Ενδεικτική και… εξοργιστική η περίπτωση της Ιρλανδίας.
Σοκ σε ολόκληρη την Ευρώπη προκάλεσε η δημοσιοποίηση των επιστολών που έστειλε στις 15 Οκτωβρίου 2010 και στις 19 Νοεμβρίου 2010 ο τέως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Ζαν Κλοντ Τρισέ, προς τον αντιπρόεδρο και υπουργό Οικονομικών της Ιρλανδίας Μπράιαν Λένιχαν με στόχο να πετύχει την υπαγωγή της χώρας σε επονείδιστο καθεστώς Μνημονίου.
Ο ωμός, απροσχημάτιστος εκβιασμός του Τρισέ θέτει ένα τεράστιο θέμα: υπάρχει δημοκρατία στην Ευρωζώνη, όταν οι τραπεζίτες διατάζουν και οι κυβερνήσεις εκτελούν τις εντολές τους; Προφανώς και είναι δικαίωμα της κάθε τράπεζας να θέλει να διασφαλίσει την επιστροφή των χρημάτων που δανείζει. Εξίσου προφανώς όμως είναι εντελώς παράλογο και ανεπίτρεπτο η ΕΚΤ, η κεντρική τράπεζα της Ευρωζώνης και της EE, για να δανείζει λεφτά σε ιδιωτικές τράπεζες να απαιτεί από τις αντίστοιχες κυβερνήσεις να πληρώνουν οι… πολίτες (!) τα λεφτά που δίνει στις ιδιωτικές τράπεζες. Μάλιστα, όχι μόνο αυτό, αλλά επιπλέον να ακολουθούν οι κυβερνήσεις κατά γράμμα την πολιτική που τους υπαγορεύει η ΕΚΤ!
Να λιώνουν τους πολίτες τους στη λιτότητα επί χρόνια για να δανείζει η ΕΚΤ τους ιδιώτες τραπεζίτες κάθε χώρας και να πλουτίζουν αυτοί, με τους ευρωπαϊκούς λαούς να πεινάνε! Αυτή είναι η δημοκρατία που επαγγέλλονται η Ευρωζώνη και η EE; Μη εκλεγμένοι κεντρικοί τραπεζίτες στη Φρανκφούρτη υπαγορεύουν κτηνωδώς όρους σε μια μικρή κυρίαρχη χώρα – αυτή είναι η εντύπωση που δίνεται από τα γράμματα που ανταλλάχθηκαν μεταξύ της ΕΚΤ και της ιρλανδικής κυβέρνησης, καθώς η κρίση στην Ευρωζώνη αναπτυσσόταν», ομολογεί στους Financial Times με άρθρο του ο Πίτερ Ντόιλ, πρώην στέλεχος του Ευρωπαϊκού Τμήματος του ΔΝΤ.
Μνημόνιο ή… τέρμα η ρευστότητα!
Στην πρώτη επιστολή του ο Τρισέ επαινεί την προθυμία της ιρλανδικής κυβέρνησης να προχωρήσει στην προετοιμασία υπαγωγής της χώρας σε Μνημόνιο. «Η ΕΚΤ εκτιμά τα μέγιστα την πρόσφατη δέσμευση της ιρλανδικής κυβέρνησης να διαμορφώσει μια πολυετή στρατηγική οικονομικής και δημοσιονομικής προσαρμογής σε στενή συνεργασία με την Κομισιόν, που βρίσκεται σε σύνδεση με την ΕΚΤ», γράφει ο Τρισέ, αρχίζοντας την επιστολή του. «Η εκτίμηση του Δ.Σ. [σ.α: της ΕΚΤ] της καταλληλότητας της έκθεσής της στις ιρλανδικές τράπεζες εξαρτάται πάρα πολύ από την πρόοδο στην προσαρμογή της οικονομική πολιτικής», υπογραμμίζει.
Στη συνέχεια εξηγεί κυνικά στην ιρλανδική κυβέρνηση πώς θα την εκβιάσει η ΕΚΤ, κόβοντας τα λεφτά στις ιδιωτικές τράπεζες της Ιρλανδίας, οδηγώντας τες έτσι όλες σε χρεοκοπία και πετώντας με τον τρόπο αυτό την οικονομία της χώρας στον Καιάδα! «Επιθυμώ να τονίσω εκ νέου ότι δεν πρέπει να θεωρηθεί δεδομένη ως μακροπρόθεσμη λύση η παρούσα μεγάλη παροχή ρευστότητας από το ευρωσύστημα και την κεντρική τράπεζα της Ιρλανδίας σε ιδρύματα όπως η Anglo Irish Bank.
