Εθνική Τράπεζα, από γίγαντας στα πρόθυρα της χρεοκοπίας

Η χρηματοοικονομική κατάσταση της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος (ΕΤΕ) και της EFG Eurobank, κρίνεται τραγική και σηματοδοτεί ζοφερές εξελίξεις για το σύνολο του τραπεζικού μας συστήματος.

 

Μπορεί η οικονομική κατάσταση της Τράπεζας Πειραιώς και της Alpha Bank να φαίνεται σχετικά ικανοποιητική, ωστόσο τα δυσβάστακτα χρέη των τραπεζών και το ενδεχόμενο παράτασης της κρίσης της ελληνικής οικονομίας, αναπόφευκτα θα οδηγούσαν σε κατάρρευση το εγχώριο τραπεζικό σύστημα.


Η συρρίκνωση των τραπεζικών καταθέσεων και η συνεχής αύξηση των κόκκινων δανείων που παρατηρείται μετά το 2008, είναι το τοξικό μίγμα που αποσυνθέτει τις εγχώριες τράπεζες. Ωστόσο, τα stress tests της BlackRock για τις ελληνικές τράπεζες και τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Τράπεζα της Ελλάδος, εγείρουν το ακόλουθο εύλογο ερώτημα: Γιατί η άλλοτε κραταιά και πανίσχυρη Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, περιήλθε στα σημερινά άθλια χάλια και κινδυνεύει ανά πάσα στιγμή να βαρέσει κανόνι;

 

Η ΕΤΕ, η τράπεζα κολοσσός, που για 165 χρόνια αποτελούσε την σπονδυλική στήλη της ελληνικής οικονομίας και το σύνολο του ενεργητικού της, συνήθως προσέγγιζε ή ξεπερνούσε το ΑΕΠ (Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν) της Ελλάδος, βρίσκεται σήμερα στα πρόθυρα της χρεοκοπίας.

 

Όταν ο Ιωάννης Καποδίστριας (1776-1831), τον Ιανουάριο του 1828 ανέλαβε Κυβερνήτης της Ελλάδος, στις άμεσες προτεραιότητές του ήταν η ίδρυση μιας γνήσιας ελληνικής τράπεζας, που θα χρηματοδοτούσε με εσωτερικό δανεισμό τις τρέχουσες ανάγκες του νεοελληνικού κράτους και θα συντελούσε έμπρακτα στην οικονομική ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Την υλοποίηση του στόχου αυτού, ανέθεσε στον ευπατρίδη και μέγα ευεργέτη Γεώργιο Σταύρου (1788-1869), έναν από τους στενότερους φίλους και πιο έμπιστούς συμβούλους του Καποδίστρια. Το μεγαλεπήβολο όραμα του Καποδίστρια έγινε πραγματικότητα μετά τον άδικο θάνατο του. Η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος ιδρύθηκε το 1841 με πρώτο πρόεδρο τον Γεώργιο Σταύρου. Η συμβολή της Εθνικής Τράπεζας στην ανασυγκρότηση και ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, υπήρξε τεράστια και καθοριστικής σημασίας σε κρίσιμες για το έθνος στιγμές. Μέχρι το 1928, που δημιουργήθηκε η Τράπεζα της Ελλάδος, η ΕΤΕ είχε το εκδοτικό προνόμιο, δηλαδή την εξουσιοδότηση της κοπής και κυκλοφορίας δραχμών στην οικονομία.


Με κριτήριο τη συνολική αξία του ενεργητικού, η ΕΤΕ ήταν και εξακολουθεί να είναι ο μεγαλύτερος οργανισμός στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της περιόδου 1960-1980, το σύνολο της αξίας του ενεργητικού της ΕΤΕ, ήταν σταθερά υπερδιπλάσιο από το σύνολο του ενεργητικού των υπόλοιπων ελληνικών εμπορικών τραπεζών. Ωστόσο, η απαξίωση της ΕΤΕ που συντελείται ιδίως μετά το 2000, θα έχει ως συνέπεια την επόμενη διετία, η Πειραιώς να ξεπεράσει σε αξία ενεργητικών στοιχείων την άλλοτε κραταιή ΕΤΕ.

 

Η συντελούμενη φθορά της ΕΤΕ είναι ραγδαία και προκαλεί πολλά ερωτηματικά. Οι διοικήσεις της ΕΤΕ και κυρίως μετά το 2000, φέρουν μεγάλες ευθύνες για τη σημερινή οικτρή οικονομική της κατάστασης. Οι διοικητές, οι υποδιοικητές, οι διευθύνοντες σύμβουλοι, οι σύμβουλοι διοίκησης, οι γενικοί διευθυντές και τα μέλη των εκάστοτε διοικητικών συμβουλίων, με τα πολλά εκατομμύρια μισθούς και μπόνους που καρπώθηκαν από τα ταμεία της ΕΤΕ, φαίνεται ότι γέμιζαν τις τσέπες τους, για να επινοήσουν τρόπους πως να χρεοκοπήσουν τον άλλοτε τραπεζικό γίγαντα. Η περίπτωση της ΕΤΕ απαιτεί σε βάθος έρευνα, για τον προσδιορισμό των αιτίων χρηματοοικονομικής κατάρρευσης και επαπειλούμενης χρεοκοπίας της.

 

Ανάλυση του Γιώργου Βάμβουκα, Καθηγητή του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΑΣΟΕΕ) στην Kontra News

 

Danioliptes.gr