Το ΣτΕ έκοψε το… νερό στο ΤΑΙΠΕΔ

Προβληματισμός επικρατεί στην κυβέρνηση μετά την απόφαση του ΣτΕ η οποία μπλοκάρει την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ.

 

Την ίδια στιγμή στη Θεσσαλονίκη συνεχίζονται οι αντιδράσεις, με τον επανεκλεγέντα δήμαρχο κ. Γιάννη Μπουτάρη να παίρνει θέση κατά της ιδιωτικοποίησης της ΕΥΑΘ.

Η μετατροπή της εταιρείας ύδρευσης σε ιδιωτική επιχείρηση προσκρούει σε άρθρα του Συντάγματος που επιβάλλουν τη μέριμνα του κράτους για την υγεία των πολιτών.

Προβληματισμός επικρατεί στην κυβέρνηση και στο Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) η οποία μπλοκάρει την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ.

Την ίδια στιγμή στη Θεσσαλονίκη συνεχίζονται οι αντιδράσεις της τοπικής αυτοδιοίκησης και οργανώσεων πολιτών, με τον επανεκλεγέντα δήμαρχο κ. Γιάννη Μπουτάρη να παίρνει θέση κατά της ιδιωτικοποίησης της ΕΥΑΘ. Το θέμα του νερού βρίσκεται ψηλά και στην ατζέντα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, κάτι που φάνηκε και από τις δηλώσεις του αρχηγού του ΣΥΡΙΖΑ κ. Αλέξη Τσίπρα μετά τη συνάντηση που είχε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Κάρολο Παπούλια.

Ουσιαστικά το ΣτΕ κρίνει αντισυνταγματική την υπαγωγή της ΕΥΔΑΠ στο ΤΑΙΠΕΔ και ακυρώνει το σκέλος της απόφασης που είχε λάβει η Διυπουργική Επιτροπή Αποκρατικοποιήσεων το 2012.

Στην κυβέρνηση και στο ΤΑΙΠΕΔ εκτιμούν ότι, παρά την απόρριψη (για τυπικούς λόγους) της αντίστοιχης προσφυγής για την ΕΥΑΘ, η δημιουργία δεδικασμένου για την ΕΥΔΑΠ ενδέχεται να προκαλέσει «κύμα» δικαστικών αποφάσεων κατά του σχεδίου των ιδιωτικοποιήσεων και της αξιοποίησης των υποδομών.

Κάτι τέτοιο θα έφερνε σε δύσκολη θέση την κυβέρνηση στη διαπραγμάτευση με την τρόικα καθώς η τήρηση του στόχου των εσόδων από τις ιδιωτικοποιήσεις συνδέεται με τη δέσμευση για την αποφυγή νέων μέτρων τα επόμενα χρόνια.

Και αυτό γιατί στο Μνημόνιο υπάρχει όρος που λέει ότι η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να λάβει ισοδύναμα μέτρα περικοπής δαπανών αν δεν πιάσει τον στόχο για τις ιδιωτικοποιήσεις.

 

Πιο συγκεκριμένα, το Μνημόνιο 2 προβλέπει την αυτόματη αύξηση «του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος αν υπάρξει υστέρηση εσόδων από αποκρατικοποιήσει η οποία οφείλεται στην καθυστέρηση της πώλησης συγκεκριμένων περιουσιακών στοιχείων σε σύγκριση με τους στόχους του προγράμματος για δύο συνεχόμενα τρίμηνα».

Η ΕΥΔΑΠ

Το ΤΑΙΠΕΔ κατέχει σήμερα το 61.33% της ΕΥΔΑΠ και το 74,017% της ΕΥΑΘ. Το ΣτΕ σημειώνει στο σκεπτικό της απόφασης ότι η μετατροπή της ΕΥΔΑΠ σε ιδιωτική επιχείρηση προσκρούει σε άρθρα του Συντάγματος που επιβάλλουν τη μέριμνα του κράτους για την υγεία των πολιτών και κατοχυρώνουν το δικαίωμα στην προστασία της.

«Η κατ’ ουσίαν μετατροπή της δημόσιας επιχειρήσεως σε ιδιωτική, που λειτουργεί με γνώμονα το κέρδος, καθιστά αβέβαιη τη συνέχεια της εκ μέρους της παροχής προσιτών υπηρεσιών κοινής ωφελείας και δη υψηλής ποιότητας, η οποία δεν εξασφαλίζεται πλήρως με την κρατική εποπτεία» αναφέρουν μεταξύ άλλων οι δικαστές.