Το Δ.Σ. της ΕΚΤ δεν μπορεί να δεσμευτεί ότι θα διατηρήσει το μέγεθος της χρηματοδότησής του σε αυτά τα ιδρύματα σε μόνιμη βάση», εξηγεί χωρίς περιστροφές ο τότε πρόεδρος της ΕΚΤ στην ιρλανδική κυβέρνηση. Υπάρχει δημοκρατία στην Ευρωζώνη, όταν οι τραπεζίτες διατάζουν και οι κυβερνήσεις εκτελούν τις εντολές τους;
Λίγο πριν κλείσει την επιστολή του, επανέρχεται στο θέμα του τι πρέπει να κάνουν οι Ιρλανδοί για να τους επιτρέψει να μην χρεοκοπήσουν. «Θεμελιώδες στοιχείο» στη λήψη των αποφάσεων της ΕΚΤ για την παροχή ρευστότητας στις ιρλανδικές τράπεζες «θα είναι η εκτίμηση της για την πρόοδο στην εφαρμογή της τετραετούς οικονομικής στρατηγικής, που η ιρλανδική κυβέρνηση προστίθεται να ανακοινώσει στις αρχές Νοεμβρίου», τονίζει με ιδιαίτερη έμφαση.
«Εξαφανίστηκαν» οι ιδιώτες!
Σε ιδιώτες τραπεζίτες παρέχει ρευστότητα η ΕΚΤ στην Ιρλανδία, αλλά στην ιρλανδική… κυβέρνηση υπαγορεύει όρους ο πρόεδρος της! Ως διά μαγείας οι ιδιώτες που τσεπώνουν τα λεφτά έχουν «εξαφανιστεί» από το σκηνικό.
Έχοντας εκ των ένδον εικόνα πόσο εξευτελισμένη ήταν ήδη η Ελλάδα, την οποία είχε συνειδητά και σχεδιασμένα υπαγάγει στο επαίσχυντο Μνημόνιο ο «προθυμότατος» Γιώργος Παπανδρέου, οι Ιρλανδοί ήταν πρόθυμοι να κάνουν επώδυνες μεταρρυθμίσεις αντιλαϊκού χαρακτήρα, αλλά ήθελαν ταυτόχρονα να διατηρήσουν την ανεξαρτησία τους. Αντιδρούσαν να υπαχθούν σε καθεστώς Μνημονίου και προσπαθούσαν, αντιστεκόμενοι σθεναρά, να το αποφύγουν.
Έκαναν ό,τι μπορούσαν, οι Γερμανοί όμως δεν είχαν καμιά πρόθεση να τους αφήσουν να ξεφύγουν τώρα που η χώρα είχε πιαστεί γερά στην ευρω-παγίδα λόγω των αισχρών τραπεζικών παιχνιδιών των ιδιοκτητών των ιρλανδικών ιδιωτικών τραπεζών. Το Βερολίνο έδωσε εντολή να κινηθούν και πάλι τα σύγχρονα οικονομικά πάντσερ του – δηλαδή η ΕΚΤ! Έναν μήνα μετά την πρώτη, ακολούθησε η δεύτερη επιστολή Τρισέ προς τον υπουργό Οικονομικών της Ιρλανδίας – στις 19 Νοεμβρίου 2010, όπως προαναφέραμε.
Το τελεσίγραφο του Τρισέ
Αυτή τη φορά ο τραπεζίτης της ΕΚΤ υπαγόρευε όρους προς το κράτος της Ιρλανδίας, απαιτώντας την άμεση παράδοσή του! Προσέξτε ορολογία και ύφος: «Είναι η θέση του Δ.Σ. της ΕΚΤ ότι μόνο αν λάβουμε γραπτή δέσμευση της ιρλανδικής κυβέρνησης προς το Ευρωσύστημα επί των τεσσάρων ακολούθων σημείων μπορούμε να δώσουμε την άδεια περαιτέρω παροχής ρευστότητας βοήθειας έκτακτης ανάγκης (ELA) σε ιρλανδικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα: 1. Η ιρλανδική κυβέρνηση θα στείλει αίτημα χρηματοοικονομικής υποστήριξης στο Eurogroup.
