότοκων δανειακών ενισχύσεων, τις οποίες θα παρέχουν εμπορικές τράπεζες εκμεταλλευόμενες χρηματοδότηση (Bulgarian Energy Efficiency for Competitive Industry Finance Facility, BEECIFF) συνολικού ύψους 150 εκατ., που θα τους χορηγήσει η EBRD.
Η Πειραιώς και η UBB θα συμμετάσχουν επιπρόσθετα και στο πρόγραμμα της EBRD REECL.
Τέσσερις ακόμη εμπορικές τράπεζες που δραστηριοποιούνται στη βουλγαρική αγορά (CIBank, DSK Bank, ProCredit Bank, Raiffeisenbank Bulgaria), λειτουργούν ως χρηματοδοτικοί ενδιάμεσοι στο πλαίσιο του προγράμματος, χορηγώντας δάνεια σε ιδιώτες ιδιοκτήτες και ενώσεις ιδιοκτητών με σκοπό τη χρηματοδότηση επιλέξιμων σχεδίων ενεργειακής αποδοτικότητας. Με την επιτυχή ολοκλήρωση του σχεδίου χορηγείται επιπλέον απευθείας ενίσχυση, που καλύπτει έως το 35% του συνολικού κόστους της επένδυσης.
Αποκλεισμένες από τις τράπεζες οι επιχειρήσεις
Την ώρα που το “χωράφι” της Ελλάδας διψάει για ρευστότητα, οι ελληνικές τράπεζες λίγο μετά την ολοκλήρωση της νέας ανακεφαλαιοποίησης τους, ποτίζουν το χωράφι του γείτονα, με χρήματα του Έλληνα!
Τον κώδωνα του κινδύνου έχουν κρούσει πολλάκις στο Γ. Στουρνάρα ΓΣΕΒΕΕ και Συνεταιριστικες Τραπεζες Ελλάδας.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη ΓΣΕΒΕΕ, η Ελλάδα συγκεντρώνει το υψηλότερο ποσοστό στις επιχειρήσεις που δηλώνουν την πρόσβαση στη χρηματοδότηση ως το σημαντικότερο πρόβλημα ανά χώρα, μεταξύ των 11 χωρών της Ευρωζώνης που συμπεριλαμβάνονται στο δείγμα έρευνας της ΕΚΤ (Νοέμβριος 2012). Η πλέον πρόσφατη έρευνα της ΕΚΤ (Μάιος 2013) αναδεικνύει το πρόβλημα της πρόσβασης των ΜΜΕ στη χρηματοδότηση με περισσότερες λεπτομέρειες.
Πάντα με βάση τη συγκεκριμένη έρευνα, το εξάμηνο Οκτώβριος 2012-Απρίλιος 2013, μόνο 18% των ΜΜΕ έκαναν αίτηση για χρηματοδότηση στις τράπεζες (από τα χαμηλότερα ποσοστά στην Ευρωζώνη), καθώς ένα 16% δεν υπέβαλαν αίτηση γιατί θεωρούσαν δεδομένο πως θα απορριφθεί (από τα υψηλότερα ποσοστά στην Ευρωζώνη), ενώ ταυτόχρονα το ποσοστό που απάντησαν ότι διαθέτουν τα απαραίτητα εσωτερικά κεφάλαια (24%) είναι το χαμηλότερο.
Για τέτοιο κλίμα εμπιστοσύνης στην αγορά μιλάμε. Επίσης από τις επιχειρήσεις που υπέβαλαν αίτηση, μόνο 25% εισέπραξαν το ποσό για το οποίο έκαναν αίτηση (επίσης το χαμηλότερο ποσοστό στην Ευρωζώνη), 22% έλαβαν λιγότερο από το ποσό που έκαναν, ενώ το ποσοστό απόρριψης είναι 31%.
Ανύπαρκες οι ελληνικές τράπεζες στην οικονομία της χώρας
Η παραπάνω έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ αναδεικνύει μία βασική πτυχή του προβλήματος, που κανείς δεν αναλαμβάνει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά.
