ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ Η ΝΟΜΙΚΗ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ ΜΕ ΤΗΝ EUROBANK
Το Τ.Τ. έχει ιστορία 113 ετών ως πιστωτικό ίδρυμα και μετά το 2002 ως τράπεζα λαϊκής αποταμίευσης. Από το 1915 έως το 1928 οι πιστώσεις είχαν αυξηθεί στις 259,659 εκατ. δραχμές (από 1,180 εκατ.).
Μέσα στην παγκόσμια οικονομική κρίση, μετά το κραχ του 1929, ο οργανισμός καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μερίδιο στα συνολικά αποταμιευτικά μεγέθη, ενώ ο κουμπαράς έχει πλέον παγιωθεί στη συνείδηση του κόσμου ως το μέσο με το οποίο ο αποταμιευτής συγκεντρώνει τα χρήματά του και τα φέρνει στο ταμιευτήριο προς κατάθεση.
Εκτός, όμως, από τη λαϊκή αποταμίευση, το Τ.Τ. ιστορικά συνέβαλε στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας σε ιδιαίτερα δύσκολους καιρούς. Από τη χρηματοδότηση της λίμνης του Μαραθώνα το 1928, που έλυσε τότε το πρόβλημα της λειψυδρίας στην Αθήνα, τη δανειοδότηση στο Ταμείο Εθνικής Οδοποιίας (ΤΕΟ) για την ασφαλτόστρωση των δρόμων την περίοδο του Μεσοπολέμου, καθώς και πολλές δανειοδοτήσεις στον ΟΛΠ, σε λιμενικά ταμεία, καθώς και σε Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), μέχρι τη χρηματοδότηση της Εγνατίας Οδού το 2009.
Στις 18 Ιανουαρίου του 2013 το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο έσπασε σε «καλή» και «κακή» τράπεζα, με τον ψευδοχαρακτηρισμό «μη βιώσιμο» από τον υπουργό Οικονομικών και την Τράπεζα της Ελλάδος, προκειμένου να μη χαρακτηριστεί «συστημική» τράπεζα, παρότι ήταν η πιο βιώσιμη στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, όπως έδειχναν όλοι οι δείκτες τους οποίους σκοπίμως υπέκρυπταν και συνεχίζουν να μην δημοσιοποιούν σε δημόσιες αρχές.
Στόχος της κυβέρνησης είναι η υλοποίηση της μνημονιακής δέσμευσης για απεμπλοκή του Δημοσίου από τον έλεγχο του τραπεζικού συστήματος.
Εξαγορά του Τ.Τ. από την Eurobank. Η Eurobank, η τράπεζα που εξαγόρασε το Τ.Τ. (στις 2.9 μεταβιβάστηκε το 100% των μετοχών του νέου Τ.Τ. στη Eurobank, με αποτέλεσμα το νέο Τ.Τ. να είναι θυγατρική της), είναι η τράπεζα που δεν κατάφερε να περάσει τα τελευταία stress tests του 2011 (4,9%, με βάση το 5%). Είναι η τράπεζα την οποία εγκατέλειψε ο βασικός της μέτοχος για να πάει στην ΕτΕ.
Το Τ.Τ. μπορεί να διαδραματίσει ρυθμιστικό ρόλο σε μια ολιγοπωλιακή, πλέον, τραπεζική αγορά και να ρυθμίσει την αγορά των δανείων και των καταθέσεων, όπως έκανε στο παρελθόν, με «ανταγωνιστικά» επιτόκια καταθέσεων και δανείων.
Είναι η τράπεζα που δεν κατάφερε να βρει το 10% των κεφαλαίων της αύξησης του μετοχικού της κεφαλαίου (410 εκατ. ευρώ), με αποτέλεσμα να περάσει στον έλεγχο και την εποπτεία του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στις 23 Απριλίου.
Είναι η τράπεζα με τις μεγάλες επισφάλειες, τα δάνεια και με τις λιγότερες ασφάλειες σε σχέση με το Τ.Τ.
Παρά τις αρχικά αισιόδοξες προβλέψεις τις διοίκησής της για μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον, αυτό δεν φαίνεται να παρουσιάζεται.
Το 1 δισ. ευρώ που χρειαζόταν για την ανακεφαλαιοποίησή της μέσα σε ένα μήνα έχει γίνει 2 με 2,5 δισ. Καμία τράπεζα δεν έχει δείξει ενδιαφέρον, παρά μόνο κάποια funds, τα οποία δεν πρόκειται να αγοράσουν τη μετοχή για 1,54 ευρώ, όπως έκανε πέρυσι το ΤΧΣ.