2. Το αίτημα θα συμπεριλαμβάνει τη δέσμευση ανάληψης αποφασιστικών δράσεων στους τομείς της δημοσιονομικής σταθεροποίησης, δομικών μεταρρυθμίσεων και αναδόμησης του χρηματοπιστωτικού τομέα, σε συμφωνία με την Κομισιόν, το ΔΝΤ και την ΕΚΤ.
3. Το σχέδιο ανασυγκρότησης του ιρλανδικού χρηματοπιστωτικού τομέα θα συμπεριλάβει την παροχή των αναγκαίων κεφαλαίων σε εκείνες τις ιρλανδικές τράπεζες που τα χρειάζονται και θα χρηματοδοτηθούν από τα χρηματικά ποσά που θα παρασχεθούν προς την ιρλανδική κυβέρνηση σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, καθώς και από οικονομικά μέσα που είναι ήδη διαθέσιμα στην ιρλανδική κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένων των υπαρχόντων αποθεμάτων μετρητών της ιρλανδικής κυβέρνησης.
4. Την αποπληρωμή των χρημάτων που θα παρασχεθούν με τη μορφή της βοήθειας ρευστότητας έκτακτης ανάγκης (ELA) θα εγγυηθεί πλήρως η ιρλανδική κυβέρνηση, η οποία θα εξασφαλίσει την πληρωμή άμεσης αποζημίωσης στην κεντρική τράπεζα της Ιρλανδίας στην περίπτωση χαμένων πληρωμών εκ μέρους των ιδρυμάτων που την έλαβαν».
Τραπεζική κατοχή!
Τι σημαίνουν σε απλά ελληνικά οι όροι που απαίτησε ο Τρισέ από την Ιρλανδία; Πρώτον, ότι η Ιρλανδία υποβάλλει αίτηση να υπαχθεί η χώρα σε μνημονιακό καθεστώς.
Δεύτερον, ότι επιβάλλει στον ιρλανδικό λαό καθεστώς άγριας λιτότητας βάσει όσων απαιτούν η Κομισιόν, το ΔΝΤ και η ΕΚΤ. Τα όργανα αυτά καθορίζουν τους όρους της λιτότητας σημειωτέον ότι κανένα από τα τρία δεν είναι εκλεγμένο, όλα τους είναι διορισμένα!
Τρίτον, ότι όλα τα δάνεια που παίρνει η Ιρλανδία πηγαίνουν στις τράπεζες (τις ιδιωτικές!) για τη σωτηρία τους. Ρητά επίσης καθορίζεται ότι όλα τα μετρητά που έχει στη διάθεσή της η ιρλανδική κυβέρνηση πάνε στις τράπεζες.
Τέταρτον, τα λεφτά ναι μεν τα τσεπώνουν οι Ιρλανδοί τραπεζίτες, αλλά τα εγγυάται η… κυβέρνηση, πράγμα που σημαίνει ότι κάθε απλήρωτο δάνειο που αφήνει οποιοσδήποτε ιδιώτης τραπεζίτης το πληρώνει αμέσως ο λαός της Ιρλανδίας! Τελεία και παύλα. Σε μόλις δύο εικοσιτετράωρα η ιρλανδική κυβέρνηση είχε υποκύψει! Υπέβαλε αίτηση υπαγωγής σε μνημονιακό καθεστώς. Σε λίγους μήνες πέθανε μέσα στην καταισχύνη και ο Ιρλανδός υπουργός Οικονομικών Μπράιαν Λένιχαν.
Ωραίο ήταν, πάντως, το κόλπο με την απαίτηση υποβολής αίτησης από την ιρλανδική κυβέρνηση για να υπαχθεί η χώρα σε Μνημόνιο. Πόσο «σοφός» ήταν ο Τρισέ αποδεικνύεται τώρα.
«Δεν ήταν η επιστολή που ανάγκασε την Ιρλανδία να μπει σε πρόγραμμα, όπως αναφέρεται μερικές φορές, αλλά το μέγεθος της εγχώριας κρίσης που ανάγκασε την Ιρλανδία να αιτηθεί πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής», απάντησε με ανακοίνωσή της η ΕΚΤ στις επικρίσεις που δέχτηκε όταν οι Irish Times αποκάλυψαν το περιεχόμενο των επιστολών Τρισέ, κολλώντας στα μούτρα των Ιρλανδών το κείμενο υποταγής που είχε υπογράψει τότε η κυβέρνηση που είχαν οι ίδιοι εκλέξει.
του Γιώργου Δελαστίκ από ΕΠΙΚΑΙΡΑ