Τι κι αν μέσω της ανακεφαλαιοποίησης, χρηματοδοτήθηκαν με 50 δις ευρώ οι τέσσερις «συστημικές» τραπεζες, αυξάνοντας το δημόσιο χρέος της Ελλάδας. Για άλλη μια φορά οι τράπεζες χρηματοδοτήθηκαν σε βάρος του φορολογούμενου προκειμένου να διασωθούν οι τραπεζίτες χωρίς αυτό το χρήμα να μετακυλήθηκε στην αγορά όπως έλεγαν κυβέρνηση και δανειστές.
Σύμφωνα με ανάλυση του οικονομολόγου Δημήτρη Καζάκη, οι ανακεφαλαιοποιήσεις έχουν κάνει ήδη φτερά στο εξωτερικό αντί να πάνε στην εσωτερική αγορά.
Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της συνολικής χρηματοδότησης του εγχώριου ιδιωτικού τομέα διαμορφώθηκε σε -4,1%, τον Ιούνιο του 2013, από -3,7% τον περασμένο μήνα. Η καθαρή ροή της συνολικής χρηματοδότησης προς τον εγχώριο ιδιωτικό τομέα ήταν αρνητική κατά 212 εκατ. ευρώ ενώ τον Ιούνιο του 2012 ήταν θετική κατά 852 εκατ. ευρώ.
Η καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις, τον Ιούνιο του 2013, ήταν αρνητική κατά 63 εκατ. ευρώ, ενώ τον Ιούνιο του 2012 ήταν θετική κατά 1.067 εκατ. ευρώ. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της διαμορφώθηκε σε -4,9%, από -3,9% το Μάιο του 2013. Αυτό σημαίνει ότι το πρόβλημα ρευστότητας κυρίως των τουριστικών και συναφών επιχειρήσεων θα οξυνθεί στο έπακρο αυτό το καλοκαίρι.
Ειδικότερα, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων διαμορφώθηκε σε -4,2% από -3,4% τον περασμένο μήνα και η καθαρή ροή της χρηματοδότησης ήταν αρνητική κατά 70 εκατ. ευρώ, ενώ τον Ιούνιο του 2012 ήταν θετική κατά 727 εκατ. ευρώ. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και των λοιπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων διαμορφώθηκε σε -15,1% από -10,1%, το Μάιο του 2013.
Η καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τους ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και ατομικές επιχειρήσεις ήταν θετική κατά 12 εκατ. ευρώ, ενώ τον Ιούνιο του 2012 ήταν θετική κατά 49 εκατ. ευρώ. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της διαμορφώθηκε στο -1,6% από -1,3% το Μάιο του 2013.
Αρνητική κατά 161 εκατ. ευρώ ήταν η καθαρή ροή χρηματοδότησης προς τους ιδιώτες και τα ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα, τον Ιούνιο του 2013, ενώ τον Ιούνιο του 2012 ήταν επίσης αρνητική κατά 264 εκατ. ευρώ, Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της διαμορφώθηκε σε -3,6% από -3,7% το Μάιο του 2013. Με άλλα λόγια η πιστωτική ασφυξία εντείνεται για ολόκληρο τον ιδιωτικό τομέα και έρχεται να προστεθεί στην εισοδηματική ασφυξία που επιδεινώνεται συνεχώς.
Άρα, όντως, βγάζουν τα χρήματα στο εξωτερικό και κανείς δεν τους εμποδίζει…
Και μόνο αυτά τα στοιχεία δείχνουν τρία πολύ σημαντικά πράγματα:
Πρώτο, οι τράπεζες συνεχίζουν να χρησιμοποιούν την ρευστότητα που αντλούν από το δημόσιο ταμείο και την ευρωζώνη για δικό τους όφελος, για να στηρίζουν την κερδοφορία τους και την εξαγωγή κεφαλαίων τους στο εξωτερικό και σε καμιά περίπτωση για να στηρίξουν την οικονομία. Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση την Τράπεζα της Ελλάδας το πρώτο εξάμηνο του 2013 οι τράπεζες άντλησαν σχεδόν 60 δις ευρώ από το ευρωσύστημα, χώρια την ανακεφαλαιοποίησή τους με δανεικά του ελληνικού δημοσίου.