Ποιος θα ανακεφαλαιοποιήσει, λοιπόν, την Eurobank; Από τα 10 δισ. που έχουν μείνει στο ΤΧΣ (από τα 50 συνολικά) ποιος θα πρωτοπρολάβει να πάρει από τους υπόλοιπους τραπεζίτες, ή από την κυβέρνηση, για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού; Το μέγεθος του Τ.Τ. δεν μπορεί να σώσει την Eurobank, αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Άραγε γιατί δεν ολοκληρώθηκε η συγχώνευση της ΕΤΕ με την Eurobank στο και πέντε, λίγους μήνες πριν;
Τι άραγε θα δείξουν οι έλεγχοι της BlackRock για τις κεφαλαιακές ανάγκες αυτής της τράπεζας, της οποίας η συγχώνευση αποφασίστηκε πριν βγουν τα αποτελέσματα των ελέγχων, που αναμένονται στο τέλος του έτους;
Αντιθέτως, το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο ήταν και είναι η πιο υγιής τράπεζα, επαρκώς ανακεφαλαιοποιημένη, με τις λιγότερες επισφάλειες. Ο δείκτης δανείων / καταθέσεων σήμερα στο νέο Τ.Τ. είναι 64,3% και οι επισφάλειες (μεγαλύτερες 90 ημ.) 13,9%.
Αντίστοιχα, στην Eurobank, ο δείκτης δανείων / καταθέσεων είναι 135,8% και οι επισφάλειες (μεγαλύτερες 90 ημ.) 26,4%. Με την εξαγορά από την Eurobank ο δείκτης δανείων / καταθέσεων διαμορφώνεται σε 116% και οι επισφάλειες (μεγαλύτερες 90 ημ.) σε 25,3%.
Ο ρόλος που θα πρέπει να παίξει το Τ.Τ.
Επειδή βρισκόμαστε σε παρόμοια κατάσταση με τη δεκαετία του 1930, το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, ως πλήρως ανακεφαλαιοποιημένο πιστωτικό ίδρυμα, μπορεί άμεσα να αποτελέσει χρηματοδοτικό εργαλείο ανάπτυξης και να συμβάλει στην παραγωγική ανασυγκρότηση του τόπου, όπως έκανε και τότε.
Είναι εκείνο το πιστωτικό ίδρυμα που μπορούν να εμπιστευθούν οι μικροκαταθέτες, επιτελώντας παράλληλα κοινωνικό ρόλο στις ρυθμίσεις των δανείων (έχει περίπου 100.000 δανειολήπτες στεγαστικών δανείων) και στην επικείμενη άρση προστασίας της πρώτης κατοικίας.
Το Τ.Τ. μπορεί να διαδραματίσει ρυθμιστικό ρόλο σε μια ολιγοπωλιακή, πλέον, τραπεζική αγορά και να ρυθμίσει την αγορά των δανείων και των καταθέσεων, όπως έκανε στο παρελθόν, με «ανταγωνιστικά» επιτόκια καταθέσεων και δανείων. Η ύπαρξη μόνο τεσσάρων συστημικών τραπεζών θα δημιουργήσει καρτελοποίηση της τραπεζικής αγοράς.
Σε όλη την Ευρώπη υπάρχουν ταχυδρομικά ταμιευτήρια, θα είναι η μόνη χώρα χωρίς αποταμιευτική τράπεζα. Το νέο Τ.Τ. θα πρέπει να συνεχίσει να εξυπηρετεί τις ανάγκες της λαϊκής αποταμίευσης, όπως κάνει εδώ και 113 χρόνια σε όλη την επικράτεια, μέχρι και το πιο απομακρυσμένο χωριό και νησί.
Είναι περισσότερο επιβεβλημένο από ποτέ το Τ.Τ. να λειτουργήσει ως αυτόνομο δημόσιο τραπεζικό ίδρυμα ειδικού σκοπού, αφού η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών πληρώνεται με δημόσιο χρήμα. Αποτελεί τη μόνη βιώσιμη λύση για την κοινωνία και τους εργαζόμενους του Τ.Τ.
* Η Νάγια Νικολάου είναι μέλος του προεδρείου του Συλλόγου Εργαζομένων Νέου Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου
Της Νάγιας Νικολάου από ΑΥΓΗ