Με αφορμή την δημοσιευθείσα έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, με τίτλο «Πολιτικές ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ελλάδα», επανερχόμαστε με νέα ερώτησή μας σχετικά με την απειλή της φτώχειας στα ελληνικά νοικοκυριά και για πολλοστή φορά στην εφαρμογή του πολυπόθητου μέτρου του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος στην Ελλάδα.
Το 2013 το όριο φτώχειας ήταν 432 ευρώ το μήνα για ένα άτομο και 908 ευρώ για μια τετραμελή οικογένεια. Σύμφωνα με την έκθεση περίπου 2,5 εκατομμύρια Έλληνες βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ ακόμη 3,8 εκατομμύρια πολίτες απειλούνται άμεσα από τη φτώχεια με βάση το εισόδημα του μεσαίου νοικοκυριού (το 60%).
Η Ελλάδα, σύμφωνα με την Eurostat, βρίσκεται στην χειρότερη θέση στην ΕΕ-28 όσον αφορά τον κίνδυνο φτώχειας. Η Ελλάδα επίσης συγκαταλέγεται στην ομάδα των χωρών με τη μεγαλύτερη φτώχεια (23,1%) και προηγείται της Ισπανίας, Ρουμανίας και Βουλγαρίας, ενώ κατέχει την τέταρτη χειρότερη θέση ως προς τον δείκτη χάσματος της φτώχειας μετά την Ισπανία, Ρουμανία και Βουλγαρία.
Επίσης, σύμφωνα με έρευνα του ΟΟΣΑ, η Ελλάδα βρίσκεται στην τέταρτη χειρότερη θέση μεταξύ 35 χωρών με βάση τους δείκτες ευημερίας και ποιότητας ζωής. Μια άλλη σημαντική διάσταση της φτώχειας αφορά την παιδική φτώχεια (26,5% το 2012), τα μονογονεϊκά νοικοκυριά, τα πολυμελή νοικοκυριά, οι μη οικονομικά ενεργοί και τα άτομα με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο.
Επιπλέον στην έκθεση παρατίθενται αμείλικτα τα στοιχεία για την ανεργία. Πιο συγκεκριμένα το Β’ τρίμηνο του 2014 το ποσοστό ανεργίας στη χώρα ήταν 26,6%, συνεχίζει δηλαδή να είναι το υψηλότερο στην ΕΕ. Ο αριθμός των ανέργων ανήλθε σε 1.280.101 ενώ πλήττει πλέον και τους αρχηγούς των νοικοκυριών, δηλαδή εργαζόμενους άνδρες στην παραγωγική ηλικία. Η ανεργία των νέων 15-24 ετών ανήλθε στο 52%, ενώ πολλά νοικοκυριά είναι χωρίς κανέναν εργαζόμενο άλλα και χωρίς πόρους. Παράλληλα υπήρξε δραματική μείωση των αποδοχών, ενώ ο κατώτατος μισθός βρίσκεται κάτω από το επίπεδο του 2000.
Όπως προκύπτει και από την έκθεση, η ζήτηση για κοινωνική μέριμνα από την πλευρά των πολιτών είναι έντονη ενώ η προσφορά από το κράτος χαρακτηρίζεται από αποσπασματικότητα και διοικητικές δυσλειτουργίες. Έτσι το δίχτυ κοινωνικής ασφάλειας χαρακτηρίζεται από αναποτελεσματικότητα ενώ παράλληλα δεν προβλέπεται αναπλήρωση των εισοδηματικών απωλειών από την οικονομική ύφεση στο άμεσο μέλλον.
Στην έκθεση, ακόμη, υπάρχει η διαπίστωση ότι τα προγράμματα κοινωνικής προστασίας έχουν αργήσει αισθητά στην Ελλάδα, η οποία αντιμετωπίζει οξύτατα φαινόμενα ακραίας φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού.
Επανερχόμενη για πολλοστή φορά στο θέμα της εφαρμογής του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, και έχοντας προ πολλού ως ΔΗΜΑΡ αναγνωρίσει την αναγκαιότητα εφαρμογής του μέτρου αυτού ως μέρος μίας ισχυρής και σωστά σχεδιασμένης κοινωνικής πολιτικής που να στοχεύει στην ανακούφιση των ευπαθών κοινωνικών ομάδων, η πιλοτική εφαρμογή του έχει ήδη καθυστερήσει -παρά τις δημόσιες τοποθετήσεις σας περί επίσπευσης του μέτρου- πολλούς μήνες και πρόκειται να καθυστερήσει ακόμα περισσότερο, ενώ είναι αμφίβολο εάν η καθολική (σε όλη τη χώρα) υλοποίησή του θα ξεκινήσει όχι μόνο εντός του τρέχοντος έτους -όπως προβλεπόταν στο αρχικό χρονοδιάγραμμα- αλλά και εντός του επόμενου έτους, καθώς η έναρξη είχε μετατεθεί για τον Σεπτέμβριο του 2014 και η ΚΥΑ όπου θα καθορίζονταν οι λεπτομέρειες εφαρμογής του μέτρου, κριτήρια κ.λπ., θα έπρεπε να είχε ήδη εκδοθεί.
Με δεδομένο λοιπόν ότι οι πολιτικές προστασίας είναι αναποτελεσματικές, ενώ η εφαρμογή του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος έχει αργήσει χαρακτηριστικά αλλά και με βάση τα ευρήματα της έκθεσης,
Eρωτώνται οι κκ. Υπουργοί:
Πότε επιτέλους θα ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός της πιλοτικής έστω εφαρμογής του μέτρου του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, που όπως προκύπτει και από τα στοιχεία της Έκθεσης του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, είναι αναγκαίο περισσότερο από ποτέ;
Πότε θα εφαρμοστεί πανελλαδικά το μέτρο του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος; Που οφείλεται η εκ νέου καθυστέρηση της εφαρμογής, η οποία σε συνδυασμό με τη διεύρυνση και των υπόλοιπων κοινωνικών μέτρων, θα μπορούσε να εξασφαλιστεί ουσιαστική προστασία στις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες;
Η βουλευτής που ερωτά
Ασημίνα Ξηροτύρη – Αικατερινάρη
Danioliptes.gr