Την ίδια περίοδο η συνολική χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα από τις τράπεζες μειώθηκε σχεδόν κατά 18,2 δις ευρώ. Που πήγαν όλα αυτά τα κεφάλαια που αντλούν οι τράπεζες είτε με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου, είτε με απευθείας δανεισμό του ελληνικού κράτους; Γίνονται κυρίως τίτλοι ομολόγων και εντόκων γραμματίων του εξωτερικού. Η τάση αυτή ενισχύθηκε ειδικά μέσα στο 2012. Έτσι οι τίτλοι που έχουν εκδοθεί από μη πιστωτικά ιδρύματα και κατέχουν οι εγχώριες τράπεζες ανέρχονταν σε 22,9 δις ευρώ τον Δεκέμβριο του 2011. Από αυτά ο κύριος όγκος προερχόταν από το Ην. Βασίλειο κατά 18,2 δις ευρώ.
Η επιλογή της Βρετανίας δεν ήταν τυχαία. Αφενός είναι χώρα εκτός ευρώ και αφετέρου λειτουργεί εδώ και χρόνια για τις εγχώριες τράπεζες ως προνομιακός χώρος για την τιτλοποίηση δανείων τους με σκοπό την διοχέτευση κεφαλαίων σε τίτλους και υπεράκτιους λογαριασμούς.
Τον Μάρτιο του 2012, μόλις είχε ολοκληρωθεί το περίφημο PSI με «κούρεμα» του χρέους, οι εγχώριες τράπεζες εμφανίζονται να έχουν αυξήσει την αξία των ξένων ομολόγων που κατέχουν. Η συνολική αξία των ομολόγων εκδοθέντων από μη πιστωτικά ιδρύματα ανερχόταν στα 25,7 δις ευρώ. Ο κύριος όγκος προερχόταν από το Ην. Βασίλειο κατά 17,7 δις ευρώ και το Λουξεμβούργο κατά 4,0 δις ευρώ.
Τον Δεκέμβριο του 2012 κι ενώ οι εγχώριες τράπεζες υποτίθεται ότι είχαν υποστεί νέο κούρεμα με επαναγορά των δικών τους ελληνικών ομολόγων, εμφανίζονται να διαθέτουν 58,6 δις ευρώ σε ξένα ομόλογα εκδοθέντα από μη πιστωτικά ιδρύματα. Από αυτά 20,7 δις ευρώ προέρχονταν από το Ην. Βασίλειο και τα 34,0 δις ευρώ από το Λουξεμβούργο. Τον Μάρτιο του 2013, τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, το σύνολο των ξένων ομολόγων από μη πιστωτικά ιδρύματα που κατέχουν οι εγχώριες τράπεζες ανέρχονταν σε 61,9 δις ευρώ, εκ των οποίων 35,7 δις ευρώ ήταν από το Λουξεμβούργο και 23,4 δις ευρώ από το Ην. Βασίλειο.
Επομένως η χρηματοδότηση των τραπεζών γίνεται με έναν βασικό σκοπό να ενισχυθεί η θέση τους σε ομόλογα του εξωτερικού σε συνθήκες ανεπίστρεπτης χρεοκοπίας.
Τι κι αν οι τράπεζες απολαμβάνουν ακόμη τη Γη της Επαγγελίας και ρευστότητα που ο Έλληνας πολίτης, ούτε να ονειρευθεί μπορεί, ακόμη κι αν την πληρώνει. Τι κι αν ολόκληρη η Ελλάδα ανήκει πλέον στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας… Κανείς δε μιλάει. Κανείς δε διαμαρτύρεται. Οι ίδιοι που “αλώνιζαν” σε αυτή τη χώρα συνεχίζουν να “αλωνίζουν” κι αυτοί πλήρωναν σε αυτή τη χώρα συνεχίζουν να πληρώνουν!
Danioliptes.gr