Τη δυνατότητα να προβαίνουν σε συλλογικές αγωγές, στερεί από τους καταναλωτές η προωθούμενη κοινοτική οδηγία για τη διεκδίκηση αποζημιώσεων από επιχειρήσεις που έχουν παραβιάσει τη νομοθεσία περί ανταγωνισμού. Φυσικά στη συγκεκριμένη κοινοτική οδηγία δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για ενδεχόμενη παραβίαση της νομοθεσίας από τις τράπεζες.
Σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας Καθημερινή, χωρίς την πρόβλεψη για οριζόντια μέτρα δεσμευτικού χαρακτήρα σε ότι αφορά τη συλλογική έννομη προστασία από καρτέλ, δηλαδή χωρίς να προβλέπεται σαφώς η δυνατότητα των καταναλωτών να προβαίνουν σε συλλογικές αγωγές, αναμένεται να προωθηθεί προς υιοθέτηση η κοινοτική οδηγία για τη διεκδίκηση αποζημιώσεων από επιχειρήσεις που έχουν παραβιάσει τη νομοθεσία περί ανταγωνισμού. Η σχετική πρόβλεψη θα περιλαμβάνεται μόνο υπό τη μορφή σύστασης στο κείμενο της οδηγίας το οποίο είναι πιθανώς να υιοθετηθεί από το Συμβούλιο Υπουργών Ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 26-27 Μαΐου 2014, ενώ η ψηφοφορία στο Ευρωκοινοβούλιο θα γίνει στις 15 Απριλίου.
Πριν από λίγες ημέρες επήλθε ο πολυπόθητος συμβιβασμός μεταξύ Συμβουλίου και Ευρωκοινοβουλίου σε μια συζήτηση που κρατάει αρκετά χρόνια και με τη διαπραγμάτευση επί συγκεκριμένου σχεδίου οδηγίας να έχει ξεκινήσει από τον Ιούνιο του 2013. Το κόστος της αναποτελεσματικής επιβολής της νομοθεσίας περί ανταγωνισμού εκτιμάται σε 23 δισ. ετησίως.
Πέρα από το θέμα των συλλογικών αγωγών τα δύο κρίσιμα σημεία στα οποία επήλθε συμβιβασμός είναι τα ακόλουθα:
1. Τα εθνικά δικαστήρια θα έχουν λόγο σχετικά με την κοινολόγηση των «δηλώσεων μετανοίας» των επιχειρήσεων, ήτοι των αιτήσεων περί συμμετοχής τους στο πρόγραμμα επιείκειας.
Το πρόγραμμα επιείκειας συνίσταται στη δυνατότητα που έχουν εταιρείες οι οποίες έχουν συμμετάσχει σε καρτέλ να αποκαλύψουν κρίσιμες πληροφορίες για τη δράση αυτού σε μια αρχή ανταγωνισμού με αντάλλαγμα να τύχουν επιεικούς μεταχείρισης, όπως χαμηλά ή ακόμη και μηδενικά πρόστιμα. Το αρχικό κείμενο της οδηγίας προέβλεπε ότι τα εθνική δικαστήρια δεν μπορούν να κοινολογήσουν τις αιτήσεις συμμετοχής στο πρόγραμμα επιείκειας καθώς και τα υπομνήματα των εταιρειών για διακανονισμό και σχετική δικαιοδοσία επ’ αυτών είχαν μόνο οι αρχές ανταγωνισμού. Τα εμπιστευτικά αυτά στοιχεία παραμένουν μεν στη λίστα των «απόρρητων» εγγράφων, αλλά τα εθνικά δικαστήρια θα έχουν το δικαίωμα να τα εξετάζουν.
2. Οι αποφάσεις των εθνικών αρχών ανταγωνισμού θα είναι δεσμευτικές μόνο για τα δικαστήρια της ίδιας χώρας. Δηλαδή εάν κάποιος διεκδικήσει αποζημίωση σε ελληνικό δικαστήριο βασιζόμενος σε τελεσίδικη απόφαση της ελληνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού, το δικαστήριο που θα εκδικάσει την υπόθεση δεν μπορεί να λαμβάνει απόφαση που να έρχεται σε σύγκρουση με την απόφαση της ανεξάρτητης αρχής. Ωστόσο, κι εδώ είναι το σημείο που επήλθε συμβιβασμός, αυτό δεν θα ισχύει εάν για παράδειγμα κάποιος διεκδικήσει αποζημίωση σε δικαστήριο άλλης χώρας, εντός της Ε.Ε., από αυτήν της εθνικής αρχής ανταγωνισμού.
Σε αυτήν την περίπτωση η απόφαση της αρχής ανταγωνισμού θα θεωρείται απλώς «εκ πρώτης όψεως απόδειξη».
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με την Κομισιόν το κόστος της αναποτελεσματικής επιβολής της νομοθεσίας περί ανταγωνισμού (αποζημιώσεις και διαφυγόντα κέρδη εταιρειών που πλήττονται από τη δράση καρτέλ εκτιμάται σε 23 δισ. ευρώ ετησίως: ή 0,18% του ΑΕΠ της Ε.Ε. με βάσει στοιχεία του 2012.
Σε αυτήν την κοινοτική οδηγία δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για τις τακτικές των τραπεζών, που θα μπορούσαν να συνιστούν καρτέλ. Υπενθυμίζεται ότι ως καρτέλ νοείται η ρητή σύμπραξη (συμφωνία) μεγάλων κυρίως επιχειρήσεων εταιρικής μορφής δραστηριοποιούμενων στον ίδιο κλάδο, δηλαδή ανταγωνιστικών, με σκοπό την αποφυγή του μεταξύ τους ανταγωνισμού δια κοινής διαμόρφωσης ενιαίας τιμής των προσφερομένων υπηρεσιών ή των προϊόντων τους, ή και με πολύ ελάχιστες μεταξύ τους διαφορές τιμών. Ο σχηματισμός καρτέλ είναι παράνομος καθώς το Δίκαιο ανταγωνισμού τον απαγορεύει.
Άρα σε αυτήν την κατηγορία θα μπορούσαν να ενταχθούν οι τράπεζες. Ήδη και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες έχουν αποδείξει ότι τηρούν από κοινού πρακτικές εις βάρος των πελατών τους, ενώ και οι τέσσερις δεν εφαρμόζουν την κοινοτική απόφαση που ορίζει τον τρόπο υπολογισμό του τόκου.
Danioliptes.gr