Νομικοί κύκλοι εκτιμούν ότι σε αυτή τη φάση η απόφαση του ΣτΕ επιβάλλει επί της ουσίας τη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα της ΕΥΔΑΠ αφού διαπιστώνει ότι είναι δύσκολο να διαχωριστούν τα πάγια της ΕΥΔΑΠ – οι υποδομές και οι πηγές νερού – από τις υπηρεσίες. Το σκεπτικό του για την Εταιρεία Ύδρευσης της Αθήνας ίσως δημιουργεί δεδικασμένο και για την τύχη της ιδιωτικοποίησης της ΕΥΑΘ.
 

ΡυθμιστικήΑρχή

«Ουδέποτε διανοηθήκαμε να πουλήσουμε το νερό ή τις υποδομές» τονίζουν στον αντίποδα

κύκλοι του ΤΑΙΠΕΔ. Οι ίδιοι κύκλοι προσθέτουν ότι «η διαχείριση του νερού και των υποδομών απαιτεί τεχνογνωσία και επενδύσεις» και τονίζουν ότι το σχέδιο προβλέπει τη λειτουργία Ρυθμιστικής Αρχής που θα διασφαλίζει απολύτως τον δημόσιο έλεγχο.

Από την άλλη πλευρά, στο ΤΑΙΠΕΔ επικρατεί προβληματισμός για την απόφαση του ΣτΕ με την οποία θα ασχοληθεί το διοικητικό συμβούλιο που έχει προγραμματισθεί για την ερχόμενη Πέμπτη. Μια πρώτη ανεπίσημη «ανάγνωση» οδηγεί στη διαπίστωση ότι το ΣτΕ ζητεί να «επιστρέψει» το ΤΑΙΠΕΔ στο Δημόσιο το 34% των μετοχών της ΕΥΔΑΠ. «Θεωρούμε αυτονόητο ότι πρέπει να σεβόμαστε της αποφάσεις της Δικαιοσύνης».

«Ευχόμαστε όμως η διαδικασία της απόφασης να είναι ταχύτερη γιατί κάθε καθυστέρηση προκαλεί κόστος και ενδεχομένως, ακόμη και αν είναι θετική για την άποψή μας, παραμένει ο κίνδυνος να μην υπάρχει πια η δυνατότητα να προχωρήσουν τα πρότζεκτ»  λένε πηγές του Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων.

Εν αναμονή της κοινοποίησης της απόφασης του ΣτΕ το ΤΑΙΠΕΔ εξέτασε εναλλακτικά σενάρια για την πώληση του ποσοστού που κατέχει το Δημόσιο τόσο στην ΕΥΔΑΠ όσο και στην ΕΥΑΘ. Στο Ταμείο υπάρχει, π.χ., το επεξεργασμένο σενάριο της πώλησης μειοψηφικού πακέτου μετοχών σε στρατηγικό επενδυτή ο οποίος θα αναλάβει το μάνατζμεντ, ενώ το Δημόσιο θα παραμείνει στο διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας.

Πάντως τα νέα για το «μπλόκο» του ΣτΕ δεν προκάλεσαν έκπληξη. Δεν είναι τυχαίο ότι προ μηνών ο υπουργός Υποδομών κ. Μιχάλης Χρυσοχοϊδης δήλωνε πως «κατόπιν της απόφασης του ΣτΕ και εφόσον κριθεί αναγκαίο δύναται να επανεξετασθεί το θέμα της ιδιωτικοποίησης ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ» απαντώντας σε ερώτηση της βουλευτού της ΔΗΜΑΡ κυρίας Ασημίνας Ξηροτύρη. Ωστόσο η απόφαση του ΣτΕ δεν αφορά (τυπικά) την ΕΥΑΘ, για την οποία συνεχίζεται η διαδικασία της ιδιωτικοποίησης.

Το σχέδιο προβλέπει «πλαφόν» στα κέρδη ύψους 10%, τιμολόγια ρυθμιζόμενα από τον υπουργό Οικονομικών, καταβολή τελών στο Δημόσιο για τη χρήση του νερού και επενδύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ για όλη τη διάρκεια της παραχώρησης. Η λειτουργία θα ελέγχεται από Ρυθμιστική Αρχή Υδάτων. Την εταιρεία διεκδικούν δύο σχήματα: οι Suez – Ελλάκτωρ και οι Mekorot – ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ όμιλος Αποστολόπουλου. Το πρώτο σχήμα έχει ζητήσει ήδη να ξεκαθαρίσει η νομική εκκρεμότητα.

 

Αργύρης Παπαστάθης από ΤΟΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